"Deutsche Einheit noch nicht vollendet"

Níl bailchríoch curtha fós le haontú na Gearmáine. Ní mise a dúirt, ach Seansailéir reatha na Gearmáine, Olaf Scholz, ag ceiliúradh cothrom an lae tríocha ceathair bliain ó shin, nuair a cuireadh tús le hathaontú. Mar a scríobh mé anseo cheana, bhí mé ar faiche an Reichstag agus bratach na cónaidhme á chrochadh.

Bhí foráil sa Grundgesetz, Bunreacht poblachtach Cónaidhme na Gearmáine, i. An Ghearmáin Thiar, faoina bhféadfadh na críocha thoir agus Cathair Bheirlín ceangal leis an cónaidhm. (Ní raibh an Bheirlín Thiar sa chónaidhm - bhí sé riartha ag airm SAM ó dheas, na Fraince ó thuaidh agus an Ríocht Aontaithe thiar. Spandau mar a raibh mise ag cuir fúm ina measc. Bhí fógraí Do oifigigh amháin ar roinnt de na tithe tábhairne! I lár na cathrach a chuaigh mé féin ar ragairne). Bhí rialtas áitiúil 

Na Fünf neue Bundesländer - Mecklenburg-Vorpommern (mhaígh Bismarck tráth go rachadh sé ansin dá mbeadh deireadh an domhain tuartha toisc go dtarlaíonn gach rud céad bliain níos déanaí ansin). Brandenburg - (croí Ríocht na Prúise tráth. Nuair a bheartaigh Toghdóir na Brandenburge coróin Rí a bhaint amach dó féin, sciob sé tailte a bhí bhí choróin na Polainne roimhe.). Sachsen. Sachsen-Anhalt. Thüringen. 

Tá níos lú cathracha thoir, agus níos lú tionsclaíocht. Agus na tionscal a bhí ann, bánaíodh formhór acu nuair a dhíol an Treuhandanstalt ar phinginí suaracha iad lena iomaitheoirí ón iarthar. Ar bheag spéis a bhí acu iad a fhorbairt dá réir. Ba eisceacht fostóir s'agamsa - bhí an fairsinge a bhí san oirthear de dhíth orthu. Ba bheag maoin a bhí acu in iarthar na cathrach. Is amhlaidh gur dhún siad an monarcha agus na hoifigí a bhí acu thiar i Spandau agus bhog suas an bhóthair go Hennigsdorf.

An toradh a bhí air sin ná gur bhog aosánaigh siar. Nós atá buanaithe anois. Ó 1991 i leith, tá ar an iomlán 727 míle duine idir aois 18 agus 29 tar éis bogadh siar (nó níos faide). Tá éifeacht líonra i gceist, mar a bhí do mo leithéid sna 90í. Agus atá fós is dócha. Tuige fanacht ag baile nuair atá do chairde agus comhaoisigh ar fad imithe? 

Mar gheall ar sin, tá sciar níos mó den daonra scothaosta. Agus an daonra féin tite go leibhéal 1907. Tá éifeacht níos troime dá réir ag bánú na tuaithe - atá ag tarlú trasna na hEorpa - ar an Oirthear. Tá na tábhairní agus siopaí grósaera a bhíodh sna sráidbhailte ag leá mar sneachta maidin earraigh. 

Tá bearna ollmhór i seilbh maoine idir thoir agus thiar freisin. Toisc an chumannachais, ní raibh maoin - réadmhaoin nó airgead - ag dul le hoidhreacht ó ghlúin go glúin. Pé airgead a bhí spáráilte, scuab tomhaltachas na nóchaidí go leor de chun siúl. 

Inniu fós tá bearna 824€ sa mhí san tuarastal meánach roimh cáin thoir agus thiar. 

Toisc gur córas polaitiúil, dlí, riarachán agus geilleagair an Iarthair a cuireadh i bhfeidhm scun scan thoir d'fhulaing bunadh an Oirthir, mar a d'admhaigh Scholz ina óráid 

"eine Entwertung ihres Wissens, ihrer Erfahrungen und ihrer Lebensleistung" 

Díluacháil ar a gcuid eolais, taithí agus an méid a bhí bainte amach acu le linn a saol. 

