Píosaí liom in áiteanna eile:

2019-05-25

O Isis und Osiris....

I measc an seachtú cúig rud atá ar bun ag mo mhac Fionn faoi láthair, tá sé sa chór san Ceoldráma Die Zauberflöte atá léirithe ag an Irish National Opera.

Tá caidreamh fhada againn mar theaghlach le ceoldráma seo Mozart. Go deimhin bhí a mháthair i gcór na páistí san Staatsoper i mBeirlín Thoir. Fonn uirthi Papageno a shábháil ón gcroch.

Schöne Mädchen, denkt an mich,
Will sich eine um mich Armen,
Eh' ich hänge, noch erbarmen,
Wohl, so laß ichs diesmal seyn!
Rufet nur -- ja, oder nein! 

Chonaiceamar san Staatsoper le chéile é sna 1990í i léiriú taibhsiúil ach sách traidisiúnta. Arís ins na 2000í i léiriú ciorruithe de chuid an Opera Theater Company, a bhí ag cuir ceoldrámaí ar stáitse an Pavilion le líon fíor bheag amhránaí - ceathrar measaim - agus ceoltóir.

Tá DVD againn le puipéid ag déanamh an aisteoireacht.

Tá na seacht n-aithne mar sin againn ar eachtraí Tamino, Pamina, Sarastro, Banríon na hOíche agus Papageno.

Bhí deis ag mo nuachar agus iníon é fheiceáil tráthnóna Déardaoin agus chonaic mé féin oíche Déardaoin é. (Mar sin ní fhacamar baileach an chliar céanna)

Tá léiriú Irish National Opera iontach spéisiúil. Tá an dráma lonnaithe acu i dteach mór Éireannach san ochtú aois déag. Cleas éifeachtach, go háirithe leis an stiúradh. Thug mé faoi ndeara ar dhóigh nach ndearna go dtí seo díreach cé chomh gránna atá na tuairimí i leith na mban a léirítear.

Léirítear Teampall Sarastro mar an rud a bhí in intinn Emanuel Schikaneder agus Mozart, eadhon cruinniú de chuid na masúin ag cuir cuma shollúnta ar club sotalach na bhfear.

Mar a sheasann Lukas Jakobski (Sarastro) cloigeann is guailne go corpartha ós cionn an chliar, ba suntasaí a chanadh is aisteoireacht. Iarracht de chruálacht lom á léiriú aige le miongháire sotalach ar a bheola.

Thug mé suntas freisin do Padraic Rowan (Sprecher) a bhí ag tabhairt dúshlán Sarastro le gothaí cúramach.

Ba é Gavan Ring (Papageno) áfach an laoch domsa. Gutmensch lán grinn. Dó féin a scríobh Schikaneder an ról seo an chéad lá agus bhí go leor spraoi ag baint le léiriú Gavan idir gothaí is greann.

Baineadh casadh as an deireadh nuair a shéan Pamina an chaille pósta is theith na deora léi. Ar ball tugann Tamino a bhrat chuici.

Bhí m'iníon fiosrach faoi cad a bhí i gceist. Bhí mearbhall áirithe orm féin. Tar éis mo mharana a dhéanamh, measaim gur diúltú don dtuiscint chúng ar ról fear agus bean a bhí ann.

Rud a léiríonn go dtig le healaíon casadh a bhaint as seanscéal ach fós bheith dílis don libretto! (Ní ciardubhán ab ea Monostratos ach oiread, cé nach ndeachaigh an casadh áirithe sin i bhfeidhm chomh maith céanna orm).

Oíche pléisiúrtha a bhí ann dom agus lón machnaimh freisin.

Tá áthas orm gur spreag a chanadh sean nós daoine Fionn a mhealladh i dtreo an ceoldráma. Gné eile dá chumas is mianach ceol á fhorbairt.

O Isis und Osiris, schenket
der Weisheit Geist dem angehenden Musiker !
Die ihr der Wandr’er Schritte lenket,
Stärkt mit Geduld ihm in Gefahr.

Laßt ihm der Prüfung Früchte sehen,...