Píosaí liom in áiteanna eile:

2023-04-15

Asarlaíocht, gorta agus teamplóirí


Bhí Labhrás Ó Finneadha i measc na gcainteoirí a labhair ag #FómharNaLeabhar faoin aistriúchán, oíche Aoine sula raibh mé féin i láthair. Nuair a d'amharc mé siar ar sin ar YouTube  spreagadh mé chun fios a chur, ón leabharlann, ar an dtrí leabhrán aistrithe aige ó Fraincis agus Gearmáinis. Bhí a ghearrscéalta Íbíotsa léite le taitneamh cheana agam.

 Trí sliocht ón 19ú céad, péire a bhaineann le Lucsamburg agus ceann faoi Bhaile Átha Cliath tréimhse an Ghorta, scríofa ag Boihéamach.

Tá cuntas sa chéad mír ar triail mnaoi roinnt céadta bliain roimhe sin i gcúis asarlaíochta. Fianaise na cúirte á scagadh le trachtaireacht ag an iriseoir, agus an fianaise sin ag teacht lena thuairim gur saint agus formad a spreag an triail. Tháinig an bhean slán ach creachadh a maoin. Spiteanna feamainne agus piseogacht. Cuma an dlí a chuir air goid.

Alt staire an gceann eile freisin, ag cíoradh stair de chuid lonnaíocht amháin de chuid Ridirí an Teampaill i gceantar Lucsamburg, an iomaíocht leis na huaisle áitiúla, na hiarsmaí seandálaíochta, formad Rí na Fraince leo agus críoch an Oird. Agus na finscéalta a spreag sin.

Ba san tríú leabhar is mó a chuir mé suim. Tarlaíonn sé go raibh mé tar éis litreacha Hartmann a léamh, nuair a bhí mé ag fiosrú conas a chuaigh scéal Labhraí Loingsigh soir chomh fada leis an Boihéim. Iriseoir, scríbhneoir agus réabhlóidí ab Moritz Hartmann, a bhí ar a sheachaint de bharr corraíl an tsaoil in aimsir réabhlóide 1848. Ba chuid d'impireacht na hOstaire a cheantar dúchais an uair úd, agus ba Ghearmáiniseoir de bhunadh Giúdach é féin. 

Díol spéise (agus iontais, ní mór dom a rá) na teagmhálacha a bhí aige le lucht Éire Óg agus freisin le heagraíocht Uí Chonaill, a bhí ar an dé deiridh agus an Fuascailteoir marbh le tamall. Tá trácht ar cheann de cruinnithe deireadh Cumann Repeal aige. Croí na hinsinte áfach ná a thuras, i bhfochair mnaoi óige a rinne iarracht í féin a dhíol leis - díol uafáis, aiféala agus trua dó - go síbín sna saoirsí, áit ar chuala sé scéal Labhraí Loingsigh i measc scéalta eile. Agus dá dheasca sin, tá an scéal siúd i gcanóin litríochta fuascailte na Seice - scéal sábháilte chun cáineadh indíreach a dhéanamh ar údarásaíochas réimeas na hOstaire. 

Má thuigim i gceart é, ón méid a dúirt sé sa Chultúrlann, agus atá sa díonbhrollach, bhí sé mar aidhm ag Labhrás an Ghaeilge a aclú, eiseamláir dea chleachtas aistriúchán a thabhairt, tríd Gaeilge a chur ar ábhar nach bhfuil coitianta sa Ghaeilge. Sílim gur bhuail sé an sprioc go paiteanta. 

Tá roinnt plé san réamhrá ar na dúshláin a bhain leis an obair, agus is fiú iadsan a léamh freisin. Tar éis an tsaoil, is aistritheoir beagnach gach duine a scríobhann as Gaeilge, dá dheoin nó dá ainneoin. 

Labhrás Ó Finneadha 
Cois Life 

Ríordánú an Raidió

Bhí mionsraith trí chlár, in eagar agus curtha i láthair ag Marcus Mac Congáil, ar an raidió le linn na seachtaine seo. A bhuí leis an seinnteoir agus an ghléas ilfheidhmeach seo bhí ar mo chumas éisteacht siar leo.

Thaithin siad go mór liom. Bhí breaceolas éigin agam faoin raic faoi Eireball Spideoige agus sceanairt Mháire Mhac an tSaoi air. Ach cíoradh an scéal go cúramach sa chéad chlár, le guthanna go leor ón uair úd agus anois. Cíoradh roinnt den fhilíocht san dara chlár. B'é an tríú chlár an sméar mullaigh, dar liom - Ó Ríordáin an duine mar a chonaic daoine a raibh cairdeas aige leo é, i gCorcaigh agus i nDún Chaoin.

Bhí líon mór guthanna sna cláir, idir lucht léinn agus ghnáthdhaoine. An Ríordánach féin. É ar fad fite le chéile i fuaimdhreach iontach le ceol idir sean agus nua, cuid de ó fhilíocht an Ríordánaigh. (Ón gcnuasach iontach a chruthaigh Mark Lynch - An Bóthar)

Is seoid luachmhar seo i gcartlann an raidió, agus tá mé cinnte go gcloisfear go minic é. 

2023-04-14

Cín lae fánaí naofa

 
 
Idir dhá Nollaig a léigh mé an athinsint seo ag Diarmuid Johnson ar shaol Ceallach, compánach Columbán a d'fhan taobh abhus de na hAlpa agus a bhunaigh an mainistir ar a dtugtar Sankt Gallen anois, ainm eile ar Ceallach is ea Gall, is cosúil. 

Dialann atá ann, aistir Cholumbáin agus a chompánaigh ó Éirinn, ar an bhóchna go dtí an Fhrainc le headarlúid i gCymry. A misean thall agus mar ar éirigh idir Columbán is Rí Theuderic. Díbirt agus anró, filleadh ar bhealach eile, aistir ó dheas arís tríd críocha págánacha. Tearmann seal cois Alp. Uafás a thugann ar Cholumbán na hAlp a thrasnú. Achrann idir é agus Ceallach nach mian leis dul ar aghaidh. Ceangal dian dá bharr gearrtha ag Columbán ar Cheallach - gan Aifreann a rá fad ba bheo dó Cholumbán. (Ní thuigim an raic eatarthu - bhí Ceallach tinn. Ach bhí na Céilí Dé thar a bheith dian ar an gcolainn). 

An rud ar fad inste trí shúile Ceallaigh ag Diarmuid Johnson i bhfriotal ceolmhar fileata. (Ábhar closleabhar den scoth na leabhair de chuid Diarmuid atá foilsithe ag Leabhar Breac. Tuigtear dom go bhfuil a leithéid ar na bacáin acu.). 

