Is cosúil go bhfuilim i lár thréimhse Síomóntachta! Ós rud é go raibh mé chun bualadh leis ag an seoladh leabhair, thóg mé amach arís cuid dá shaothar atá ar mo leabhragáin le fada. Ina measc bhí an paimfléid seo "Tuairisc ón bPluais" Pluais Phlatón atá i gceist agus go sonraíoch an daille de bharr iad a bheith ceangailte atá ag na daor san fáthscéal úd.
Ón uair a scríobh sé an paimfléid seo tá cultúr an tomhaltais agus na siamsaíochta tar éis doimhniú, ainneoin an géarchéim airgeadais sa chaoi agus gur goile ar fad beagnach an cine daonna san Iarthar, de shíor faoi cith fógraíochta. Is ar léargas sóisialach atá beachtaíocht Thomáis bunaithe; dearcadh nach roinnimse go hiomlán cé go mbeadh mé ar aon fhocal leis maidir le cúis na faidhbe; an oideas ceart chun a leigheas an áit go mbeadh dearcadh difriúil agam.
Aontaím leis go bhfuil ról thar a bheith tábhachtach ag an litríocht chun daoine a chuir ag smaoineamh; an cheist ná conas gur féidir le litríocht dul i bhfeidhm ar phobal nach bhfuil ag léamh. (Tráthúil go leor bhí alt ag Alan Titley ar "oiliúint" liteartha inniu). Tá gá práinneach againn le poblachtachas nua, le pobal atá oilte chun a ról a ghlacadh, gan ró urraim don gcliarlathas - eaglasta, maorlathach nó iriseoireachta . Ach sin traidisiún nach bhfuil sa tír seo, atá faoi chuing cléiriúlachas de chineál amháin nó eile - urraim don oifig, beag beann ar an bhfuil baint ag an oifig leis an gceist atá faoi chamáin. Caithfear smaoineamh!
Tuairisc ón bPluais
Poblachtánachas agus litríocht in aois na scáth
Tomás Mac Síomóin
Coiscéim 2004