Píosaí liom in áiteanna eile:

Posts mit dem Label fealsúnacht werden angezeigt. Alle Posts anzeigen
Posts mit dem Label fealsúnacht werden angezeigt. Alle Posts anzeigen

2025-08-24

An Bheatha Phléisiúrtha

Bhí alt ag Pól Ó Muirí san Timire faoi leabhair fealsúnachta i nGaeilge. Ní fealsamh ná baol air mé féin, ach phrioc sé m'fhiosracht.

Chuir mé fios ar an leabhar An Bheatha Phléisiúrtha leis an tAthair Fiachra OFM. Iasacht idir leabharlainne. 

Admhaím nach ró mhaith a thuig mé an dóigh a roinn sé an saol idir beatha phlandúil, beatha ainmhí agus beatha an spioraid. Agus faoi dheireadh chaith mé an leabhar i dtraipisí toisc go raibh mé bréan den athrá go raibh intleacht na mban níos ísle ná intleacht na bhfear toisc iad a bheith níos collaí! 

Ach chnuasaigh mé dornán tagairt as an saothar, féach thíos. Dá mbeinn níos oilte, b'fhéidir go mbeadh níos mó céille bainte agam as an leagan amach fealsúnachta, ach is tuata sa mhéid sin mé. Mar sin féin táim sásta gur spreag alt Phóil mé leis an iarracht a dhéanamh! 



Óir is le linn na hóige a bhíonn an t-ealaíontóir i mbarr a mhaitheasa ; agus is le linn na meánbhlianta a bhíonn an t-óráidí nó an staraí i bpríomh a mhaitheasa ; agus ní hiontaoibh an t-eagnaí go dtí gur aosta é.

Mar an gcéanna, mórmháistir na filíochta is ea fíon agus ólachán, mar a deir Horace, agus ba chóir go mbeadh a fhios aige : nár chum an fuaruisce filíocht riamh fós.

Sa Scriptiúir léimid arís agus arís eile, agus in Epistle Shéamais ach go háirithe, go bhfuil smachtú na colla go léir ag brath ar rialú na teangan.

Síorfhairechán cánacha na saoirse

Is fearr file na féithe na file na Gaeilge

Eoghan Rua, athluaite ag an tAthair Fiachra OFM 

Tá baol ann i gcónaí sa chaitheamh aimsire go raghaimis thar fóir, go ndéanfaí gol den gháire agus searbhas den mhilseacht agus truailliú den tsláinte.

An tAthair Fiachra OFM
An Bheatha Phléisiúrtha
Sáirséal agus Dill 
1955

2022-08-02

Tóraíocht na Dea-Bheatha



Ní bhainim pléisiúr as aon ní, dá mhéad tairbhe a bheadh ann, más ar mhaithe liom féin a d'fhoghlaim mé é. Dá mbronnfaí eagna orm ar an choinníoll go gcoinneoinn agam féin í agus gan í a fhoilsiú do dhaoine eile, is amhlaidh a dhiúltóinn í.
Seinice, Litreacha: 6.4

Is méanar dúinn go bhfuil a chuid féin déanta ag Antain Mac Lochlainn de mhana Seinice! Ón uair go bhfaca mé é ag foilsiú blúiríní gaoise ó na sean údair ar Twitter, bhí mé fiosrach agus nuair a chuala mé leabhar a bheith ar na bacáin aige, shantaíos é.
Bhí mé ag súil le saothar fearacht Focail le gaois. Ach is saothar i bhfad níos luachmhara agus cuimsithí atá anseo - suirbhé ar an bhfealsúnacht, go háirithe an Stua, ag tarraingt ní hamháin as na bun údair, agus sleachta dá gcuid curtha i nglan Ghaeilge soléite, ach ag tarraingt freisin as tuiscintí smaointeoirí ó shin agus smaointeoirí atá i réim anois.
Agus, thar rud ar bith eile, smaointeoireacht agus marana Antain féin, faoin méid a bhaineann sé féin as dá shaol féin. Agus an méid nach bhfuil glacadh aige leis, agus cén fáth. Agus an méid gur gá tuiscint, comhthéacs linne a scríofa, carachtar na fealsamh, agus eachtraí saoil. 
Lán leabhar de ghaois agus marana, agus sleachta úsáideacha ann ó údair sean agus nua. (Beagán díomá orm nár chuir sé Gaeilge ar roinnt de na sleachta a scríobhadh ar dtús i mBéarla. Is trua sin, measaim, mar go ndéanfaí aclú ar an nGaeilge ach é sin a dhéanamh, agus bheadh an léitheoir tumtha sa Ghaeilge. Ach is mionrud sin dáiríre.) 
Is pápaire mé féin, gan amhras, ach mar a d'aithin Antain féin, tá an Chaitliceachas tar éis codanna den fealsúnacht agus a cleachtais a chuir ag fónamh don beatha Críostaí. Ní cúis iontais sin, tá ar aon Weltanschauung dul i ngleic leis an nádúr daonna agus na ceisteanna céanna a chíoradh - agus tá cuid mhaith de na freagraí i gcoitinne ag na machnóirí.
Is fiú go mór an leabhar seo a léamh - sin ráite ag duine ar fearr go mór leis ficsean a léamh, i dteanga ar bith, agus gur beag saothar mar seo atá léite aige i nGaeilge (nó teanga ar bith eile!)





