Píosaí liom in áiteanna eile:

2014-02-02

Cabhair imtharraingthe

Mheabhraigh na scéalta ar fad faoi Rosetta le déanaí tosca dom a raibh mé i gcónaí fiosrach - Cabhair imtharraingthe - sé sin, nuair a bhaintear feidhm as imtharraingt pláinéid chun luasghéarú a dhéanamh ar spásárthach. 
Le Leafnode ó Wikimedia Commons
Tá roinnt léitheoireachta faoin ábhar déanta agam ach fós féin ní dóigh go dtuigim go hiomlán é.  Luas i bhfráma tagartha na Gréine atá i gceist, ar ndóigh, sé sin ag glacadh leis go bhfuil an Ghrian socair. Bíonn na pláinéid ag bogadh thart ar an nGrian i bhfithis, ach freisin ag casadh thart ar a n-ais féin. Imríonn an dá rud tionchar ar an spásárthach a thagann gar dóibh, agus is féidir leo feidhm a bhaint as na fórsaí chun luasghéarú nó moilliú.
Samhail amháin atá feicthe agam ná liathróid a chaitear le traein. Má tá luas 50 km/h faoin dtraein agus 30 km/h faoi liathróid, feicfear do thiománaí na traenach go bhfuil luas 80 km/h ag an liathróid ag teacht, agus 150 km/h a bheidh an luas a fheicfidh duine atá ag seasamh socair agus an liathróid ag imeacht.
Tá castacht breise sa cheist agus beidh orm machnamh níos mó a dhéanamh air. Ach is iontach an cleas atá ann, ag sábháil breosla do na hárthaigh agus ag oscailt deiseanna nach mbeadh ann dá cheal.
Agus é ar fad ceaptha ag matamaiticeoirí i bhfad roimh a úsáid!