Dearbhuighimíd go bhfuil sé de dhualgas ar gach fear agus gach mnaoi bheith umhal, díleas, freagarthach agus freastalach don Phobalacht; agus go bhfuil sé de dhualgas ar an náisiún feuchaint chuige go mbeidh caoi ag gach duine san tír ar a cheart agus a acfuinn féin do chur I bhfeidhm ar mhaithe le leas an phobuil. Mar chúiteamh ar fhreagra is freastal na ndaoine, dearbhuighimíd [22]i n-ainm an tSaorstáit, gur dual do gach duine a cion féin de thoradh saothair an náisiúin a bheith aige.
Isé an príomhchúram a bheidh ar Riaghaltas an tSaorstáit ná gleusa soláthar chun leas corpordha, leas spioradálta agus leas inntleachta na leanbhaí do chur i n-áirithe dhóibh; feuchaint chuige ná béidh an t-ocras ná an fuacht ag goilleamhaint ar éin leanbh de cheal bídh, eudaigh ná dín tighe; acht go bhfaghaidh siad gach cóir agus gleus is gádh dhóibh chun teagaisc agus taithighe ceart do thabhairt dóibh i gcóir na hoibre a bheidh le deunamh aca mar chomhaltaí den tSaorstát Gaedhealach.
Nára fada uainn an Saorstát Gaedhealach úd! (Beidh comóradh an i dTeach an Ard Mhéara amárach ar an gCéad Dáil, a tháinig le chéile ar 21ú Eanáir 1919 don gcéad uair)
Nóta le seanbhlas: seachas roinnt fógraí i bhFraincis agus san Sacs-Bhéarla, ba i nGaeilge a reáchtáladh an cruinniú i 1919. I 2009, níl fiú an preasráiteas ar fáil i nGaeilge ar suíomh idirlín an Oireachtais.
Dúirt Cathal Brugha i 1919:
"B'éidir go bhfuil roinnt daoine i láthair ná tuigeann an Ghaeidhilg: de dheascaibh an tsóirt sin oideachais atá in Éirinn le fada, tá, foríor, a lán Éireannach ann ná tuigeann teanga a dtíre féin".
Sin rud nach bhfuil aon athrú air, monuar!
