Píosaí liom in áiteanna eile:

2025-05-10

Ceol Ársa Cláirsí


Thug mo shonuachar mé go dtí amharclann an Mermaid aréir. Ceolchoirm faoi stiúir Éamonn Sweeney, a bhfuil roinnt oibre déanta aige freisin leis an Barn Ensemble atá faoina stiúir. 

Ceol Éireannach a bhfuil scríbhinní chomh fada siar leis an 17ú aois ar mharthain dó - breactha síos i dtosach ag oirfidigh liúit in Albain.

Uirlisí stairiúla a sheinneann Éamonn, agus is viola da gamba a bhí ag a leathbhádóir Malachy Robinson ar an oíche, agus ag pointe amháin bhí gliográn adhmaid ar a rúitín aige freisin. Ag pointe eile rinne sé droma dá uirlis!

Tá CD den teideal céanna leis an ceolchoirm ag draoi an ghiotáir Steve Cooney. Bhí seisean agus Cormac Breatnach ag tacú leis an gceol tríd an traidisiún bheo a thabhairt isteach sa chumasc.

Droichead idir an dá thraidisiún a chuir an cláirseoir Aisling Ennis ar fáil. 

Fad is a bhí na ceoltóirí ag allagar i gceol le chéile i ndorchadas na hamharclainne, spotsolas ar dhuine i ndiaidh duine acu, bhí asarlaíocht físe ar an scáileán laistiar daoibh. Radharcanna de dhúlra agus daoine in oiriúint don gceol, agus íomhánna de na ceoltóirí féin fite go taibhsiúil tríd. 

Idir na míreanna, nuair a bhí na ceoltóirí ag athtiúnáil, craoladh focail dánta agus amhráin móide téacs ar an scáileán. Guth i nGaeilge agus focail i mBéarla, nó a mhalairt. 

Taibhiú nócha nóiméad, agus an rud a gheall Éamonn ag an tús - tumadh iomlán sa cheol. Aistear aigne agus anama.

Tá siad ar chamchuairt fós creidim. 

Máinliacht fileata


Rogha dánta thar gairmré Áine Ní Ghlinn atá sa dhíolaim seo. Ní scíthléitheoireacht atá sna dánta seo, ach tá tairbhe sa léamh. Ga an mháinlia ag pléascadh neascóid an mhí-úsáid agus an cos ar bolg. Ag scaoileadh an brach as. Ag soilsiú an chréacht. Tá díghalrú sa solas láidir, agus ní maith leis na péist agus súmairí a bhíonn ag teacht i dtír ar laige agus íogaire é nuair a scalltar solas ar a modhanna.

Tá scéalta léanmhara mise freisin anseo. Tá sé phribhléid agamsa gur fear geal heitrighnéasach meánaicmeach mé, ó theaghlach seasmhach cosantach. Nuair a bhí mé óg agus saonta bhí fear ag útamáil liom, ach d'éist mo thuismitheoirí le mo mhíchompord agus ghníomhaigh go grod chun teacht idir mé agus an baol. Ní raibh an deis sin ag cách, agus go deimhin níl fós. Tá na creachadóirí fós inár measc agus cuidíonn tost agus dorchadas lena hainghníomhartha.

Ní dhearna mé ag siúl fánach a chaitheamh ar leaganacha traschruthaithe Theo Dorgan, ach de réir a réamhrá siúd tá an file í féin sásta leo. 

Tá íomhánna agus insint cumhachtach sna dánta seo, idir sean agus nua. Agus cé go bhfuil pian iontu níl siad éadóchasach. Tús leigheas na haicíde é a ainmniú agus a aithint. Is aicíd ar an bpobal an mhí-úsáid cumhachta, cuma an collaíochta, colainn nó inchinn a imrítear an mhí úsáid air. 

Cabhraíonn an cnuasach seo le antasubstaint an léitheora in aghaidh na patuaire a forbairt. Is maith sin. 

(Sheol Cló Iar-Chonnachta cóip léirmheasa chugam) 

Áine Ní Ghlinn 
Theo Dorgan a d'aistrigh.