Antain Mac Lochlainn 
232 lch; clúdach bog; 
 978-1-913814-16-8

2017-09-20

Comhdháil Meanmanra: Sceideal

Dé Sathairn, an 28 Deireadh Fómhair, 2017

Campas na Naomh Uile, DCU, B.Á.C.

Am: 10:00-17:30

Páirceáil ar fáil saor in aisce ar an gcampas. 
Rochtain le Bus Átha Cliath - 1, 11, 13, 16, 33, 41, 41a,b,c, 44, 126
Bóthar Sord (Stop # 21/45)

Twitter: @Meanmanra
Ríomhphost: meanmanra@gmail.com


10.00 Oscailt na comhdhála leis an Ollamh Ciarán Mac Murchaidh

10.15 Dr. Liam Mac Amhlaigh: ‘An tAthair Colmán Ó hUallacháin agus Foclóir Fealsaimh (1958)’
            Cathaoirleach: Caitríona Ní Chléirichín

10.50: Róisín Ó Baoill: ‘An tSíocanailís sa lá atá inniu ann’
            Cathaoirleach: Caitríona Ní Chléirichín

Sos: 11.30 – 12.00


12.00: Dr. Floarea Virban: ‘Wittgenstein – verso una rifondazione trans-mentale della     filosofia. Grovigli filosofici, crampi mentali e la parola redime’ | ‘Wittgenstein – i     dtreo athmhúnlú trasmheabhrach na fealsúnachta. Snaidhmeanna fealsúnta, crampaí     meoin agus saoirse focail’ (aistriúchán Gaeilge comhuaineach ar fáil)
            Cathaoirleach: Andrea Palandri

Lón: 12.40

13.20: Seoladh Meanmanra 2016 leis an Dr. Éamonn Ó hÓgáin

14.00: Cormac Chambers: Anailís ar na hAthruithe i bPolasaí Seachtrach na Rúise Idir     2000 agus 2013 Trí Scagaire na hIompraíochta Oiriúnaithí
            Cathaoirleach: Seanán Mac Aoidh  

14.40: Dr. Fionnbarra Ó Brolcháin: ‘Dúthaigh Anama’ agus Geilleagar na hÉireann
            Cathaoirleach: Seanán Mac Aoidh


Sos: 15.20 – 15.40

15.40: Diarmuid Ó Lúing: An Blascaod Mór, John Moriarty agus an Fiantas
            Cathaoirleach: Séamus Barra Ó Súilleabháin

16.20: Dr. Breandán Ó Cíobháin: Eoin Scot Ériughein, Scoth Sua Iarthar Domhain
            Cathaoirleach: Séamus Barra Ó Súilleabháin
 

2008-09-09

Fides et Ratio - tá gá leo araon

Aiste spéisiúl i Mercator.net
Tá rogha le deánamh ag mic léinn i dtaobh bunfhealsúnacht - rogha idir Mohammed, Descartes, Nietzsche nó an Phápa!


Mar a dúirt Eoin Pól II i Fides et Ratio
Tá creideamh agus réasún cosúil le dhá eite, lena ardaíonn
an anam daonna é féín chun macnamh ar an Fhírinne.