Leabhar snasta cuanna freisin, mar is dual do Leabhar Breac. Seoid eile i mo L-spás. 


Diarmuid Johnson
ISBN 978-1-913814-25-0

 

Ceist na gCalarméin


Spreagtha ag leabharmheas Eoin Ó Murchú ar an Capall agus a Ghiolla.

Is maith liom C. S. Lewis. Ach is fear dá aicme, dá ré agus dá threibh é, agus níl sé saor ó chlaonta. Is fabhalscéalta Críostaí iad scéalta Narnia, cé nach gá iad a léamh mar sin. (Agus ní sin léamh Antain Mhic Lochlainn orthu, gan amhras).

Tá go leor plé déanta ar Cheist Susan - an ceathrú duine de Chlann Pensenvie. Sa leabhar deireanach, An Chath Deireadh, deirtear nach "cara le Narnia feasta í", é le tuiscint go bhfuil sí meallta ag miangas an tsaoil. Is iomaí léamh ar a scéal, agus is cosúil go ndúirt Lewis féin nach raibh ar a chumas a scéal a scríobh i gceart - le tuiscint nach raibh sí damnaithe go hiomlán aige. (Rinne Neil Gaiman scéal dorcha as nach raibh mé in ann meabhair a bhaint as).

Mura bhfuil dul amú orm, tá ceist na gCalarméin luaite ina réamhrá ag Antain (níl an leabhar le lámh anois agam). Is i dtír na gCalarméin atá insint An Capall agus a Ghiolla lonnaithe don gcuid is mó. Tarlaíonn an scéal le linn do na ceathrar Pensevie a bheith i gcoróin i Narnia i ndiaidh dóibh an Bandraoi a chloí. Tá cosúlachtaí go leor idir na Calarméin agus na hArabaigh feodacha. Ríocht mór fairsing. Codarsnacht idir é agus tír bheag saor Narnia agus an tír beag eile sa scéal (nach bhfuil a ainm ag teacht liom agus é seo a bhreacadh ar bhus.)

Narnia tír na saoirse agus laochra an scéil ag iarraidh éalú chuige. Rí dhamhna na Calarméine ag iarraidh seilbh ar ais nó ar éigin a fháil ar na tíortha beaga. 

Cruálach sotalach atá uasaicme na Calarméine san insint, agus sleamhain glic fealltach an chosmhuintir. An eile naimhdeach. Tá na cosúlachtaí le dearcadh na nEorpach ar impireacht na Tuirce follasach.

Luaitear na Calarméin go tánaisteach i Turas siúlóir na camhaoire, agus tá siad lárnach sa Chath Deireadh. Tá pearsa uasal Calarméineach sa scéal sin, ach shílfeá go bhfuil sé sin féin ag treisiú na claontuairimí.

Níl fhios agam cad é an dóigh ceart plé lena leithéid sa litríocht. Is dócha nach bhfuil éalú uaidh, mar tá namhad de dhíth ar aon laoch, agus más ar thaobh na saoirse agus na gile atá an laoch ní mór don namhaid bheith ar thaobh na daoirse agus an dorchadais. 

Is dócha áfach gur comhartha maith é go mothaím míchompord. 

Agus sin mo racht go n-uige seo. 


2023-04-13

Smaointe Fóinteacha

Tá an déagóir ana thógtha leis an leabhar seo as Béarla agus tháinig sceitimíní orthu nuair a chuala siad é bheith foilsithe as Gaeilge ag An tSnáthaid Mhór. 

Fuair siad deis é a cheannach (iad ar thaithí oibre san áit bhaolach sin, an Siopa Leabhar). Bhí siad ag tathant orm é a léamh. (Bhí an leagan Béarla caite i dtraipisí agam, ró dheacair peannaireacht a léamh). Mhaígh siad an pheannaireacht a bheith níos soléite san eagrán Gaeilge. Is dócha go bhfuil, mar bhí níos lú dua agam leis.

Is dóigh liom go ndeachaigh mé amú ar an gcéad léamh freisin agus mé ag súil le scéal, le plota. Níl a leithéid ar fáil anseo. 

Is amhlaidh gur bhreac Mackesy a chuid líníochtaí agus nathanna do na meáin shóisialta i dtosach, agus gur rogha as sin atá sa leabhar seo. Péarlaí gaoise cnuasaithe seachas scéal.

Cuid de ró nua aoiseach domsa. 

Ach tá na líníochtaí go hálainn. Uaireanta gan ach cúpla líne chun íomhá a mhúscailt. 

Leabhar le hamharc air anois is arís. 

Maidir leis an dteanga, dúirt an déagóir go raibh orthu corr leagan a lorg san leagan Béarla, ach níor sheas aon cheann ar leith amach. Measaim go bhfuil obair snasta déanta ag na haistritheoirí Máire Zepf agus Antain Mac Lochlainn. Agus gan amhras is earra álainn an leabhar, mar is dual don tSnáthaid Mhór.

 An tSnáthaid Mhór
 Charlie Mackesy
ISBN 13: 9781912929252 

2023-04-12

Fianna Éireann


Kevin Hickey a chuir an leabhar seo ar mo shúile dom, agus chuir mé fios air ón leabharlann. Comhrá idir Peadar Ó Riada agus Pádraig Ó Fiannachta a spreag a chumtha - eipic inchanta a fhí as na scéalta Fiannaíochta. 

Tá téagar ann, agus scéalta Fiannaíochta cáiliúla agus gan a bheith cáiliúil mar thinfeadh do chumadh an Fiannachtaigh. 
Admhaím - toisc gur don gcluas a scríobhadh - gur chuaigh cuid de sa bhfraoch orm de dheasca foclachas agus athrá. Agus ní críonna an bheart é iarraidh leabhar mór filíochta a léamh ó chlúdach go clúdach cibé. 

Ach nuair a chaithfear é thabhairt ar ais ag an leabharlann... 

Cuireann líníochtaí Dhómhnal Uí Bhric go mór leis an saothar, dar liom, ceannlitreacha maisithe ag tús na míreanna agus tagairtí don scéal fite isteach iontu.

Creidim go ndearna Peadar Ó Riada ceol a chumadh don iomlán agus go raibh ar a laghad léiriú amháin de ann. Mura bhfuil dul amú orm, tá focail mír amháin ar albam 1916 Uí Riada, Onóir, tógtha as an leabhar seo.

