Ó tharla gur fear geal meánaosta meánaicmeach heitrighnéasach ardoilte mise, is dána an maise dom mo ladar a chuir sa cheist seo, ach táim chun é dhéanamh pé scéal é. Má loisctear mé...
Tá rudaí spéisiúla scríofa le déanaí ag Réaltán agus bhí tús le comhrá spéisiúil ar Cormac ag a Cúig. Is mór an trua go dtáinig caint an Choimisinéara aniar aduaidh uirthi, ag bearnú a cuid plé.
Cúram agus cultúr croí na ceiste, mar a deir Réaltán, agus is eagal liom go bhfuil an ceart aici go bhfuil gá le feidhm smachta agus oideachais reachtaíochta chun dlús a chuir faoi leasú cultúir.
Ba mhaith liom a cheapadh go bhfuilim rud beag níos fearr ná an meáin, ó thaobh cúraimí tíos.
Ach má táim ionraic, ní mór dom admháil go bhfágann cúrsaí oibre go mbím as láthair ar feadh breis is 12 uair sa lá go hiondúil. Ní dóigh liom go raibh aistear chun na hoibre faoi bhun uair an chloig riamh agam. Fiú sa Ghearmáin. Ar an lámh eile, thall, bhí ar ár gcumas bheith beo ar mo thuarastal amháin, agus ghlac mo bhean leis an saoire máithreachais flathúil a bhí ar fáil di mar fhostaí de chuid an iarnród. Ní raibh pá i gceist tar éis an céad cúpla mí, ach bhí barántas fostaíochta aici ar feadh trí bliana i ndiaidh breith an linbh is óige.
A bhuí le mo mháthair féin ní haon strainséir mé d'obair tíos, cé nach bhfuil gean ar bith agam air. Ó bhíos óg, d'fhéach sí chuige go ndearna mé roinnt. Go deimhin tá scéal grinn teaghlaigh againn. Chaith mise an samhraidh sa Spáinn agus mé naoi mbliana d'aois. Nuair a d'fhill mé, bhí miasniteoir faighte acu. Mheas mé go raibh siad ag iarraidh déanamh de m'uireasa...
Bhí clúidíní cáidheacha athraithe agam sách minic sula raibh na déaga críochnaithe agam. (Sin dualgas nach ídíonn do chol leis riamh!)
Fós féin fágann cúinsí simplí eacnamaíochta go mbíonn tromlach an chúram ar mo nuachar. Táimse riamh ag obair go lán aimseartha- ragobair scaití. Tá tuarastal níos airde agam. Tá gá lena tuarastal sise chun na costais a ghlanadh, go háirithe ós rud é go raibh teach le ceannach i 2003. Ach oibríonn sí ón mbaile, agus ar seachtain gairid.
Tá an cheist curtha as a riocht ar go leor bealaí de bharr eagar an tsochaí. Tomhaistear fiúntas taisc de réir an luach saothair a bhaintear as, nó an costas a ghearrtar air. Fágann sin obair tíos, tógáil clainne agus cúram na sean faoi dímheas. Fiú iadsan atá fostaithe chun é dhéanamh, is beag a luach saothair agus a stádas dá réir.
Is éagóra fós cás na máthrach nó iníne a chaitheann a saol ag fónamh do dhaoine eile. Ceal tuarastal is minic gur uaigneas ar an ngannchuid a dán i ndeireadh a saoil.
Sin ag fágáil as an áireamh dán na mban a bhíonn fostaithe, seal. Réabann cúraimí teaghlaigh poill sa taifead tuarastail. Ní bhíonn deis acu obair déanach nó taisteal don ngnó mura bhfuil nuachar ar leith acu. Fágann sin constaicí roimh ardú céime agus pá dá réir.
Tá an Acht um Comhionannas Pá ann gan amhras. Acht a bhrú Pádraig Ó hIrighile, agus é ina choimisinéir Eorpach ar rialtas drogallach abhus. Ach níl réiteach gach faidhbe ansin, mar níl ansin ach tuarastal cóir ar an obair céanna. Fágann sé taithí, idirbheartaíocht agus araile as an áireamh.
Is cuimhin liom scéal faoi acadúlach mná i Críocha Lochlainn a léamh fadó. Bhí sé ar chomh thaithí le iarrthóir fireann do phost. Bhí seisean níos óige áfach. Bhí an bord agallamh den tuairim dá bhrí sin gurbh é ab fhearr, go raibh an taithí bailithe níos fhloscúla aige. D'éirigh léi cuir ina luí orthu go mba mhithid tógáil a clainne a chuir san áireamh. Ba léir ansin gurbh aici a bhí an chraobh!
Tá an cheist casta, tá gá le hatheagar ó bhonn. Creidim nach mbainfear comhionannas ceart amach go nglactar le cúram óg agus sean mar bun dhualgas gach saoránaigh, fireann nó baineann. Agus an saol oibre a eagrú dá réir.
