Píosaí liom in áiteanna eile:

2012-12-14

Mangónna ó Mhali

Fearacht Michal bhí mé féin i láthair aréir ag léacht Frank Allen do Roth.
Léacht chuimsitheach a bhí ann; ag tarraingt as a thaithí leis an Banc Domhanda agus an Gníomhaireacht um Fháil Iarnróid chun ról an iompar poiblí i sábháil na cruinne a leagan amach!
Léirigh sé an comhthéacs i dtosach; an deighilt a d'oscail idir tíortha na cruinne le teacht an réabhlóid tionsclaíoch i roinnt tíortha; clais a d'fhán oscailte agus domhain le linn an fichiú aois ainneoin dícheall leithéidí an bhainc domhanda agus gníomhaireachtaí forbartha eile.
Tá an chlais sin ag dúnadh anois go gasta - do thíortha áirithe - na "BRIC" (Brasaíl, an Rúis, an India, an tSín). Cé gur deá scéala é seo, ciallaíonn sé go bhfuil borradh thar na bearta ar meánaicme sna tíortha sin; agus tarraingt acu ar stíl beatha Iartharach. Níos measa fós, tarraingt ar an samhail atá acu den stíl beatha Iartharach.
Bhí scéal ag Frank faoi bheith i Shanghai agus an rothar bheith geal le bheith imithe as radharc ar fad - agus an díchreideamh a léiríodh nuair a dúirt sé gur ar an rothar a thaistealaíonn sé féin. Bhí staireog eile aige faoi boic mhóra ón Áis  ag teacht go dtí ceannáras an Bhainc Domhanda agus an stangadh a baineadh astu nuair a thuig siad go raibh ceannairí an bhainc ag taisteal ar an mbus - agus go rabhthas go súil go ndéanfaidh siad amhlaidh agus iad ag tabhairt cuairt orthu!
Mar tá, ar ndóigh, míbhuntáiste ag baint le fairsingiú seo an mheánaicme domhanda  - go gcuireann sé le hastúcháin agus le borradh an CO2 san aer.
Tá cúrsaí iompar lárnach anseo; mar tá leibhéil astúcháin an ard ag baint le hiompar i gcarr príobháideach nó i feithicil ar bith a dhónn breosla iontaise. Is fíor go bhfuil feabhas ag teacht ra charranna agus na hinnill ag éirí níos éifeachtaí. Fós féin, tá an traein leictreach níos fearr fós; iompraíonn sé níos mó daoine, agus más ó foinsí in-athnuaite a ghintear an aibhléis beidh na hastúcháin níos ísle. Ach, dar ndóigh tá gá le infheistíocht. (Seans go mbeadh breis tábhacht le busanna leictreacha ach níor pléadh sin)
Tá léaró dóchais le feiceáil, dar le Frank, i measc an aos óg san Iarthar; an aois ag a bhfaigheann aosánaigh Mheiriceá ceadúnas tiomána ag ardú - agus laghdú ar líon na dturas mar thoradh ar na meáin sóisialta  a  ligeann do dhaoine bheith i dteagmháil le chéile gan bheith i láthair a chéile. (Tráthúil go leor, agus mé ar an mbus abhaile bhí an comhrá seo agam faoin ábhair ar Twitter le hAlex Hijmans - atá sa Bhrasaíl)
Creideann Frank go láidir gurbh iad comhlachtaí príobháideach is fearr a mheallfaidh an athrú iompar atá de dhíth; gur féidir leis na Rialtais na coinníollacha a chruthú dom margadh, ach gurbh fearr atá margaí ag athrú iompar ná stáit.
Ach is iompar féitheog na forbartha - uaidh sin a thóg mé teideal an mhír seo, staireog ag Frank faoi chomhghleacaí leis a bhí ag iarraidh Mangónna ó Mhali a sheoladh chun na hEorpa.
Mar sin, ba mhaith an rud é  fáil forleathan a bheith ar iompar éifeachtach poiblí.
Mar a deir Michal, is fiú tacú le misean Frank!