Pádraig Ó Fiannachta
An Sagart 2014
ISBN 9781903896907
Lth/Pgs 205
Eipic ar an bhFiannaíocht idir Laoithe agus Scéalta

2023-04-11

Introibo ad altare Behani


Tá marbhna fuaime agus físe cruthaithe ag Patrick Mc Cabe do MoLI i gcuimhne ar Breandán Ó Beacháin. Na focail roghnaithe as saothair Behan, eachtraí a shaol agus as saothair le Patrick Kavanagh - go háirithe an dán Fr Mat. Tá mar a bheadh agallamh achrannach beirte idir Kavanagh agus Behan faoin mBé agus an tinfeadh - mar a bhí acu i dtábhairní na cathrach sách minic más fíor. Tugann liotúirge Laidine na hEaglaise fráma don rud ar fad, agus baintear úsáid éifeachtach freisin as an (sean) Chaiticiosma agus teidil roinnt de phaimfléad bladhmannacha an CTS. Glacaim leis go raibh neart tagairtí idirtéacsúla eile ann a chuaigh amú ormsa. Bhí a nuachar Beatrice, cairde leis agus lucht agallamh le clos. Tá sé luaite sa bhileog go bhfuil ábhar cartlainne fite tríd an aisteoireacht ghutha - bhí sé déanta chomh maith sin nárbh léir domsa céard a tháinig as cén fhoinse. 

Bhí mír amháin, mar shampla, tógtha thart ar líníocht Rembrandt - Na trí Cros. 
B'údar sásamh dom é go bhfuair filíocht Ghaeilge Behan a cheart, maille amhrán sean nóis a mheabhraigh a sheal thiar i gConamara. 
Tá lón machnaimh ann ar bhladhm an tinfeadh ann, agus an céasadh a bhain le luaithreach fuar a bheith déanta as. 

Admhaím, mar phápaire, nach raibh mé iomlán compordach le húsáid urnaí shollúnta na hEaglaise ar bhealach a tháinig gar don diamhasla uair nó dhó - ach ní mór a rá go ndearna Behan a chion féin de sin, freisin. Agus tá dhá chiall le Holy Hour an teidil - rud a mínítear sa réamhrá. Liotúirge eaglasta, agus tréimhse ina raibh sé d'fhiacha ar thábhairní dúnadh sa tráthnóna, rud a chuir as do phótairí - a raibh Behan ina measc ró mhinic. 

Tá an taispeántas ar bun i seomra san iarsmalann, atá tumtha i solas corcra don ócáid. Ar bhinsí eaglaise atá an lucht féachana ina suí. Mar a bheadh altóir rompu le busta den mBeachánach air idir dhá choinnleoir. Triptic de scáileán thart ar ar a teilgtear íomhánna agus focail (leaganacha Béarla dá dhánta Gaeilge ina measc, Gaeilge ar thaobh amháin, Béarla ar an dtaobh eile. An Ghaeilge in uachtar san fhuaim.) 

Tá an taispeántas le feiceáil go dtí deireadh Mhí Dheireadh Fómhair. Is fiú é a fheiceáil. Seans go rachaidh mé féin arís - leis an t-saibhreas ann, táim cinnte go mbainfinn níos mó as ar an athchlos. 

Patrick Mc Cabe 
MoLI 
Faiche Stiabhna 

2023-04-10

Damnú air, bhí sé thar na bearta ar fad.


Seo chugainn arís laoch Kíor Tuathail, Fabio Montale. Droim láimhe tugtha aige leis an bpóilíneacht le teann col ar an éagóir agus - thar aon rud eile - an chiníochas. É ina chadhain aonair ceart. Lole, grá a óige, tar éis bailiú léi arís. Iad araon ró neamhspleách do teaghlachas. Ní banaí baileach é Montale, tá urraim aige dá leannáin, ach tá sé ró neamhspleách do saol teaghlaigh. 

Tarraingítear ar ais i saol na bleachtaireachta é nuair a thagann a chol ceathrar - bean eile dá dtug sé gean - chuige ag achainí air a mac a aimsiú, atá ar strae i Marseille. Leanann tóraíocht lán castacht agus foréigin. 

Sruth comhfheasa Montale a fhaighimid. Chomh maith lena smaointe ar atá ag tarlú agus a chúiseanna, faighimid léargas ar a rogha bia agus dí agus mná. Chuirfeadh an cuir síos ar oidis uisce le d'fhiacla! 

Machnamh, macnas, miangas, táid uilig anseo. Taitníonn Montale liom. Ionraic, frith chiníoch, ach dorchadas ann freisin - tig leis fuath a thabhairt chomh paiseanta céanna le searc. Blaisimid é seo uilig i scéinséir den scoth. Le deireadh sásúil. 

Abairt deiridh an leabhair teideal an mhír seo, agus mo mheas ar an leabhar. 

Tréaslaím a cuid oibre le Bernadette Nic an tSaoir. Níl fhios agam an rogha comhfhiosach canúint Muimhneach a chuir ar fear ó deisceart na Fraince, ach measaim go bhfuil sé fóirsteanach - ba dheacair caint chaighdeánach a shamhlú le Montale. 

Níl ag déanamh imní dom anois ach go mbeidh fanacht fada romhainn arís don dtríú gála. 


Siúrmó
Jean-Claude Izzo 
Aistrithe ag Bernadette Nic an tSaoir.  

Caitliceachas agus Faisisteachas

Franco i gcomhluadar roinnt Easpaig

Na léinte gorma

Sa chéad dul síos, ba thír Chaitliceach go smior í Éire go traidisiúnta. Níor tháinig aon athrú air sin go dtí tuairim is 30 bliain ó shin. Sa Spáinn, sa Fhrainc agus san Iodáil, tá go leor de pholaitíocht na heite deise sna tíortha sin bunaithe ar náisiúnachas atá ceangailte le traidisiúin an Chaitliceachais.
Ciarán Dunbar, Seachtain 

Chuir mé spéis in alt Chiaráin faoin eite dheis. Agus chuir an méid thuas ag smaoineamh mé. Ach is dóigh liom go bhfuil difríochtaí go leor idir an Chaitliceachas in Éirinn agus ar an Mór Roinn. 

Bhí Franco sa Spáinn agus Salazar sa Phortaingéil ag amharc siar ar ré ghlórmhar ríoga impiriúil. Nuair ba meirge na Ríochta an Chaitliceachais. Los Reyes Catholicos sa Spáinn, a d'aontaigh an tír, a dhíbir na Múraigh agus a ghlac seilbh ar Mheiriceá Theas. (Nach íorónta gur le saighdiúirí Múracha a chuir Franco athghabháil - Reconquista s'aige - i gcrích). Bhí Anraí Loingseoir agus a impireacht dhomhanda ag an bPortaingéil. Ba "Oidhreacht Pheadair" cuid mhór den Iodáil, an Pápa féin ina Rí air, nó na rialtais logánta i lámha uaisle a bhí fite fuaite leis an gcliarlathas Chaitliceach, eaglais a raibh roinnt dá chuid struchtúr ag tógáil ar impireacht na Róimhe. 

