Eaglais, údarás, freagracht

De bharr na huafáis a nocht Tuarascáil Ryan tá a lán cainte ar freagracht na "hEaglaise"

Ach tá an scéal níos casta na sin. Ó thaobh dlí de, níl a leithéid de neach dleathach ann agus "an Eaglais". Baineann an scannal seo le ocht ord rialta déag ar leith.

Tá struchtúr thar a bheith díláraithe ag cliarlathas na hEaglaise. Is flaith gach Easpag ina dheoise féin, gan de uachtarán aige ach an Phápa, agus a ghreim siúd sách srianta. Tá beagnach an neamhspleáchas céanna ag sagart paróiste ina pharóiste. Ní comhlacht é an Eaglais leis an bPápa mar príomhfheidhmeannach le cumhachtaí hireáil agus fireáil. Ní bainisteoirí logánta iad na hEaspaig, agus níl i gradam an Promhaidh, nó Príomháidh na hÉireann Uile, ach céim oinigh, primus inter pares. Bíonn an Curia an mhall ag scoir sagart nó easpag.

Agus is eagraíochtaí neamhspleácha iad na hOird freisin; bíonn sé mar nós cúirtéise acu cead an Easpaig logánta a iarraidh roimh dul ag obair ina dheoise, ach sin a bhfuil de smacht ná de údarás aige.
Mar sin, níl sé baileach chomh simplí le iarraidh ar "an Eaglais" níos mó a íoc.

Is cinnte go mba cheart don Stát caitheamh le gach ord rialta agus gach deoise mar chuideachta carthanachta, agus cuntas iomlán agus trédhearcach a éileamh, agus cíos a ghearradh orthu siúd a rinne faillí cóiriúil ina ndualgas.

Is ceart freisin do na hOrd agus na Deoisí stad de bheith ag éisteacht lena ndlíodóirí seachas lena gcroíthe sna cásanna seo. Cinnte, tá seans ann go bhfaigheadh daoine nach bhfuil sé tuillte acu cúiteamh. Ach is dóigh liom go bhfuil an baol sin níos lú anois ná an baol breis anró a chuir orthu siúd a d'fhulaing. Agus an baol breis acmhainní a chaitheamh i ngialla doshásaithe na ndlíodóirí.