Fear agus fís aige is ea Tadhg Mac
Dhonnagáin, fear Futa Fata. Níos fearr fós, fear a bhfuil
straitéis aige chun an fhís a fhíorú. Leabhair den scoth don
léitheoir óg (agus aosta) Gaeilge a sprioc. Agus an chuir chuige
atá aige ná feidhm a bhaint as aistriúcháin ó theangacha eile
chun aithne a chuir ar a mhargadh, agus ansin bunábhar i nGaeilge a
chuir ar fáil. (Agus an t-ábhar sin a reic thar lear, más féidir
- tá pictiúr leabhair le Futa Fata imithe chun na Síne agus an
Chóiré!)
Céim eile i gcur i gcrích na
straitéise seo an cúig leabhar don aoisghrúpa 8+ atá foilsithe le
déanaí ag Futa Fata, bunaithe ar bunábhar ón foilsitheoir
Albanach Barrington Stoke. Ar ndóigh, san aoisghrúpa sin
beidh réimse cumais agus spéise i gceist. Feictear dom go bhfuil
freastal maith á dhéanamh ar bhuachaillí go háirithe sa chnuasach
seo; agus leabhar amháin ina measc a bheadh tarraingteach do
chailíní.
Bheadh “Cuileog - An Scéal faoi
Chiarán Ó Mianáin” oiriúnach do ghasúir níos óga; scéal atá
ann faoi ghasúir a bhogann ón dtuath go dtí an chathair, agus a
mbíonn deacrachtaí eile le bullaí ar scoil. Ní haon chabhair dó
go samhlaíonn sé go dtig leis iompú ina chuileog - mar ní thig!
Tá cur síos an-mhaith ann ar na mothúcháin a bhíonn ag gasúr a
bhfuil tromaíocht á imirt air. Mar sin féin, tá casadh suntasach
san scéal a léiríonn laige an bhullaí. Baintear feidhm
éifeachtach as greann áiféiseach agus samhlaíocht; leabhar
taitneamhach. Bainfidh gasúir sásamh sílim as an gcaoi a
fhaigheann Ciarán an lámh in uachtar sa deireadh.
Scéal rud beag níos dáiríre atá i
“DOCHREIDTHE” ar an gcéad amharc; Síleann laoch an scéil,
Peadar, gur duine leadránach é féin agus go bhfuil gach a
bhaineann leis leadránach le hais a chairde scoile. B'fhearr leis
fanacht aonarach agus gan cuir isteach ná amach ar an gcuid eile den
saol. Ach bíonn casadh thar a bheith glic san scéal agus tuigeann
Peadar (agus na léitheoirí!) gur duine ar leith é; agus go bhfuil
gnéithe as an gnáth ag baint leis agus lena mhuintir.
San “Dosaen Dainséarach”, tá
aisling ag Rónán; ba mhaith leis bheith ina bhall d'fhoireann peile
a bhfuil cuma thar a bheith gairmiúil agus uasal orthu. Ach níl
siad sásta glacadh leis; is ón “dtaobh mícheart” den bhaile é.
Cinneann sé ar fhoireann a chuir le chéile chun a scil a léiriú
dóibh nuair a chloiseann sé go bhfuil deis ann imirt ina n-aghaidh.
Éiríonn leis dream dá chairde a spreagadh - agus ansin
foghlaimíonn sé féin ceacht luachmhar faoi díograis, cairdeas
agus caid!
Scéal dáiríre is ea “Amú” faoi
stócach trioblóideach, atá seolta go “Campa Ceartúcháin” ag
a mhuintir saibhir atá i ndeireadh na feide ag a dhrochiompar. Tá
an campa seo i lár fásach an Góibí! Socraíonn sé ar teitheadh
as an áit - agus éiríonn leis. Ach is léim ón tine chun na
gríosaí atá ann, agus murach cailín de mhuintir na háite,
bheadh thiar ar fad air. Ina bhfochair siúd, foghlaimíonn sé an
méid nach rabhthas in ann múineadh dó cheana; agus ag deireadh
foghlaimíonn a mhuintir ceacht freisin.
Is é “An Phluais” an scéal is
réalaí den cúig; agus an t-aon cheann a bhfuil cailín mar laoch
ann. Tá sceon ar Aoife roimh áiteanna cúnga - ach beidh uirthi
aghaidh a thabhairt ar an sceon sin mar tá sí ar thuras scoile
chuig an Boireann lena rang, agus beidh siad ag dul anuas in uaimh.
Tá súil aici ar leaid ina rang, Dara; ach síleann sí nach bhfuil
fhios aige siúd í bheith ann, toisc nach bhfuil sí chomh faiseanta
ná suntasach leis na cailíní eile. Ach cuireann a mian gan amadán
a dhéanamh di féin ós a chomhair siúd leis an mbrú a mhothaíonn
sí. Arís, tá cuir síos an-mhaith ar mhothúcháin déagóra óig
san insint, agus tá an scéal thar a bheith dea-inste.
Ní hamháin gur aistriúcháin atá i
gceist leis na leaganacha Gaeilge; tá logánú déanta ar na scéil
- ainmneacha daoine i nGaeilge tríd síos, nathanna agus imeartas
focail Gaeilge, logainmneacha Éireannacha. Is breá liom an nós
atá ag Futa Fata nuair is mian leo focal as an ghnáth a mhíniú
don léitheoir - bíonn an focal sin i gcló trom, réiltíní ina
aice leis agus ansin fonóta ag míniú na bhfocal i bhfocail eile
Gaeilge ag bun an leathanaigh.
Tá na leabhair ar fad léirithe, agus
clúdaigh taitneamhacha orthu ar fad.
Beidh súil in airde agam do bhreis
saothair mar seo ag Futa Fata (agus ós athair iníne mé, níos mó
do na cailíní!)
An Phluais David Gatward, maisithe ag Seb Camagajevac leagan Gaeilge le Patricia Mac Eoin ISBN:978-1-906907-60-0 Lth:60, Clúdach Bog, |
An Dosaen Dainséarach Tony Bradman, maisithe ag Karen Donnelly leagan Gaeilge le Bríd Ní Mhaoileoin ISBN:978-1-906907-59-4 Lth:64, Clúdach Bog, |
Cuileog-An Scéal faoi Chiarán Ó Mianáin Andy Stanton Maisitheoir Ross Collins Leagan Gaeilge Máirín Ní Mhárta ISBN:978-1-906907-61-7 Lth:64, Clúdach Bog |
Amú Elizabeth Kay Maisitheoir Dylan Gibson Leagan Gaeilge Máirín Ní Mhárta ISBN:978-1-906907-62-4 Lth:72, Clúdach Bog |
Dochreidthe Hilary Mc Kay Maisitheoir Mike Phillips Leagan Gaeilge Patricia Mac Eoin ISBN: 978-1-906907-63-1 Lth:72, Clúdach Bog |