An Pholainn féin, ainneoin a stair léanmhar, nach bhfuil Jan III Sobieski acu, Rí a dhíbir na Turcaigh ó Vín. Agus ar ndóigh ba an Eaglais dún an náisiúin i ré na deachtóireachta cumannaí. 

Ní hionann stair na hEaglaise in Éirinn, ná an chultúr fisiceach a ghabhann léi. Cé go bhfuil Ré órga Oileáin na Naomh agus na nOllamh ann, níl eaglaisí uaisle ón Ré úd againn agus ar aon nós is beag a fheileann na Céilí Dé mar shampla do Stáit lárnach udarasaíoch. Le linn na péindlíthe ba eaglais bhocht faoi cheilt agus spléach ar an bpobal í an Eaglais. (Is ait nach bhfuair an t-athrú creidimh mórán greim in Éirinn. Feictear dom gur ciníochas lucht concas na dTúdar ba chúis leis sin - thiomáin siad aos léinn ar ais chun na hEaglaise). Ansin tháinig bunú Mhá Nuad agus cliarlathas a bhí dílis do riail an dlí (Gallda). Agus leagan amach thar a bheith piúratánach i gcúrsaí collaíochta. Is dóigh liom freisin gur threisigh an Ghorta imní faoi leanaí tabhartha - imní faoi roinnt talún, imní a bhí fós ina théama láidir agus colscaradh faoi chaibidil ag deireadh an chéad seo caite. Ba náisiúnachas Chaitliceach a bhí ag Ó Conaill. Go deimhin, seachas a gcreideamh is beag a bhí idir leagan amach meánaicme eagraithe go polaitiúil na hÉireann agus Sasana. Thug siad droim láimhe don nGaeilge mar shuaitheantas an náisiún, ag leanacht argóintí fóinteachais. Bhí go leor de cheannairí 1916 ina Chaitlicigh cráifeacha, agus go leor de na trodaithe. Sagairt Oird ag fónamh dóibh, agus an coróin Mhuire á rá. Ach maraon le go leor eile cailleadh an Caitliceachas réabhlóideach sin in ár bhinbeach cogadh na gCarad. Leagan cúng smachtaíoch meánaicmeach den creideamh a chuaigh i bhfeidhm ar an stáit úr, ag fónamh don aos rialaithe. Moráltacht chúng fimíneach ina uirlis smachta agus na neachtlanna agus gealtlanna agus scoileanna ceartúcháin lán. 

Bhí na léinte gorma an sna tríochaidí, gan amhras, nuair a bhí an faisteachas ag scaipeadh trasna na hEorpa, ach is beag éifeacht a bhí aige agus slogadh isteach i gcomhghuaillíocht na meánaicme é. 

Bhí Ailtirí na haiséirí faoi anáil an chorparáideachais, gné de theagasc sóisialta na hEaglaise ar a raibh réimeas Salazar bunaithe, tríú bealach idir caipitleachas agus cumannachas. Go deimhin d'fhág na smaointe sin lorg áirithe ar Bhunreacht 1937. Is cineál corparáideachas na painéil as a toghtar seanadóirí, abair. Ach fearacht go leor eile slog córas cliantachta na bpáirtithe é sin freisin. 

Feictear dom gur eite den forchiníochas geal Sasanach pé chuid den ghluaiseacht féiniúlaíoch frith imirce atá in Éirinn. Maith go leor, bíonn cuid acu ag iarraidh meirgí Chaitliceacha a úsáid, agus ag baint (mí) úsáid as an bpaidrín a rá go poiblí, agus ag agóid faoi geanmnaíocht. Ach is screamh tanaí sin agus is forchiníochas anglafónach atá i dtreis. 

Níl stair agus cultúr na nGael fóinteach feictear dom (buíochas le Dia) de leagan amach údarásaíoch ar an saol. Feictear dom freisin, de bharr gur mionlach sin féin, go bhfuil bá ag Gaeil le mionlaigh eile. Agus amhras faoi lámh láidir an stáit. 



2023-04-09

Leabharlanna, cinsireacht agus déagóirí

Naitsíthe i Berlin ag dó leabhair, Bealtaine 1933

Das war ein Vorspiel nur, dort wo man Bücher
Verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen.

Heinrich Heine
Almansor

Ní raibh ansin ach réamhrá, san áit a dóitear leabhair
Dóitear daoine faoi dheireadh. 

Spreagtha ag alt Alex Hijmans i Tuairisc.ie. 

Is creidmheach mé. Táim caomhach i gcúrsaí collaíochta. Is tuismitheoir mé. Tuigim imní tuismitheora. Bhí mé ag iarraidh súil a choimeád ar an méid a léigh mo chlann. Tuigim go mbeadh tuismitheoirí áirithe imníoch go mbeadh a gclann ag léamh ábhar nach dtaitneodh leo. 

Ach ní hé an bealach ceart póilíní a dhéanamh as leabharlannaithe. Tuigim do leabharlannaí a éilíonn síniú tuismitheora chun iad féin a chosaint ar lucht agóide eagraithe. 

Tá amhras domhain orm faoin lucht agóide céanna. Ní le lámh láidir a chuirtear síol an chreideamh, go rathúil. Is fíor gur déanadh a leithéid go minic go stairiúil, agus go ndéantar inniu féin. Ach ní chun leasa éinne sin. 

Qui in nomine Ecclesiae caritatem exercitat, numquam conabitur aliis fidem Ecclesiae iniungere. 
Benedict XVI 

Ní déanfaidh siadsan atá i mbun carthanais ar son na hEaglaise riamh iarracht creideamh na hEaglaise a bhrú ar dhaoine. 

Admhaím, go háirithe in Éirinn, nár cloíodh leis an teagasc "Mol, ná brúigh". Ach tá sé follasach anois gur teip ar ghach bealach a d'eascair as sin. Pobal a bhí "caiticéisithe seachas soiscéalaithe" mar a dúirt Ard-Easpag Átha Cliath Diarmuid Martin. Ag leanúint rialacha gan tuiscint. Rud a d'fhág gur thit an tóin as cúrsaí nuair a chaill an chléir údarás de dheasca gníomhartha fill cuid dá mbaill agus an tsúil caoch nó níos measa an sciath chosanta a thug an cliarlathas do na fealltóirí. 

