Píosaí liom in áiteanna eile:

2009-07-29

Bráithre nó Cairde?

Baintear feidhm as an bhfocal "Bráithre" in Ord an Aifrinn, go háirithe san Fhaoistin Choiteann.

Tá sé tugtha faoi ndeara agam go bhfuil sé de nós ag sagairt airithe "cairde" a chuir in áit "bráithre". Gan amhras, tuigim cén fáth - cuimsíonn "cairde" an dá cineál, agus táid ann a thuigfeadh go raibh leath den chine fágtha lasmuigh ag bráithre. Tar éis an tsaoil, bhí leibidí ann nár thuig an difear idir duine (homo) agus fear (vir) agus a chreid dá réir nach raibh anam ag bean.

Ach feictear dom nach bhfeileann an focal cairde. Bréagnaítear teagasc thábhachtach de chuid na Críostaíochta ansin - gur clann altrama Dé muid, gaol fola eadrainn buanaithe ag fuil Chríost ar an gcros. Tá sin níos doimhne ná cairdeas. Tig le duine titim amach lena bhráthair - ach is bráithre fós iad! Agus is fearr, deir an seanfhocal, beagán den ghaol ná mórán den charthanas.

Tá col glactha agam mar sin leis an bréag chairdeas seo! Ach cén leigheas atá air?

Tá focail tábhachtach - agus is maith an rud an idirdhealú sa Ghaeilge idir duine agus fear - atá in easnamh i gnás an Bhéarla.

Pléann an Ghearmáinis leis an bhfadhb seo ar shlí eile - luaitear idir Bráithre agus Siúracha.
Agus sin ainneoin focal bhreá a bheith acu ar col beirte - (nó siblín) - Geschwister.