Atlantis sa bhaile slán

Scéal anseo:

Buíochas le Dia! (Bhí amhras ormsa de bharr an locht sa teasdíonadh)

Sár Tionscadal Mhic Shiomóin

An Tionscadal, Tomás Mac Síomóin
Coiscéim, 208lch, €7.50 (2007-10)

Léigh mé léirmheas Philip Cummings ar an leabhar seo Dé Chéadaoin, agus d'ordaigh ar an bpointe é.

Fuair mé de hAoine é, agus tá sé leite agam anois. Is fíor annamh a léim saothar ficsean sa Ghaeilge a mhothaím a bheadh léite agam i mBéarla nó teanga eile. Tá an leabhar seo ar an bhfíor bheagán sin.

Cíorann Mac Siomóin saol na mór chomhlachtaí, saol an lae inniu, trí bhíthin scéil faoi baile beag diamhair sa Chatalóin a bhfuil fad saol thar an gnách ag an pobal ann. Ní mian liom an iomarca den scéal a sceitheadh; tá teannas síos tríd an leabhar a scriosfaí le ró réamheolas.

Rud ar leith a thaitin liom na na leaganacha cuí a d'amisigh an t-údar ar Bhéarlagair na linne: leithéidí "Meitheal Machnaimh", "Stoirm Stuaime" agus rl.

Tá nath Spáinnise ag tús an leabhair:

La vida del hombre es tener que decidir en cada instante lo que ha de hacer en el proximo, y para ello .... descubrir el plan mismo, el proyecto mismo de tu ser

José Ortega y Gasset, Goethe desde dentro

An Ghaeilge a bheadh agamsa ar sin:

Is éard is ea saol an duine ná beartú gach nóiméad cad tá le déanamh sa nóiméad ata le teacht, agus tríthe....teacht ar an bplean féin, tionscadal a bheith féin

Léigí é!

Deich nAithne don Tiománaí

Foilsithe mar chuid de doiciméid níos faide de chuid an Comhairle Pontaifiúil um chúram tréadach do imircigh agus pobail taistil.

1. Ná déan marú
2. Bíodh an bóthar ina mheán chomhpháirteachais idir dhaoine agat, agus ní ina mheán dochair mharfach.
3. Cabhróidh deá-bhéasa, ionracas agus stuaim leat plé le eachtraí gan choinne.
4. Bí carthanach, agus cabhraigh le do chomharsan in am a ghátair, go háirithe íobartaigh tionóisce.
5. Ná cuir cumhacht agus lámh in uachtar in iúl le do charr, agus ná bíodh sé ina ócáid peaca agat.
6. Cuir ina luí le carthanacht ar an óg agus an gan a bheith chomh hóg gan tiomáint nuair nach bhfuil siad i riocht cuí chuige.
7. Tabhair tacaíocht do chlann íobartaigh tionóisce.
8. Tabhair le chéile, in am tráth, tiománaithe ciontacha agus clanna íobartaigh, i dtreo is go ngabhfaidh siad tríd taithí saortha an maithiúnais
9. Tabhair cosaint, ar an mbóthar, don té is soghonta.
10. Mothaigh do fhreagracht i léith daoine eile.

---

Tráthúil, agus deas feiscint go bhfuil ard ag na meáin cumarsáide ar rudaí seachas teagasc na hEaglaise ar Chollaíocht!

Trevor ina Aire Stait Bídh...

Fógartha inniu ag an Taoiseach

Is méanar dó; ag tuilleamh airgead as bheith ag plé lena chaitheamh aimsire!

Plé ar chumhacht adamhach

Feicim gur ndúirt an tAire nua de chuid an Chomhaontais Ghlais, Éamon Ryan, go mba cheart dúinn díospóireacht cheart a bheith againn ar Chumhacht Adamhach. (Scéal anseo)

Tá sé féin ina aghaidh, mar a bheifeá ag súil leis. (breis anseo : rabhadh PDF atá ann)

Ach tá an cheart aige; is fiú an cheist a phlé go stuama. Agus na ceisteanna eile a chaithfear aghaidh a thabhairt orthu; teasdíonadh, gearradh siar ar thaisteal mí éifeachtach,...

Páipéir Bán na hEorpa ar an Spás

Rinne Michal blagadóireacht ar pholasaí SAM sa Spás tamall ó shin.

Seo polasaí an Aontas Eorpaigh.

Tá (cén iontas agus mé ag obair dóibh) níos mó ba agam leis an bpolasaí seo.

Ach tá blas den concas ag baint leis chomh maith. Ní maith liom sin.

Eolas an rud is luachmhara atá le fail ón Spás, agus is féidir eolas a roinnt gan é a laghdú.