Ní i bhfolús a chuirtear tuiscint Críostaí ar chollaíocht agus atáirgeadh i gcrích. Baineann sé leis an Chríostaíocht mar chaidreamh seirce idir an duine agus pearsan - Dia. Iarmhairt ar sin tuiscint ar nádúr daonna, ar ghné de an chollaíocht agus an cineál. 

Chruthaigh Dia an duine ar a dheilbh féin, ar dheilbh Dé is ea a chruthaigh sé é. Fireann agus baineann is ea a chruthaigh sé iad.

Tá an dioscúrsa reatha binbeach toisc nach bhfuil talamh coiteann ann idir an dá thaobh. Tá dhá thuiscint an éagsúil ar nádúr an duine i gceist, agus gan comhthuiscint ní féidir teacht ar chomhréiteach. 

Feictear dom freisin go bhfuil dreamanna éagsúla ag saighdeadh faoi na cogaí cultúir, ba da gcuid féin á chur thar abhainn acu. Muid in adharca a chéile agus daoine leochaileacha ag fulaingt. Ach rotha Mór an rachmais fós ag casadh, ag saibhriú an bheagán agus ag daibhriú an mórán. Agus an domhan trí thine. 

Tá tuismitheoirí agus déagóirí araon á scuabadh ag na gaoithe feanntacha seo. A clann a chosaint chun go mbainfidh siad sonas amach mian tuismitheora. Tá líne tanaí le siúl idir cosaint agus plúchadh. Uair éigin caithfear an scafall a scaoileadh nó is aimhleas an páiste a dhéanfar. Caithfidh an duine teacht in inmhe. 

Maidir le seachadadh luachanna agus an chreideamh, bhíodh iar shagart paróiste Bhré, John O Connell, beannacht Dé lena anam, ceanúil ar nath a luaigh sé féin le San Proinsias - "Teagasc Dia i gcónaí. Úsáid briathra nuair is gá". 

Sampla atá de dhíth. Ní síolteagasc agus rialacha gan comhthéacs. Oscailteacht. Meas ar an nduine óg. Léiriú don duine óg gur cás leat a leas. Do sheasamh a mhíniú. É seo i gcoibhneas le haois an linbh agus forbairt a thuisceana, gan amhras. Rud a déantar céim ar chéim. 

Táim imithe ar strae ó alt Alex cuid mhaith. Aontaím leis go bhfuil leabhair agus leabharlanna tábhachtach i forbairt an duine, a fhéiniúlacht agus a thuiscint. Tá na smaointe in iomaíocht le chéile. B'fhearr liom mo leanbh a bheith ag léamh leabhair atá, ar a laghad, imithe tríd lámha eagarthóra, foilsitheora agus roghnaithe ag leabharlannaí - seachas a bheith taobh le leaththuiscint ráflaí clós scoile agus idirlín. 

Tá an saol dúshlánach. Ach ní féidir balla cosanta a thógáil thart ar do chlann. Caithfear iad a chumasú chun dul i ngleic leis an saol, muinín agus féin tuiscint a spreagadh iontu. 

Agus is comhghuaillí sa chás sin leabharlannaí tuisceanach. 







 


B'é fáth mo thosta....

 .

Ernst Barlach, Der Zweifler

.. idir Nollaig agus Inid go raibh lagar éigin - colainne agus/nó spride - orm a d'fhág easpa fuinnimh agus flosc orm. D'imigh sé cibé, ach bhí an Charghas linn agus ní nós liom aon rud a fhoilsiú anseo sa Charghas. Ní mór dom a admháil áfach gur thosaigh mé ag breacadh rudaí síos - na leabhar a bhí sé fúm le fada iad a bhlagáil ina measc - agus a bhfoilsiú a sceidealú. Beidh mír in aghaidh an lae á fhoilsiú go ceann tamaill dá réir.

2022-12-21

Muire Scaoilteoir Snaidhmeanna

Chonaic mé íomhá Mhuire scaoilteoir na snaidhmeanna le déanaí in Eaglais Anna ar an tSeanchill. Tá deabhóid ar leith ag an bPápa Proinsias don íomhá ón am a chaith sé seal sa Ghearmáin. Spreagadh mé chun an urnaí a ghabhann leis an bpictiúr a lorg, agus fuair mé seo -

Maria vom Knoten, ich komme zu dir
und trage viel Freuden und Lasten mit mir.
Maria vom Knoten, wer hörte nicht drauf -
der Knoten sind viel, sie gehen nicht auf.

Maria vom Knoten, wie tröstlich das klingt:
Es gibt eine Hand, die Knoten entschlingt.
Maria vom Knoten, den Knäuel hier schau`!
Ich bring ihn nicht auf – hilf du, heil´ge Frau.

Maria vom Knoten, der Knäuel bin ich -
Ins letzte verwirret: Erbarme dich!
Maria vom Knoten, du bist schon im Licht,
du weißt es ja selbst, was mir noch gebricht.

A Mhuire na snaidhme, tagaim chugat 
Agus ualach luachaire agus anró ar iompar agam 
A Mhuire na snaidhme, cé nach n-éistfeadh leis?
Is iomaí snaidhm ann, agus níl siad ag scaoileadh 

Muire na Snaidhme, nach sólásach an fhuaim, 
Is ann do lámh a scaoileann snaidhmeanna 
A Mhuire na snaidhme, amharc an tranglam seo! 
Ní thig liom é scaoileadh, cabhraigh tusa, a mhnaoi bheannaithe 

A Mhuire na Snaidhme, an tranglam, sin mise 
In aimhréidh go hiomlán: déan trócaire orm! 
A Mhuire na Snaidhme, tá tú san solas cheana, 
Is eol duit go maith cad tá de dhíth orm 








2022-12-15

Fabhalscéalta La Fontaine, Ó Doibhlin


Seo rogha Bhreandáin Uí Dhoibhlin de insint La Fontaine de na fabhalscéalta ársa. Bhí leagan éigin acu ar fad, nach mór, léite nó cloiste agam roimhe. Cuid de throscán aigne an Eorpach liteartha iad, measaim. Ach tá leaganacha La Fontaine fileata cuanna agus tá siad curtha i nglan Ghaeilge fileata ag Ó Doibhlin. Ó thaobh na foclóra de, soléite cliste cuanna.