Ní hionann ach oiread an dóigh a chuaigh an scothaicme thiar agus thoir i ngleic le hiarmhairtí an Treas Reich ach oiread. Thiar cé go raibh go leor den sean scothaicme(*) a dhein na cumhachtaí iartharacha dínaitsiú orthu, mar dhea, fós i gcumhacht tar éis an chogaidh, rinne a gclann éirí amach sna 60í agus bhí cuir agus cúiteamh faoi smál na staire ar a dteaghlaigh. Níl deireadh iomlán tagtha leis an cuir agus cúiteamh - de réir mar atá na seanfhondúirí ag dul ar shlí na fírinne tá a gclann ag amharc go géar agus ag admháil ciontacht a gcuid comhlachtaí. (Is comhlachtaí atá faoi smacht teaghlach cuid mhór de na gnólachtaí is bisiúla sa Ghearmáin. Agus ní dóigh liom go bhfuil ceann ar bith acu slán ó smál teacht i dtír ar dúshaothrú príosúnaigh nó goid maoine Giúdaigh nó namhaid eile - trí cheannach éigeantach ar phraghas íseal nó ar mhodhanna níos suaraí.

Bhí na Rúisigh agus ina ndiaidh níos radacaí - ag coigistiú maoine, beag beann ar stair an sealbhóra. Formhór an scothaicme, is mar teifigh sa Rúis a chuaigh siad tríd an chogaidh. Ghlan siad na róbaí poiblí, mar dhea, ag maíomh gurb iad an dea Ghearmáin, saor ó smál an Naitsíochas.

Bhí an Iarthar spléach ar na Gastarbeiter ó na 1960í. Iodáiligh, Iúgslavaigh agus ach go háirithe Turcaigh. Is beag cathair thiar nach bhfuil ceantar Turcach ann, agus siopaí agus gnólachtaí agus ionaid pobail ann. Agus cé gur chruinnigh a leithéid i gceantair dá gcuid féin, bhíodar fite fuaite sa phobal ainneoin na bearnaí teanga agus cultúr agus reitric polaitíochta faoi Deutsche Leitkultur (cultúir treorach na Gearmáine). 

Bhí eachtrannaigh thoir freisin, ó na Bráthair tíortha sóisialacha. Ón Afraic agus an Vítneam go háirithe. Ach bhíodar scoite amach ón bpobal, i lóistín a bhain lena gcuid oibre nó Ollscoile. Ba bheag taithí dá réir ag an mórphobal ag daoine ó cultúr eile. Agus is amhlaidh fós, cuid mhór.

Bhí na húdaráis ag maíomh seasta go raibh siad frith-faisisteach. Rud a rinne gothaí faisisteacha dóibh siúd sna déaga ar mhian leo éirí amach.

Cé go bhfuil cúpla glúin iomlán tagtha ar an saol agus in inmhe ó 1990, tá an coimhthíos le sócúl agus sotal an Iarthair, buaiteoirí na staire, ag dul ó ghlúin go glúin agus ina ábhar síoraí plé sna nuachtáin agus irisí - ar gach eite.

Tá bealach fada le dul, agus ní imeascadh aon treo an réiteach ach cumasc agus comhghéilleadh agus obair meithle le comhmheas. Útóipe sin, is dócha. 

Tá ceachtanna le foghlaim, dar liom, d'aontú oileán s'againne cé nach hionann gan amhras na cúinsí stairiúla ná cultúrtha. 

Tá greann dóite ag muintir an Oirthir. 

Der Fuchs ist schlau 

Und stellt sich dumm 

Beim Wessi ist es 

Andersrum. 

Tá an sionnach glic 

Is cuireann cuma na baoise ar féin 

Droim ar ais atá cás an  Iartharaigh. 

(*) Fuair baintreach Freising, breitheamh míchlúiteach an Volksgericht a dhaor go leor de freasúra na Naitsíoch chun bás i trialacha éagóracha, pinsean flaithiúil de bhrí, dar leis na breithiúna, go mbeadh gairm ard fós ag a fear sa Phoblacht cónaidhme murach gur maraíodh sa bhuamáil é. Mar shampla. 

