Píosaí liom in áiteanna eile:

2019-04-29

Siúlach scéalach, ag siúl ar chonair scéalta eile

San eagrán reatha de Comhartaighde.ie tá alt ag Pádraig de Paor faoi pléisiúr na léitheoireachta taisteal. Chuir sé ag smaoineamh mé faoi phléisiúir eile, an toise breise a chuireann léitheoireacht faoi ait, in úrscéal abair, le bheith ag taisteal ann. Nó an chaoi a measctar cuimhní cinn ar thuras le cuimhní cinn ar léamh chun cuimhní eile a chruthú.

Agus mé ag siúl amach léi chuir mo nuachar anois in aithne dom dhá rud atá fite fuaite le chéile i mo chuimhní agus samhlaíocht.

Scríbhinní Adalbert Stifter agus siúlóidí sa tSeic.

Cé gur Gearmáinis a scríobh Stifter ba Boihéimeach é (tá lár na hEorpa ilteangach ilchineálach le fada). Tá mórchuid dá scéalta lonnaithe sna cnoic idir an Ostair anois agus an tSeic anois.

Agus cónaí orainn i mBeirlín, bhí siúlóidí sa tSeic cúpla uair an chloig chun siúl ar an traein. Is iomaí deireadh seachtaine a chaith muid ann, ag siúl, ag ithe is ag ól.

Chaith muid tréimhse níos faide saoire ann tráth freisin, ag dul go Český Krumlov  (Krumau) agus  České Budějovice (Budweis) ach freisin go Horní Plána (Oberplan), áit dúchais Stifter. Shiúlamar an ceantar, go dtí áiteanna atá luaite ina shaothar fearacht an Dreisesselstein (cloch na dtrí suí) atá san áit a dtagann an Ostair, an Bhaváir agus an tSeic le chéile. Nó an loch, draíochta más fíor, Plöckensteinsee. (Ainmneacha Gearmáinise mar a bhí ag Stifter is túisce a thagann chun cuimhne).

Tírdhreach crannach sléibhtiúil. Iarsmaí spéisiúla obair daonna na céadta bliain, a bhfuil cuir síos orthu i saothar Stifter. Tithe na fíodóirí, leath adhmaid agus leath cloch. Bhíodh an seol sa chuid adhmaid mar bhaineadh sé croitheadh as an teach.

D'fhág tragóid agus mioscais an Treas Reich go bhfuil Gearmáiniseoirí díbeartha as an gceantar anois, ach tugtar aitheantas do Stifter fós. Agus anois agus an cuirtín iarainn ar lár tá daoine a díbríodh ag filleadh ar chuairt agus ag athnuachan iarsmaí a sinsear. (ní dóigh gur gan teannas sin). Eaglaisí, reilig agus leaca cuimhne.

Dúlra agus saothar daonna le feiceáil ag an turasóir, mar sin.

Tá leabhair Stifter ar ár leabhragáin le fada, bhí siad ag mo nuachar. Ach cúpla bliain ó shin fuair mé a shaothar don Kindle agus léigh go leor de, roinnt de don gcéad uair.

Tá loinnir na seirce is na hóige ar na cuimhní seo.

Ba mhaith liom filleadh ar an gceantar. Bhí rún agam sin a dhéanamh dhá bhliain ó shin nuair a bhí seachtain idir dhá ócáid sa Ghearmáin. Bhí sé beartaithe agam taisteal, de shiúil na gcos den mórchuid, idir Český Krumlov agus Passau na Gearmáine. Theip ar an bplean mar gur fhág mé ró mhall é lóistín a lorg agus bheadh an chostas ró ard dom.

Níl an plean dearmadta agam áfach agus tá súil agam go mbeidh deis agam na cnoic a shiúl agus meabhrú ar scéalta Stifter ina áit dhúchais.

2019-04-27

Bliain na nAmhrán

Don tuismitheoir atá ag tógáil clann le Gaeilge scoite amach ó chroí phobal na Gaeilge, tá áiseanna fearacht CD an-luachmhar. Bhí an céad cóip de Bliain na nAmhrán agam deich bliana ó shin agus mé an-sásta leis. Amhrán nua atá i gceist, iad ag plé le séasúir na bliana. Tadhg Mac Dhonnagáin a chum iad don gcuid is mó, le cabhair ó John Ryan, agus Tadhg a chan iad le cabhair ó roinnt paistí.

Anois, deich bliana níos déanaí tá eagrán iomlán nua curtha ar fáil agus leabhar ag dul leis leis na focail ar fad ann. Tá an CD álainn – chomh maith le Tadhg agus a iníon Róise tá Caitlín Ní Chualáin ag canadh, agus leanaí ó Scoil Sailearna i nGaeltacht Chonamara.

Tá sé an-tábhachtach go gcloisfeadh leanaí leanaí i nGaeilge!

Is seod atá sa leabhar féin. Tá cáil ar Futa Fata as feabhas a bpictiúrleabhar, agus san leabhar seo tá gach ráithe maisithe ag duine ar leith den gcliar cumasach sin – Christina O'Donovan (earrach), Brian Fitzgerald (samhradh), Tarsila Krüse (fómhar) agus Jennifer Farley (geimhreadh).

Cuireann na pictiúr go mór leis na focail agus tá greann agus gean sna hamhráin – taitneoidh siad go mór le óg agus sean. Beidh an leabhar an-oiriúnach do scoileanna chomh maith le do theaghlaigh ina bhfuil na páistí ag foghlaim Gaeilge sa bhaile.