Tá mé sásta gur chuir mé fios orthu faoi dheireadh ón leabharlann. Is saibhride m'aigne an méid de saothar Uí Dhoibhlin atá léite agam, idir bunsaothair ficsean, critic (nach bhfuil mórán in aon chor de léite agam) agus aistriúchán. (Caiticeasma na hEaglaise Caitlicí san áireamh, cé nach bhfuil sin léite ó chlúdach go clúdach fós agam!). Ní cúis iontais é gur thug Rialtas na Fraince gradam dó as feabhas a oibre, ag cuir saíocht na Fraince in aithne d'Éireannaigh. 

Mar a dúirt Terry Pratchett tráth, Pan Narrans, ápa inste scéalta is ea an duine. Trí scéalta a insint agus a chlos a dhéanaimid foghlaim. Agus tá fírinní buaine sna scéalta ársa seo. Ach iad a bheith inste go maith, tá siad thar a bheith éifeachtach dúinn.

Tá focail Uí Dhoibhlin snoite snasta. Faraor, níl cló a dhiongbhála curtha orthu san eagrán seo. Tá an cló beag agus doiléir. Fágann an leagan amach go bhfuil cuid den téacs - an téacs Fraincise go háirithe - ró ghar d'imeall an leathanaigh, agus doléite gan dochar a dhéanamh don ceangal.

Ba mhaith liom eagrán ar pháipéar maith, le cló soléite agus leagan amach cúramach. Tá léaráidí maithe san eagrán seo, ach fágann caighdeán an chló doiléir iad. Tá roinnt botúin cló agus clóchur le leasú. 

Táim sásta go bhfuair mé an leabhar, ach d'fhéadfadh sé bheith i bhfad níos fearr! 

2022-12-12

Laofacht uathoibrithe - Dúrthóireacht bhaochta


Tá na Gaeil cleachtaithe ar an ráiteas "Ní féidir leis an ríomhaire síneadh fada a láimhseáil". Ní ar an ríomhaire atá an locht, áfach, ach ar na daoine a dhear an chóras agus a raibh tuiscint éadomhain acu ar ainmneacha agus riachtanais. Galar atá forleathan i measc ríomhchláraitheoirí, monuar - féach éithigh a chreideann ríomhchláraitheoirí faoi ainmneacha. Ar ndóigh, naoi n-uaire as deich, níor smaoinigh an foireann a dhear an chóras ar an gceist ar chor ar bith. Bhain siad feidhm as leabharlann éigin, mar a phléigh mé i gcás Dunnes.

Is annamh, le fada, gur foireann bheag a dhearann córas ar bith ríomhaireachta, dá simplí é. 

Agus bíonn na córais i bhfad níos fad mharthanaí ná a shíl a ndearthóirí go mbeadh - b'shin toisc fadhb an dá mhíle, agus tá a mhacasamhail, fadhb 2k38, ag druidim linn go pras.

Fágann sin go bhfuil feidhm á bhaint ar córais ríomhaireachta chun rudaí a dhéanamh nár shamhlaigh na dearthóirí, a bheag nó a mhór. Le caoga éigin bliain táthar ag iarraidh conriocht na mbogearraí a cheansú. Ach ainneoin go bhfuil fhios againn an rud atá follasach, i. Níl daoine saor ó locht, dá bhrí sin níl a cuid oibre, tá creideamh diamhair ag daoine sna freagraí a thugann ríomhaire dóibh.

Laofacht uathoibríochta a tugtar ar an gclaonadh seo san duine, agus is féidir leis bheith marfach - tá roinnt timpiste eitleáin a tharla dá dheasca. 

Glacaim leis gur laofacht dá leithéid is cúis leis an bhfógra Dúrthóireacht bhaochta a thug Cathal Seoighe faoi ndeara ar an mbealach chuig droichead íseal. Ríomhaire a phraistrigh, caithfidh sé go bhfuil sé ceart. 

Tá cúrsaí ag dul in olcas anois agus samhail mhóra teangan in úsáid ar féidir leo píosaí móra téacs a ghiniúint a mbíonn cuma na fírinne agus an fiúntais orthu. Is minic áfach go bhfuil siad míchruinn baolach. Ní hamháin go bhfuil claontacht, agus minic go leor olc agus fuath sna sonraí a úsáidtear chun oiliúna na córais seo, séantar go minic an ról atá ag daoine i roghnú na sonraí, na spriocanna foghlama agus na hualaí a mbíonn tionchar acu ar an dtoradh.

Ní chabhraíonn sé ach oiread nuair a déantar áibhéil agus bualam sciath faoin dtoradh, amhail is dá mbeadh tuiscint ag an clár seachas bheith ina phearóid stocastach.

Fágann laofacht uathoibrithe muid leochaileach agus i mbaol. Ag faillí nó go deimhin ag mioscais daoine.

Cheana féin tá an t-idirlíon truaillithe ag praistriúchán. Má thagann tonn faisnéis bréagach uathghinte sa mhullach ar sin, cuirfear úsáid an idirlín mar fhoinse eolais ó mhaith ar fad - agus cuirfear daoine amú agus i mbaol de dheasca laofacht uathoibrithe. 

Agus sin mo racht go n-uige seo. 

2022-12-08

Anseo atá muid


Caithfidh mé a rá go bhfuil mearbhall áirithe orm faoi cé air go bhfuil an leabhar seo dírithe. Nuair a thug mé spléachadh tapaigh air sa siopa, shíl mé ón méid eolais agus sonraí sna léaráidí go raibh sé dírithe ar pháistí níos sine sa bhunscoil. Ach nuair a léigh mé é bhí an téacs dírithe - mar atá ráite sa chuir síos - ar naíonáin. 

Tá na léaráidí agus na mothúcháin a léirítear san téacs gleoite agus uasal. B'fhéidir dáiríre gur ar thuismitheoirí, mar taca agus spreagadh, atá sé dírithe. Níl fhios agam cén tuairim a bheidh ag na nianna agus neachtanna a fhaigheann é faoi. 

Leabhar álainn atá ann, áfach, agus cuir síos ar an gcruinne, a ionad san spás, agus saibhreas dúlra agus daonnachta sna léaráidí. 

Oliver Jeffers, aistrithe ag Máire Zepf 
Futa Fata 

2022-12-07

An Slipéar Gloine

Nuair a thiomnaigh C. S. Lewis An Leon, an bandraoi agus an prios éadaigh do Lucy dúirt sé go raibh dearmad déanta aige go dtagann páistí in inmhe níos gaiste ná leabhair, ach go raibh dóchas aige go dtiocfadh sí arís in aois go mbeadh taitneamh le baint aici as scéalta iontais. Táimse san aois sin le fada, ach tá súil agam an seod seo a bhronnadh ar nia nó neacht. Is eagal liom áfach go bhfuil siad san idir ré...