An der schönen blauen Donau

Ag tús mhí Iúil chaith mé cúpla lá i Vín. Bhí córas dar gcuid le cuir faoi thástáil inghlacthachta ar an láthair ag an soláthraí seirbhíse aerthráchta thall. Ach seachas ag an aerfort, is i lár na cathrach a bhí an seomra ríomhaireachta (agus na stiúrthóirí aerthráchta). D'eitil mé amach an lá roimh ré, agus bhí mé ag cuir fúm in óstán i bhfoisceacht fiche nóiméad siúlóide den ionad.

Ní raibh bialann san óstán agus bhí sé sách mall agus mise sach ocrach - ní raibh eitilt dhíreach ar fáil. Chuaigh mé ag lorg proinntí.

D'aimsigh. Bhí an biachlár breac leis an bhfocal Eierschwammerl. Focal deisceartach, mar a thugann an iarmhír -erl le fios. Focal nach raibh agam, dá réir. Cantarnaid (cineál beacáin). Bhí eierschwammerlgulasch agam. Agus mar mhilseog palatschinken Boihéamach (pancóg beagáinín ramhar). Blasta. Leann leis. Chodail mé go sámh. 

Ní raibh bricfeasta san áireamh san óstán. Bhí 20€ ar an mbuffet. Bhí an-amhras orm go mbeadh ar mo chumas díol 20€ de bhia a chaitheamh don céadphroinn. Ar ámharaí an tsaoil bhí bácús béal dorais. Ceapairí agus cácaí agus caife ar fáil. Fuair mé dhá ceapaire blasta, ciste agus caife ar leath costas an óstáin. D'fhoghlaim mé focal nua i. Verlängerter espresso. Espresso agus fad curtha leis. An rud ar a dtugann Iodáiligh go díspeagúil americano air. 

Bhí mé réidh don obair. Cúpla nóiméad siúl tríd fásach stroighne, go leor tógáil ar bun. Léarscáil Google á leanúint agam. Mearbhall orm. Bhí lána ar an léarscáil ar theip orm é a aimsiú. Go dtí gur thuig mé gurbh gá dom dul tríd an stáisiúin U-bahn. Bhí scríobaire spéire agus fógra Austro Control romham. Sheol mé tcht chuig an té a raibh mé le bualadh leis, agus isteach liom. Sheol an concierge suas go dtí an fiche naoú urlár mé. Ach ní raibh tuairim ag an bhfáiltiú ansin céard le déanamh liom. Agus ní raibh siad cinnte faoi ainm mo dhuine fiú. Fuair mé tcht ansin uaidh ag fiafraí cá háit go baileach a bhí mé. San foirgneamh mícheart. Ní raibh sascríobaire spéire ach aos riaracháin. Foirgneamh íseal ó na seachtóidí ar thaobh eile an bhóthair a bhí mise ceaptha a aimsiú.... 

D'éirigh linn dul tríd na tástálacha riachtanacha gan mórán stró. Idir eatarthu bhí lón blasta againn. Bhíomar réidh le clár an lae go luath, rud a thug deis dom roinnt oibre a dhéanamh ar thogra eile (Is maith ann idirlíon agus líonra fíorúil príobháideach). Rud a laghdóidh an carn a bheadh ag fanacht orm ag baile. Bhí misean tugtha ag mo nuachar dom, mar sin thart ar a ceathair thug mé aghaidh ag lár na cathrach agus siopa leictreonach. Turas in aisce a bhí ann, ar an ndrochuair. Thug mé aghaidh ansin ar Ardeaglais Stiofáin. Agus mé ag iarraidh dul isteach i gcorp na hEaglaise fiafraíodh díom an chun Aifreann a éisteacht a bhí mé ann. Thapaigh mé an deis. Féile Thómais Aspal a bhí ann, agus ceol cóir agus orgain leis an Aifreann. Deirtear gur faoi dhó a dhéanann an té a chanann go maith (Bis orat qui bene cantat). Níor dheonaigh an Tiarna bua an cheoil dom, ach ardaíonn ceol sollúnta eaglaise mo chroí is m'anam. (Is annamh ceol maith i séipéil na hÉireann agus is fíor annamh comhcheoil an lucht freastail. Íarmhairt ar na péindlíthe, dar liom. Fearacht an easpa leithéidí Ardeaglais maisithe álainn Stiofán - ardú anama eile. 