Tá dul chun cinn déanta sa loingseoireacht, i gcúrsaí tuar na haimsire, i gcúrsaí cumarsáide de bharr taiscéalaíocht sa spás. Ní gá d'aon stát monaplacht a bheith acu ar na nithe sin, agus is fearrde muid ar fad iad a bheith ag roinnt na costais agus an t-eolas seachas a bheith i mbaoth iomaíocht lena chéile. Fágtar an iomaíocht faoi na comhlachtaí a tháirgíonn na satailítí agus rl.

An tointeálaí i mbaol arís?

Tá an tointeálaí Atlantis nasctha leis an ISS faoi láthair.

Ach is cosúil go ndearadh damáiste arís don teasdíonadh atá riachtanach don filleadh go talamh.

Tá an tréimhse a dearadh na tointeálaithe dó thart; tá fadhbanna leis an dearadh.
Bhí fhios ag innealtóirí é seo le fada; bhí rabhadh ann faoi na tubaistí a tharla.

Ach níor cuireadh tús le dearadh córais nua in am, agus anois is beag rogha atá ann ach leanacht leis na tointeálaithe, nó srianta a chuir ar taiscéalaíocht sa spás.

Táimse amhrasach faoi fiúntas daoine a chuir sa spás, sa bhearna baol. Is fearr go mór, dar liom, innill a chuir chun an t-eolas a bhailiú. Tuigim go bhfuil solúbthacht ag baint le daoine sa spás a bheadh deacair le hinneall. Ach ansin is ceart gach is féidir a dhéanamh chun beatha a chosaint.

Tá príomh leathanach NASA faoi na tointeálaithe anseo.

Agus is cosúil go bhfuil fadhbanna a cuir isteach ar ríomhairí an ISS chomh maith...

Obair bhaolach, ach tairbheach an taiscéalaíocht spáis.

Is glas iad ár cnoic....

Bhuel. Tá an Comhaontas Glas tar éis glacadh le móramh mór leis an margadh le Fianna Fáil agus a bhfuil fágtha den bPáirtí Daonlathach.

Tá dóchas agam go mbainfear casadh nua as riaradh na tíre, agus go mbeidh an chéad Rialtas eile níos fadbhreathnaithí.

Is cosúil go bhfuil Trevor Sargent, cé gur labhair sé go láidir i bhfabhar an margadh a rinne siad, chun seasamh lena fhocal agus éirí as mar cheannaire. (Dúirt sé nach mbeadh sé ina Cheannaire i gcomhrialtas le Fianna Fáil, cé go mbeadh sé sásta bheith ina Aire). Tá seasmhacht mar sin le moladh freisin.

---

Aguisín: Rinne Trevor beart de réir a bhriathar. Scéal anseo: (móide comhad fuaime dá chuid cainte).

Aguisín II: Barúlacha ó Eoin Ó Murchú agus Trevor Ó Clochartaigh i Lá Nua.

Aguisín III: Eamon Ryan freagrach as Cumarsáid, Fuinneamh agus Acmhainní Nádúrtha, agus John Gormley freagrach as Comhshaol, Oidhreacht as Rialtas Áitiúil. Cuma maith ar sin. An liosta iomlán ag an Irish Times.

Iothlainn na Gaeilge

Rinne Joe Steve Ó Neachtain píosa breá cainte ag Comhdháil d'Éalaín ar Oileán ar Inis Oírr le déanaí - píosa cainte a foilsíodh i bhFoinse (3 Meitheamh 2007)

Ba é an focal labhartha bun agus barr an chultúir le mo linnse, caint ó mhaidin go faoithin is ó Luan go Satharn. Ní raibh aon mheán eile ann ag an am nó gur thosaigh na boscaí ag caint is gur dhún siad béal na ndaoine.
....
Is muid is fearr ar bith nuair a smaoiníonn tú chomh beag is atá gabháltas na Gaeilge. Gan ionainn ach méid iothlainn phlandaí i gcomórtas le feilm ollmhór an Bhéarla agus fós fhéin go gcaithfear an iothlainnín a roinnt idir na canúintí éagsúla agus idir an seanchultúr is an nuachultúr. Cultúr na cathrach agus cultúr an oideachais agus cultúr úrnua an Tuaiscirt atá chomh crua le tairní seaca.
....
Ní focal é an 'comhaimseartha' a ngéillim fhéin di ró-mhinic. Ní focal é a chuala mé as béal aon Ghaeilgeoir dúchais de mo chomhaois. Ní bhreathnaíonn sé go bhfuil aon áit ag sean-aimseartha ná traidisiúnta i litríocht ná i ndrámaíocht na nuaGhaeilge. Ní hamhlaidh don ealaíon fré chéile dar ndóigh. Ní slacht ach a mhalairt a chuireann leagan comhaimseartha ar amhrán sean-nóis. Tá cuid de na hamhráin sean-nóis chomh sean leis an gceo ach iad fós chomh húr le drúcht na maidine ag teacht as béal na hóige mar atá cloiste agaibh ó Róisín Elsafty, bail ó Dhia uirthi.
....
Ach oiread leis na cultúir, tá dhá chineál lucht éisteachta ann. Na theatre goers a bhíonn ag ligean orthu fhéin go dtuigeann siad drámaí atá chomh casta le crosfhocail agus an gnáthphobal a thiocfadh go hascallaí i bhfarraige ag breathnú ar dhráma le John B Keane mar shampla.
....
Caithfidh an iomaire scailliúin agus an iomaire meacna agus an cheapach ghabáiste an aire chéanna a fháil in iothlainn na bplandaí agus mura bhfaighidh is gearr gurb iad an neantóg agus an chupóg sráide a bheidh i gceannas na hiothlainne.