Athinsint bhríomhar véarsaíochta atá anseo ar ceann de na scéalta is áille sa chorpas - Eorpach ar a laghad - Luaithríona, a caitear go dona léi sa mbaile ag leasmháthair agus a clann sise, ach a mheallann an prionsa. Is iomaí leagan feicthe agam tríd na blianta, agus is cuid den séasúr Nollag dúinne Drei Haselnüsse für Aschenbrodel (Trí cnó coll do Luaithríona) - leagan déanta ag Seicigh agus oir Ghearmánaigh sna 1970í, ag tarraingt ar insintí Grimm agus Božena Němcová. Tá leagan deas eile feicthe agam le déanaí, ina síleann Luaithríona gur giolla an té a dtugann sí gean dó - don duine, ní an oifig ná a mhaoin! 

Tá athinsint Fhearghais Mhic Lochlainn go hálainn bríomhar, na véarsaí rímthe ag gluaiseacht tríd an scéal le luas. Éiríonn le Paddy Donnelly an gluaiseacht céanna a léiriú ina léaráidí - Luaithríona á sracadh sall agus anall ag na deirfiúracha leithliseacha, nó í ag cúbadh ó bhagairt a leasmháthair. Nó í ag teitheadh ón gcóisir ag buille an mheán oíche. Treisíonn focail agus léaráidí a chéile, ar bhealach iontach. 

Bhain mé taitneamh as, agus tá súil agam go mbainfidh mo neachtanna agus nianna freisin! 

Tá an sraith athinsintí seo ó Futa Fata ag dul ó neart go neart! 

Fearghas Mac Lochlainn /Paddy Donnelly 
Futa Fata 
ISBN: 9781910945711

2022-12-06

Míp agus Blípín


Cheannaigh mé an dara leabhar seo de chuid Máire Zepf faoin leithscéal gur bronntanas Nollag é do nia nó neacht. Ach tá an nia is óige a hocht anois agus níl fhios agam an bhfuil an deis caillte!

Mura bhfuil dul amú iomlán orm, is Opportunity a spreag Máire le scríobh faoi Míp. Agus is an ingearán Ingenuity a spreag Blípín. (Déanfaidh mé mo ghnáth clamhsán anseo - ní thráchtann an leabhar ach ar eolaithe ach is innealtóirí a rinne an obair chun árthaigh a seoladh go Mars.)

Mar a bhí i gceist le Míp, insíonn pictiúir Paddy Donnelly scéal níos iomláine ná na focail, go háirithe mar gheall ar na heachtráin! (Ní dóigh liom go bhfuil a leithéid de neacha ar Mars, ach dá mbeadh, agus mura mbeadh fonn orthu go bhfeicfí iad....) 

Tá an scéal go deas bríomhar, agus seolann an léitheoir óg i dtreo na fíricí a bhaineann le taiscéalaíocht ar Mhars. Agus tá ceacht tábhachtach ann faoi idirspleáchas, cairdeas agus féin mhuinín.

Scéal deas gleoite ar féidir go leor a bhaint as.

Ana shaothar arís ó Futa Fata, Máire agus Paddy. 

Máire Zepf & Paddy Donnelly
Futa Fata 
ISBN: 9781910945995

2022-12-05

Coilíneacht le Seán Ó Muireagáin - Útóipe nó deachtóireacht?

Bhí Bádh b'fhéidir faoi chaibidil ag Club Leabhar club an chonartha ar na mallaibh. Dúirt Stiofán go raibh suim níos mó aige sa saol sa choilíneacht, conas a d'oibrigh a leithéid, seachas an scéal faoi conas arbh ann dó.

Spreag a cheist soiléiriú ar smaointe de mo chuid féin agus dúirt mé gurb deachtóireacht a bhí ann. Aicme féin roghnaithe rialaithe iad na múinteoirí, agus táthar sa scéal ag tabhairt cúlra staire agus fios fátha a ról d'earcach nua.

Níl fhios agam, ar ndóigh, an é sin a bhí ar intinn ag Seán. Tugann a léitheoir a dhearcadh féin isteach sa scéal, agus ní dóigh liomsa, mar shampla, gur rud olc is ea teaghlach agus lánúnachas. A mhalairt, sílim teaghlach grámhar a bheith ina fhotha riachtanach do sochaí ar bith. Ní shéanaim gur minic teaghlaigh a bheith faoi réir ag foréigean agus mí-úsáid. Ach is corbacht ar rud maith sin seachas eisint an teaghlaigh. 

Níl sé mínithe conas a déantar atáirgeadh sa choilíneacht, ná conas a choinnítear an pobal laistigh de srianta dochta an daonra a bhfuil acmhainn ann dóibh. Bheadh pórú cúramach nó innealtóireacht géiniteach de dhíth i pobal chomh beag chun folláine a chinntiú. Níl coibhneas fireann agus baineann luaite - gan lánúnachas ní bheadh cothroime de dhíth! (Tá ceisteanna mar seo cíortha go maith in úrscéalta Ursula le Guin. Mar shampla i The Matter of Seggri. Agus tá ceist teaghlach agus lánúnachas luaite i The Dispossessed - sochaí ainrialach, ach go dtagann lánúnachas agus cion do leanaí chun cinn go nádúrtha. Agus deacrachtaí nuair atá géarchéim acmhainní ann idir searc agus dualgas.) 

Cé go bhfuil sé ráite gur thug an rachmasóir a bhunaigh an coilíneacht stoc mór earraí leis, agus roinnt saineolaithe, níl fhios agam an raibh na saineolaithe céanna i measc marthanóirí an éirí amach. 

Is cinnte go mbeadh saineolas agus - is dócha - acmhainn cógasaíochta de dhíth. 

Tá sé ráite sa scéal go gcoinníonn na múinteoirí súil ghéar ar na páistí chun teacht chun cinn aon treith leithleasach nó dochrach a chosc, agus chun ábhar múinteora a aithint. Níl sé ráite conas a déantar an smachtú. Bheadh ról áirithe ag oiliúint ann, ar ndóigh. Ach shamhlóinn freisin go mbeadh aiste bia agus cógais i gceist freisin. 

Tharraing Stiofán ceist spéisiúil eile anuas. Deirtear leis an ábhar múinteora gur "duine de dhath" í féin, agus go mbeadh sí thíos le ciníochas sa ré roimh an éirí amach. Agus go mba ghá teacht chun cinn a leithéid arís a chosc.