Bhí misean eile tugtha dom ag bainisteoir na hoifige. Dul chuig siopa ar leith agus trí bhosca de rogha milseáin an Bhanimpire Sissi a chrochadh liom di. Thug sí fainic dom go raibh siad daor ach gheall sí íoc astu. Bhí leis. Trí bhosca 45g de shailchuacha siúcraithe ar 50€....

Ba luach níos fearr ar airgid an Kaiserschmarrn le plumaí a bhí ar fáil san siopa céanna. Ach níorbh leor é sin chun m'ocras a mhúchadh. Thosaigh mé ag siúl ar ais i dtreo an óstáin, bialanna fán mbealach á iniúchadh agam. Bhí fonn orm bia na háite, nach bhfuil fáil sa bhaile a ithe. Bhí fúm Leberknödelsuppe (Brat le meall ae) agus Wienerschnitzel (gearrthóg laofheola buailte ána thanaí agus clúdach grabhróga aráin air). Bhí toradh ar mo thóraíocht. Bhain mé sult as an mbia agus an coirm rua áitiúil. Sailéad fataí in ola (seachas maonáis a bhfuil gráin agam air) mar anlann leis an Schnitzel. Agus roinnt duilleoga úra. Shiúl mé ar ais go dtí an óstán síoch sách sásta. 

Tár éis céadphroinn ón mbácús arís chuaigh mé ar ais chun na hoifige. Bhí tástáil níos leithne, chun an idirphlé leis an gcóras iomlán ina raibh an freastalaí le bheith mar chuid de. Chuige sin bhí nasc le déanamh ó samhail de stáisiún oibre stiúrthóir aerthráchta i Vín, tríd trealamh s'againne go dtí saotharlann promhaidh Eurocontrol i mBretigny na Fraince. Áit a raibh saineolaí agus samhail eitleáin faoi smacht aici. Arís, d'éirigh thar barr leis an gclár promhadh. Tar éis lóin bhí deis agam obair de mo chuid féin a dhéanamh, cuireadh seomra ar fáil dom. Bhí seomraí eile timpeall, leapacha iontu do na stiúrthóirí aerthráchta. Tá fiacha orthu sos a ghlacadh cúpla uair le linn an seal oibre - tá sé mós tuirsiúil bheith ar tinnil i gcónaí, agus ní ceadmhach go gclisfeadh ar airdeall stiúrthóra, atá freagrach as eitleáin a choinneáil fad sábháilte óna chéile. 

Rinne mé roinnt oibre, agus thug aghaidh arís ar an Stefansdom. Is amhlaidh go raibh an túr díreach tar éis iamh nuair a tháinig mé amach as an Aifreann an tráthnóna roimhe. Mar sin d'fhéach mé chuige go raibh mé ann luath go leor chun an 343 céim suas a chuir díom, agus anuas arís. Bhí mé ag bárcadh allais faoin am a bhain mé an barr amach. B'fhiú an radharc é. Bhrostaigh mé síos an staighre bhíseach arís, baiclí ag dul tharam ar an slí agus gan ach slí ar éigin dul timpeall orthu. 

D'éist mé Aifreann arís. 

Shocraigh mé ansin go mba cheart dom féachaint an abhainn mar a tuairisc an Danóib álainn gorm. Seachas siúil léim mé ar u-bahn. Agus nuair a bhí an Danóib bainte amach agam lorg mé proinnteach ar a bruach. Bhí ceann gan a bheith ró fhada. Bia idirnáisiúnta seachas áitiúil, ach bhí ocras orm agus ba chuma liom. 

Ba fíon Ostarach a bhí agam leis, áfach, Grüner Veltliner, fíon geal tirim, an cineál is ansa liom. 

Bhí an radharc go deas thar géag den abhainn chuig oileán fada ina lár. Nuair a bhí ite agam, thug mé aghaidh arís ar an óstán. U-bahn i dtús báire. Tharla gurb é Schottenkirche, i. Eaglais na nGael ceann scríbe an u-bahn. Amach liom dá réir chun amharc thart. Bhí sé ró mhall, ar ndóigh, le dul isteach. Ach chonaic mé eaglais agus Mainistir ón dtaobh amuigh. 