Is fiú go mór an aitheasc ar fad a léamh, agus tá súil agam go gcuirfear i gcló níos buaine é.

Agus go dtiocfadh fás éigin ar an iothlainn, chun go mbeadh litríocht de gach saghas ar fáil as Gaeilge. Chuile seans go bhfuil ról le n-imirt ag an idirlíon anseo; mar a fheictear anseo, tá sé thar a bheith saor foilsiú as Gaeilge. Ach ní féidir (fós) slí beatha a bhaint amach as!

Sonas ar Mhali agus Trevor!

Bhí píosa fiúntach ag Trevor Ó Clochartaigh maidir leis an bpósadh i Lá Nua an lae inniu.

Tá a cholún ar fail ar líne anseo
:

Seans gurb é sin ceann de na rudaí is tábhachtaí dúinne inár bpósadh, ní a bheith sásta, ach a bheith aontaithe san fhís atá againn dár saol le chéile – sin ceann de na hábhair is mó a mbíonn na meáin mí-cheart fúthu. Bíonn siad ag iarraidh cur ina luí orainn go gcaithfidh muid a bheith áthasach i gcónaí, nó tá rud éigin mí-cheart lenár bpósadh.
Níl sé sin fíor, ná nádúrtha. An rud atá tábhachtach go mbeadh fís againn dár gcaidreamh atá comónta agus go mbeadh muid ag oibriú ina threo sin le chéile agus mar dhaoine aonair. Lena chur i mbeagán focal, ní léiriú ar phósadh maith beirt a bheith ag stánadh go grámhar isteach i súile a chéile, ach beirt a bheith ag féachaint an treo chéanna, amach rompu, dírithe ar an sprioc chéanna.

Is breá liom colúin Threvor; is minic go mbíonn siad ciallmhar, dóchasach. Ach is fearr liom níos mó colúin, a chuireann léargas ciallmhar dearfach ar an dteaghlach ar fáil, a léamh. Earra thar a bheith gann is ea iad.

Gura fad buan é, agus Mali ann lena chois!

An tIonchoisne Nua

Bhí an méid seo, agus níos mó, le rá ag an Speallaire i bhFoinse na seachtaine seo:

Is deacair ag an Speallaire ciall a bhaint as an scéal faoi dhrogall, más fíor, Aoife Ní Thuairisg leagan 'aerach' den chlár Paisean Faisean a chur i láthair. Dúradh i nuachtáin áirithe go raibh fadhb ag Ní Thuairisg leis an gcoincheap de bharr a creídimh mar Fhinné láivé nó go raibh sí buartha faoin nglacadh a bheadh ag cuid dá muintir agus cairde, ar den chreideamh céanna iad, lena leithéíd de chlár. ... Shílfeá go ndéanfaí gach iarracht an scéal a cheilt, nó ar a laghad droim láimhe a thabhairt dó? ... Idir an dá linn, tá drochíde cheart á fháil ag Ní Thuairisg ar shuímh idirlín áirithe ... Tá súil ag an Speallaire go gcuirfidh Ní Thuairisg, duine dos na láithreoirí is cumasaí amuigh, an scéal seo ina cheart go luath.

Tá scríofa agam mar seo leanas chuig Foinse:

A Chara,

Tagraím do dheacrachtaí an Speallaire a thuiscint go mb'fhéidir go mbeadh deacrachtaí coinsiasa más fíor, ag Aoife Ní Thuairisg leagan 'aerach' den chlár Paisean Faisean a chur i láthair.

Ní Fhinné Iáivé mise, agus níl sé i gceist agam labhairt thar a gceann. Ach is mó duine eile a chreideann go hionraic go bhfuil gníomhartha homaighnéasacha mícheart.

Ní fheicim gur leithcheal éagórach a bheadh ann do dhuine mar sin seasamh siar ó chlár nach mbeadh siad ar a shuaimhneas faoi.