Ach an bhféadfadh ciníochas teacht chun cinn i bpobal bheag, a mbeadh an iliomad gaoil eatarthu? Tógán de chuid an impiriúlachais ciníochas, uirlis riachtanach toisc go rabhthas ag caitheamh go dona le pobail áirithe ar bhonn a céim níos ísle forbartha. Ní bheadh ciall leis i bpobal measartha cothrom, nach raibh "iadsan" agus "muide" i gceist.

Is cinnte go mbeadh difríochtaí agus teannais ann, pearsantachtaí ag cuimilt i gcoinne a chéile. Grúpaí agus clíceanna, fiú, cé go bhfuil sé intuigthe go mbeadh na múinteoirí ar an airdeall agus ag teacht roimh aon forbairt dá leithéid. Bheadh an baol ann do faicsin laistigh de na múinteoirí, ar ndóigh, go háirithe dá mbeadh dúshlán nó géarchéim le sárú.

Tá sé deacair, dar liom, cuir síos ar Útóipe. Is cuimhin liom píosa le C.S. Lewis ag míniú an chúis nach mbeadh ar a chumas leathbhreac ainglí The Screwtape letters - from a senior to a junior devil - a scríobh. Níl le déanamh chun cuir síos ar an olc ach áibhéil a dhéanamh ar na tréithe atá ionainn féin, agus na hiarmhairtí a shamhlú. Tá sé níos deacra go mór íonú a dhéanamh ar ár suáilcí agus sochaí neamhaí a shamhlú.

Ní bheidh leathbhreac Fahrenheit 451, Brave New World 1984 chomh furasta aimsiú. Cé go bhfuil smaoineamh iontach ag Bradbury féin ina ghearrscéal The Toynbee Convector. Samhlaíonn sé eolaí ag brionnú turas go dtí an todhchaí, ag cruthú scannáin agus taifid amhail is dá mbeadh na dúshláin timpeallachta sáraithe. Nuair a "fhilleann" sé chun a am féin, spreagann sé na daoine chun an Parrthas a chonaic sé a bhaint amach, toisc gur léir é bheith indéanta!

Tá dóchas na Útóipe de dhíth, chomh maith le rabhadh na diostóipe. Ach is deacra i bhfad iad a shamhlú. Agus bíonn crumh san úll is milse a shamhlaíonn daonnaí. 

2022-12-03

Máithreachas ceiliúrtha go fileata...


Mheall cuireadh ó Ailbhe isteach go lár na cathrach mé, go dtí an siopa leabhar i Sráid Fhearchair. Bhí an leabhar is déanaí léi, Tonn Teaspaigh, foilsithe ag Éabhlóid, le seoladh.

Is í Máirín Nic Eoin a rinne an chaint. Shocraigh sí, os Eoghan a chuir i láthair í, labhairt ar an leabhar mar earra i dtosach, ag tabhairt ómós tuillte do obair Eoghan agus a mheitheal. An cúram a dhéan siad de pháipéar, cló, clúdach (Caomhán Ó Scolaí luaite go sonrach). Eagarthóireacht a d'fhág an téacs gan cham. Ealaíon Kim Sharkey ar an gclúdach agus scaipthe tríd an leabhar. Ribín an, a chuireann cuma liotúirgeach ar an leabhar. (Tá blagmhír ansin, maram). Caighdeán ard snasta leagtha síos ag Éabhlóid, a shantóidh filí dar le Máirín. [Bhí na tréithe céanna le sonrú i Tairseach le Dairena Ní Chinnéide, anuraidh].

Ansin chrom sí ar chaint go líofa moltach ar Ailbhe, agus an ghlúin dar daoibh í, ag tagairt do na Scríbhneoirí óga agus úra a ghairm Ríona Nic Congáil ar an tsaoil, agus ag rianadh na forbairtí tríd na cnuasaigh foilsithe agus an t-aitheantas a fuair sí fán tslí - mar shampla í bheith luaite ar ghearrliosta RTÉ A poem for Ireland. Labhair sí ansin ar an gcnuasach reatha agus an taithí mar mháthair as ar fáisceadh é. Taithí atá thar a bheith ioga agus go mbíonn teannas ag baint leis, go háirithe dóibh siúd faoi thionchar an feimineachas atá amhrasach faoi bheith cúngaithe ag an sainmhíniú. Agus an leochaileacht a bhaineann le taithí le leanaí a roinnt fiú i gcló filíochta. 

Labhair Máirín go líofa spreagúil agus níl san cuir síos seo ó mo chuimhne ach macalla fann. Tá súil agam go gcuirfear a cuid cainte i gcló. Luaigh sí roinnt dánta go sonrach ag piocadh amach gnéithe le plé. Mhol sí freisin réamhrá an leabhair leis an scoláire Seiceach Daniela Thienová. 

Ansin léigh Ailbhe cuid de na dánta ón gcnuasach chun ár spéis ann a threisiú níos mó fós. 


Lean an allagar ar aghaidh sa siopa agus ar ball i gClub an Chonartha. Is leor a rá go raibh sé tar éis meán oíche nuair a shroich mé an baile, agus gur mise is túisce a d'fhág. 

Táim ag súil go mór leis an gcnuasach a léamh... 





2022-12-01

Mastodon.ie, Iarfhocal



Nuair a thuig mé inniu go raibh an díospóireacht fós ag dul ar aghaidh faoi mé bheith curtha ar fionraí ó mastodon.ie, scríobh mé r-phost go dtí reachtaire mastodon.ie. Ghabh mé leithscéal leis as an achrann a tharraing mé ar féin agus a fhoireann de bharr mo shaontacht.

Is daoine deonacha iad, agus bhí siad ag streachailt le fás rábach de dheasca mí-shocracht Twitter. 

Níl, agus ní raibh, an locht agam orthu siúd as an eachtra. 

Chuir an reachtaire mo fhionraíocht ar ceal. Tá mé fíor bhuíoch de. 

Mar sin féin, tá cinneadh déanta agam mo chuntas ar mastodon.ie a chuir ar ceal. 

Ag fanacht le meafar an cóisir tí, a d'úsáid Hugh Rundle, cé gur daoine gnaíúla iad, ní dóigh liom go bhfuil mé oiriúnach dá gcomhluadar.

B'fhéidir go mbainfidh mé triail as ásc eile amach anseo. Ach ba mhaith liom go bhfásfadh féar thar an eachtra. 

Nílim compordach bheith mar ábhar comhrá! 

Le bheith iomlán soiléir faoi, ní dóigh liom gur caitheadh go dona liom féin; aon míthuiscint a bhí ann, is míthuiscint ionraic a bhí ann. Tá modhnóireacht deacair. Fiú gan daoine faoi bhrú.