Ar ais agus a luí ansin. 

Ba ardtráthnóna an lá dár gcionn a bhí m'eitilt, ach m'obair ann i gcrích. Tar éis céadphroinn ón mbácús rinne mé roinnt oibre i mo sheomra (arbh árasán aon seomra é dáiríre, le mionchistin, bord agus araile. Agus cathaoir ámóige...) 

Chun an aerfoirt ansin. 

Scroid eadra - Leberkäs, cineál builín feola ae, i Semmel (builín Ich beag aráin) agus Apfelschorle (cumasc sú úill agus uisce súilíneach). 

Eitleán, bus, bus eile, baile. 

Ag seo críoch eachtra Aonghusa cois Danóibe. 

I bpoll sa talamh.....

“I bpoll sa talamh a bhí cónaí ar hobad. Níor pholl gránna, salach, fliuch é, lán le giotaí de phéisteanna agus le boladh láibe. Níor pholl tirim, lom, gainmheach a bhí ann ach an oiread, gan aon rud ann le n-ithe ná le suí síos air; poll hobaid ab ea é agus is ionann sin agus compord.”

Bhí iomrá faighte ag an déagóir ar Poill Hobad glampáil Mhaigh Eo. Agus an áit roghnaithe mar sprioc don gcamchuairt againn. 

Thug bus chomh fada le Caisleán an Bharraigh muid. Ach bhí an ionad deich gciliméadar as sin. Tacsaí dá réir.... 

Clachan beag tithe saoire, cúpla poll hobaid. Cúpla botháin eile, cuma éagsúla orthu - díon géar. An ríchathaoir iarainn mar leithreas i mbothán eile! 

Bhí ár bpoll hobaid cluthar. Bhí cistin san ionad chomh maith le seomra ceathanna agus tobán te nó dhó.

Daoine gnaíúil an úinéir, an clachan turasóireachta tógtha aige chun breis ioncaim a aimsiú don bhfeirm. 

Chomh maith leis an cistin bhí oigheann dóite adhmaid aige agus réitigh sé Pizza dúinn agus do roinnt eile a bhí ann. Clann as Árainn ar saoire deireadh seachtaine le teaghlach eile ó tír mór, lánúin de bhunadh deisceart na hIndia, lánúin ón Fhrainc agus leanbh óg.

Tar éis dúinn an Pizza a chaitheamh chuamar go dtí ár poll hobaid. Isteach sa leaba linn. Ba de dhéantús Samsung an teilifís ar an mballa. Rud a d'fhág ar ár gcumas scannán a chaitheamh air ón guthán glic. Ceann éigin aicsean as ceárta Marvel a bhfuil an déagóir tugtha dóibh. 

Chodail muid go sámh san ionad teolaí cluthar.

An maidin dár gcionn thug an úinéir ina charr muid agus ár bagáiste chomh fada le Músaem saol na Tuaithe. Bagáiste sa chúinne. Céadphroinn sa bhialann ann, agus ansin cuairt ar an Músaem. Nithe spéisiúla ann. Troscán agus trealamh déanta as tuí. Taispeántas ar leith faoi bheacha. Móg! Giuirléid agus troscán ó chineáil éagsúla tithe tuaithe agus gairmeacha beatha éagsúla.

Chaitheamar cúpla uair taitneamhach ann. Bhí sé beartaithe againn an bus Nasc áitiúil a fháil go Caisleán an Bharraigh. Bhí sé ceaptha fágáil ó gheata an Mhúsaeim. Ach ní raibh sé soiléir cén áit go baileach - ní raibh stad bhus le feiceáil. Agus muid ag fanacht (bhíomar ann i bhfad roimh am) d'fhiosraigh muid an cheist le bean a bhí tagtha ag siúl a madra i bPáirc an Tí Mhóir ina bhfuil an músaem. Ní raibh fhios aici, ach dúirt sí go raibh sí ag dul go Caisleán an Bharraigh cibé agus dá mbeadh muid fós ann nuair a bhí an siúlóid déanta go dtabharfadh sí síob dúinn.

