Léirmheas Aedín Ní Thiarnaigh ar NÓS a spreag mé le fios a chuir ar An Bhrachlainn Mhór: Scéalta ón leabharlann. Bhí fhios agam go raibh deartháir ag Liam a raibh scríobh déanta aige, ach ní raibh faic leis léite agam. (Tá sé blianta fada ó léigh mé aon rud le Liam - seachas an Rogha Scéalta a chuir Michéal Ó Conghaile a chuir Gaeilge orthu le déanaí).
Dornán gearrscéalta agus blúirí d'úrscéal atá sa leabhar; scéalta lonnaithe in Árainn, agus iad ag tarraingt ar a thaithí fhéin ar dhaoine agus dúlra. Greann iontu, agus gean. Scéalta a léiríonn cás na ndaoine ag an am, cruachás, ach nach bhfuil olagónach - níl béal bocht ann.
Tá an léargas ar an ndúlra iontach láidir, agus na scéalta corraitheach spleodrach. Bhí mé féin ar Árainn beagnach daichead bliain ó shin faoi dhó, agus shiúl mé an oileán agus na haillte. Tugann an insint na cuimhní sin ar ais go láidir.
Tá réamhrá úsáideach ann, agus alt de chuid a neacht Breandán Ó hEithir faoina uncail. Duine spleodrach spéisíúil ab ea Tomás, agus is trua nach bhfuil againn, toisc nár mhair sé, ach an dornán seo scéalta.
Tá fonn orm anois ach an deis a bheith agam, amharc an féidir liom teacht ar chuid den iriseoireacht a d'fhág sé againn.
An Bhrachlainn Mhór: Scéalta
Tomás Ó Flaithearta, in eagar ag Éamon Ó Cíosáin
Aguisín: Maidir leis an teideal, phléigh mé le hAedín at Twitter é - "Is tonn ar leith [an Bhrachlainn Mhór] a bhriseann amach ar chósta Chill Mhuirbhí ar Árainn Tonn uisce. Tá áit píosa maith amach ón trá ina n-éiríonn an t-uisce níos tanaí agus briseann na tonnta amuigh ann. Sin mo thuiscint agus d'aontaigh fear anseo ar Inis Meáin liom"
Tá sé le tuiscint ón scéal go bhfuil baint ag neart agus baol na toinne sin leis an dtaoide freisin.
Chuir Deirdre Ní Conghaile (@aransongs) an méid seo leis an gcomhrá: "Ní hea. D'fheicfeá ar léarscáil de ghrinneall na farraige á chruthú ag @followtheboats go n-éiríonn an talamh go tobann. Roimh chonstaic dá leithéid, d'eireódh an fharraige. Bogadh i bhfarraige + taoille íseal = is túisce a d'fheicfí brachlainn ag briseadh"
Lean an comhrá ar aghaidh - ní raibh mé cinnte an d'áit nó maidhm nó an dá rud a bhí an ainm ag tagairt - sheol Deirdre an freagra seo leanas:
"Tagairt, sílim, don áit & don mhaidhm. Sílim gur "ar" an réamhfhocal a chloisfí ina leith. "Tá an bhrachlainn briste" a deirfí. "Reef" an t-aistriúchán? (Tá áit thanaí eile ar a dtugtar "An Chois.") Pic: Nollaig 2013, An Bhrachlainn Mhór briste ar dheis i mbéal Phort Mhuirbhigh."
An lá céanna, Oíche Nollag 2013; radharc ar an Sruthán Mór (siar ó Chill Mhuirbhigh) agus ar fharraigí ardaithe