Píosaí liom in áiteanna eile:

2020-05-30

Fontenoy Mhic Cóil


Tá sé roinnt blianta ó léigh mé an t-úrscéal seo de chuid Liam Mac Cóil. Cuireann Mac Cóil dua ar a léitheoirí go  minic ach is fiú an tairbhe an trioblóid. Tá trí snáithe san insint seo. Ag a chroí tá tuarascáil an Chaptaen Uí Raghallaigh, a fuarthas más fíor i gcartlann i bPáras. Insint ar a bhfaca agus a rinne sé ag Cath Fontenoy agus na smaointe a spreagadh ann. I nGaeilge na linne úd (ach soléite don léitheoir le taithí). Tá sé sin neadaithe i gclaoninsint ar chomhrá idir an gcaptaen agus Voltaire roinnt blianta i ndiaidh an chatha, agus na smaointe a spreagann an comhrá sa Chaptaen. É sin é féin neadaithe in insint agus machnamh an údair ar nádúr an chuimhne agus na staire.

Scéal maith, eachtra - ach lón machnaimh freisin ar conas agus cé a mhúnlaíonn an stair. Agus mar a chuireann an múnlú sin le tuiscint pobail orthu féin.

An gné Eorpach de streachailt na nGaeil agus na nÉireannach, agus an dóigh a raibh sin faoi réir suimeanna ríthe eile - tharla gur cogadh maidir le Impireacht na hOstaire agus coróin Impire na Gearmáine a bhí i gceist agus Maria Theresia i seilbh i Vín agus líne fireann na Hapsburg síothlaithe. 

Cótaí dearga ar Éireannaigh ós mar chuid d'airm na Stíobhartach a throid siad faoi bhratach na Fraince. 

Sléacht agus ár, agus gan mórán toradh air tar éis síniú síochána chun leasa na ríthe. 

Fiannaíocht nó fiántas?

Leabhar ar fiú a athléamh.