Bhíomar, agus rinne - cé go ndúirt sí linn agus muid ag tuirlingt ag an stáisiún traenach gur thug sí a héitheach - gur san treo eile a bhí sí ag dul!

Traen go Heuston. Luas go Busáras. Bus abhaile. 

Agus críoch leis an gcamchuairt agus an saoire. 

Finit. 

Cathair na dTreabh

D'fhágamar Inis Meáin um ardtráthnóna agus thug aghaidh ar Ros a Mhíl. Turas níos faide ná aon ceann eile de na turais báid ach bád níos mó agus an fharraige, buíochas le Dia, ina léinseach. Thart ar uair an chloig más buan mo chuimhne an trasnú. Bhí fanacht orainn ansin ar an mbus go Gaillimh. Ach faoi dheireadh tháinig an bus agus bhaineamar an Gealchathair amach. Thugamar aghaidh ar an mbrú agus d'fhág an bagáiste ann.

Fuaireamar dinnéar i mbialann Áiseach lámh leis an mbrú.

Bhí socrú déanta agam le Cathal Seoighe casadh leis i dtábhairne agus go mbeadh fidil leis chun go bhféadfadh an déagóir seinm san seisiúin cheoil. Fad a bhí, bhí comhrá agam le Cathal, a chomhghleacaí Fintan agus dís ó Chymru.

Bhí seomra ceathrar sa bhrú againn dúinn féin. Leabaí bhunc. Bhí sé go deas gan a bheith ag codladh ar an talamh chrua.

An mhaidin dár gcionn chuamar ag lorg bricfeasta Éireannach chun go gcoinneoidh sé ag dul muid. Agus fuaireamar. 

Ceann de na cúiseanna go raibh an Ghaillimh ar ár gcúrsa beartaithe ná go raibh fonn le fada ar an déagóir cuairt a thabhairt ar Halla an Iarla Rua, iarsma ó na meánaoiseanna. Aon uair eile a bhíomar sa Ghaillimh bhí an áit iata. Sásaíodh an mian sin. Agus bhí an áit spéisiúil go deimhin.

Ní raibh aon éalú ansin ó siopa Charlie Byrne's. Nuair a bhí ár sáith póirseála déanta agus cúpla leabhar an duine ceannaithe, shiúl muid thart píosa agus fuair caoineog le n-ól.

Ar ais ag an mbrú ansin chun an bagáiste a fháil agus ansin fanacht ar bhus Cathair na Mart. 

Inis Méain na bpabhsaeir

Is dóigh liom gur Twaithne a chuir mé ar Aedín Ní Thiarnaigh i dtosach, í ag scaipeadh scéalta na mbláthanna fiáine ann agus ar na meáin. Bhain mé an taitneamh as an sraith cláracha a rinne sí ar TG4 faoi na bláthanna. Bhí fhios agam go raibh siúlóidí bláthanna á dhéanamh aici ar Inis Meáin agus chuaigh mé i dteagmháil léi chun ceann a shocrú.

Bhíomar le bheith ann go moch ar maidin, agus Aedín gafa ag teagasc go dtí am lóin. Nuair a d'fhiosraigh mé cad a d'fhéadfaí a dhéanamh leis na málaí móra agus an puball idir an dá linn, thairg sí dúinn iad a fhágáil tí s'aici. Ní bheadh sí féin ann, ach bheadh a páirtí tí. Bhíomar buíoch. Ní hamháin go raibh deis againn fáil réidh leis an dtromualach, ach fuaireamar cupán tae!

Chuamar ag spaisteoireacht dúinn féin ansin, go dtí Leaba Diarmada agus Gráinne i dtosach. Ní raibh an cromleach chomh suntasach agus a shíl mé go mbeadh ach bhí na leaca loma aolchloiche thart air! Thugamar aghaidh ar an siopa ansin, toisc nach raibh céadphroinn ceart caite againn. Is nós liom buaileadh isteach i séipéil ar mo shiúlta ar aon nós, ach bhí fhios agam go raibh fuinneoga Harry Clarke ann agus b'shin cúis breise.