Ach is follasach gur leithcheal agus sárú saoirse a bheadh ann iachall a chuir ar dhuine feidhmiú i gcoinne a gcoinsias.

Níl dada le chuir ina cheart ag Ní Thuairisg. Ach b'fhéidir go bhfuil ag an Speallaire!

Feictear dom go bhfuil ionchoisne nua ann. Is homaifóibeach agus eiriceach aoinne nach bhfuil sásta glacadh le saol gníomhach homaighnéasach mar "rogha folláin, nádúrtha".

Cháin "Human Rights Watch" an Pápa Benedict - as an bonn a bhaint ó faoi teaghlaigh, murar mhiste leat! A choir ná teagasc traidisiúnta na hEaglaise a chraobhscaoileadh.

---

Aguisín. Theip ar r-phost chuig nuacht@foinse.ie; n'fheadar an bhfaighidh siad in aon chor é.

Aguisín II. Fuair siad tar éis an tsaol é; agus foilsíodh é.

Ceannaireacht san Eaglais

Bhí píosa fiúntach ag David Quinn san Irish Catholic an tseachtain seo. Bhí sé ag maíomh go raibh go leor le foghlaim ag an Eaglais in Éirinn ó Fianna Fáil - sá mhéid is gur chruthaigh siadsan thar barr in ainneoin síor bhrú agus ionsaí ó na meáin cumarsáide.

Dúirt sé (agus an cheart aige) go mbíonn an cliarlathas leithscéalach go minic agus foirceadail na hEaglaise faoi ionsaí ag na meáin - maidir le haontumha, hómaighnéasacht, go deimhin rud ar bith a bhaineann le collaíocht agus nach bhfuil "i dtiúin leis an saol comhaimseartha".

Ach ní dhearna Fianna Fáil cúlú. Chuaigh siad ar an ionsaí; thug na ceannairí ceannaireacht trodach, agus ghríosaigh siad an cosmhuintir. Agus bhí toradh air.

Dúirt an tArdeaspag Martin, ag trácht ar ar an líon a fhreastalaíonn ar Aifreann Domhnaigh, go mbeadh lúcháir ar pháirtithe polaitíochta dá mbeadh 50% des na baill ag freastal go rialta ar chruinniú cumainn.

Mar sin, tá na hócáidí ann chun an pobal a ghríosadh. Ach is fada ó chuala mé aon aitheasc neamhghéilliúil maidir le teagasc na hEaglaise ar aon rud atá i gcodarsnacht leis an "dtuairim coiteann".

Rinne an beagán sagart a bhí gafa i gcoireanna in aghaidh leanaí an dochar don eaglais, agus do mhisneach na fir dílse san Eaglais. Ach tá an mionlach sin i ngach cuid den phobail, ní hamháin san Eaglais. Caithfear leorghníomh a dhéanamh.

Ach ní gá foirceadail ciallmhara na hEaglaise a chuir i leataobh. Níl fianaise dá laghad go bhfuil nasc idir aontumha an chléir agus claonadh chun coireanna gnéis.

Chuala mé caint ó Rónán Mullen tráth. Dúirt sé gur fhág ró-chléireachas na hEaglaise in Éirinn easpa intleachtóirí tuata Caitliceacha orainn. Tá siad ann i SAM; George Weigel, Peter Kreeft, agus daoine nach iad.

Is cosúil go bhfuil David Quinn agus daoine eile ag déanamh iarrachtaí - chuir siad an Iona Institute ar bun chun an cás ar son an teaghlaigh a chuir. Is maith ann iad.

Ach feictear dom go bhfuil níos mó misneach i SAM. Ní bheadh sé de dhanaíocht abhus ag aoinne "Cumann mhóidíní Bhenedict (agus roimhe sin Ratzinger)" a chraobhscaoileadh. Is breá liom an mana "Tá grá agam do m'aoire Gearmánach" (nach bhfeidhmíonn abhus, de bhrí gur "alsáiseach" atá ar an gcine cúanna úd)

Beirlín nó Boston?

Ó tharla na Glasaigh a bheith ag i mbun idirbheartaíochta le Fianna Fáil, is cosúil go mbeidh muid ag druidim i dtreo Bheirlín arís, tar éis leath scór bliain ag adhradh dia bhréige an margadh.

Is mithid.

Sozialemarkwirtschaft, sé sin le rá geilleagar margaidh ach le bonn láidir cothromaíochta. Sin é ár leas uilig. Tá dóchas agam go dtabharfar aghaidh, faoi Rialtas ina bhfuil na Glasaigh páirteach, ar an bpraiseach pleanála sa tír seo; tithe á dtógáil beag beann ar acmhainní uisce, séarachas, scoileanna, ....

Ach tá bóthar fada le dul fós sula mbeadh an margadh déanta.

Beidh le feiscint ar an 14ú Meitheamh.