Ansin tharraing fógra do Theach Synge ár n-aird. Isteach linn. Sean teach athchóirithe lán de cuimhneacháin. Bhí dreas spéisiúil comhrá againn le gariníon nó b'fhéidir fionnó leis an lánúin a thug aíocht do Synge san tigh céanna.

Thugamar aghaidh ansin ar Dhún Chonchúir. Ag dreapadh ar na ballaí agus ag baint lán ár súl as tír agus muirdhreach.

Bhí sé in am faoi sin casadh ar ais go tí Aedíne. Nuair a bhaineamar amach an teach áfach rinne an déagóir ceannairc. Bhí barraíocht siúl déanta! Ní raibh fonn orthu tabhairt faoi siúlóid eile, fiú chun eolas a chur ar bhláthanna fiáine an oileáin. B'shin sin.

Mar sin, is amhlaidh a rinneamar ceol agus caidrimh le hAedín agus a páirtí tí Úna Ní Fhlannagáin, cruitire. Ní raibh uirlis ag an déagóir, ach bhaineadar ceol as feadóg stáin a fuaireadar ar iasacht. 

Agus bhronn Aedín leabhrán an duine orainn sular thug sí muid ina carr chomh fada leis an gcé. Chaitheamar seal cois cladaigh sular tháinig bád na Gaillimhe. 

Lá dar saol. 

Ar ghearrán iarainn go Dún Aonghusa

Go hÁrainn a chuaigh muid ó Inis Oírr. Bhí sé ina hardtráthnóna nuair a shroicheamar Cill Rónáin. Bhí beartaithe againn aghaidh a thabhairt ar Dhún Aonghusa. Shíl mé go mba críonna an mhaise é rothar beirte a chuir in áirithint - ní dhearna an déagóir mórán rothaíochta ó bhí siad an óg, agus ní raibh mise ar rothar le blianta. Ach ar rothar beirte bheadh muid le chéile ar aon nós! D'fhágamar na málaí san ionad glampála is campála gar don gcé, agus bhailigh an rothar.

Ba mhaith an beart é, ach go raibh dearmad déanta agam go mbeadh rothar fruilithe caite go maith. Bhí na giar caite go maith, agus ag sciorradh anois is arís. Thóg sé tamall go dtí go raibh socrú measartha aimsithe agam. Ar aghaidh linn ar an mbóthar íseal. Bhí cnoc géar le sárú i dtosach i Cill Rónáin féin. Suas agus síos ansin, muid ag streachailt scaití. Agus leathbhealach curtha dínn againn, shíl mé nach mbainfimis ceann scríbe amach ar chor ar bith! Ach shocraimear isteach ar an rothaíocht agus bhaineamar ceann scríbe amach faoi dheireadh. Ar ámharaí an tsaoil, ní raibh costas isteach ar an lá a bhíomar ann, agus shiúlamar suas go barr na haille. Bhaineamar lán ar súil as an radharc. Bhí sé ag éirí déanach áfach agus bhí an bóthar ar ais le dul fós. Síos linn arís agus ar ais an bhóthar íseal. Bhí rithim níos fearr againn, agus níor bhain mé leis na giar!

I gCill Rónáin arís, thóg muid an puball agus thug aghaidh ar Tí Joe Watty don dinnéar. Bhí sé gnóthach go maith. Foireann ó lár na hEorpa. Agus fear óg amháin áitiúil a thug mo mhias diúilicíní chugham. Bhí an áit lán, agus is ag cúinne boird le turasóirí ón nGearmáin a bhíomar. Bhí an béile blasta. Agus an leann - de dhéantús Conamara.

Ar ais go dtí an pobal agus codladh sámh na hoíche. Ní raibh mé chomh righin an lá dár gcionn is a shíl mé go mbeadh! D'éirigh muid go luath agus thug aghaidh ar an gcé agus bád Inis Méain. 

Camchuairt Inis Oírr

Dhúisigh an ghrian agus cruas an talamh fúm go moch mé, agus shleamhnaigh mé amach as an bpuball d'fhonn gan cuir as do shuain an déagóra. Thug mé faoi camchuairt imeall an Oileáin, tuathal. Ar bhóithre i dtreo raic an Plassey i dtosach, ansin fán duirling agus na creaga timpeall cúl an oileáin.

Bhí an aimsir go breá.