Údar: Tadhg Mac Dhonnagáin/John Ryan
Léaráidí: Tarsila Krüse, Jennifer Farley, Christina O’ Donovan agus Brian Fitzgerald.
ISBN: 9781910945216
Foilsitheoir: Futa Fata
Aois: 4+ years

Foilsíodh an píosa seo i dtosach ar Gobblefunked.com 31 Eanáir 2017

Bí ag spraoi liom


Tuigeann Sadhbh Devlin, mar mháthair ar chúpla iníon spleodracha fuinniúla, agus mar duine féinfhostaithe an streachailt a bhíonn idir cúraimí an lae agus am chun spraoi le do leanaí. Tá an tuiscint sin fite fuaite san scéal álainn seo, agus freisin tuiscint domhain do dhearcadh an pháiste ar an gceist. Tá freisin an-thuiscint ann do chumhacht na samhlaíochta. Leabhar atá anseo le léamh le do leanbh; agus cuireann léaráidí Tarsila Krüse go mór leis an scéal; ag leathnú amach abairtí simplí go samhlaíoch. Bláthaíonn samhlaíocht Luna (an pháiste) sna pictiúr seo, agus í ar iarraidh dul i ngleic leis an easpa ama ag a máthair di.

Cuireann albam pictiúr í ar chonair smaointe chun buaileadh le Mamaí agus í óg – agus aimsíonn Mamaí an spás atá de dhíth chun díriú ar a hiníon.

Tá frídín amhrais ionam áfach – beidh sé deacair ag tuismitheoirí an scéal seo a léamh gan mothú beagán ciontach, mar is cinnte gur beag duine againn a éiríonn leo droim láimhe a thabhairt do chúraimí an lae agus díriú go hiomlán ar ár bpáistí.

Léiríonn an leabhar gur fiú é dhéanamh, agus seans go dtabharfaidh sé misneach do pháistí agus do thuismitheoirí – is cinnte go bhfuil lón samhlaíochta ann!

Údar: Sadhbh Devlin
Léaráidí: Tarsila Krüse
ISBN: 9781910945315
Foilsitheoir: Futa Fata
Aois: 3-7 bliain

Foilsíodh é seo i dtosach ar Gobblefunked.com ar 11 Deireadh Fómhair 2017.

An Billiúnaí Beag

Máirín Ní Mhárta a chuir Gaeilge ar an saothar seo de chuid David Walliams. D’éirigh go seoigh léi an scéal greannmhar easurramach spleodrach a thabhairt slán. Ní hamháin go bhfuil an scéal aistrithe, ach san méid is féidir tá sé logánaithe aici, ainneoin go bhfuil iarsmaí dá dhúchas Sasanach nach bhfeadfaí déanamh dá uireasa.

Folaithe san scéal faoi athair agus mac atá éirithe fíor saibhir go tobann tá scéal dáiríre faoi srianta an airgid, tábhacht an chairdeas agus an grá – rudaí nach féidir a cheannach. Rudaí a bhfuil meas agus am riachtanach chucu.

Tá greann Walliams ainrialach ainsrianta agus bainfidh leanaí sult as an bhfiántas easurramach.

Tá ruthaig fada d’fhocail áiféiseacha agus ainmneacha níos áiféisí fós.

Tá scigaithris ar mhúinteoirí chruálacha agus bulaithe bréana.

Ar pháipéar leithris atá saibhreas muintir Práta bunaithe, agus de bharr fabht leis a chailleann siad a gcuid maoine. Fágann an ghné sin scóip don uafás greann leithris, gné eile a chuirfidh leanaí áirithe ag gáire.

Mar sin féin, is cineáltas agus meas a thugann fuascailt an scéil agus a shlánaíonn athair agus mac.

Tá cloiste agam go bhfuil lucht leanúna Walliams a bhfuil Gaeilge acu ag tnúth leis an leabhair; ní bheidh díomá orthu!

Cuireann bunléaráidí Tony Ross go mór leis an spraoi.

Clochmhíle eile sáraithe ag Futa Fata.

Údar: David Walliams
Aistritheoir: Máirín Ní Mhárta
Léaráidí: Tony Ross
ISBN: 9781910945254
Foilsitheoir: Futa Fata
Aois: 8+ bliain

Foilsíodh é seo i dtosach ar Gobblefunked.com ar 6 Márta 2017

An Bhanríon Bess agus Gusaí Gaimbín

Finscéal dár ré atá san leabhar ghleoite seo inár sholáthar Biddy Jenkinson na focail agus Ríbó na pictiúr.

Tá Banríon Bess agus a comhluadar cait ag maireachtáil go síoch i Lios na gCat, ardmheas ag a comharsana daonna i mBaile an Leasa orthu.

Ach faigheann Gusaí Gaimbín, fear gnó neamhscrupallach seilbh ar mhaoin Bhaile an Leasa agus é i gceist aige an Lios a scrios agus Casino ollmhór a thógáil. Mar is iondúil tá na boic móra daonna – an TD, an Comhairle Contae agus araile, meallta aige lena chuid ‘forbairt’. Tá brú ar féin freisin mar go bhfuil airgead ar iasacht aige ó bhithiúnaigh – Fifó Fum ina measc. Cuireann na cait agus an cosmhuintir ina choinne agus is iomaí corr sa scéal go deireadh, an ceantar agus an alltar a comhoibriú le scéiméireacht Ghusaí agus a chomhbhithúnach an foghlaí mara baineann Sciní Goleor a chuir ó rath. An Cat Mara a bhunaigh an lios, agus tá ról lárnach ag catapais – cait ar féidir leo snámh – sna heachtraí, agus tuileann siad ardú céime is urraime dá bharr.

Tá an insint bhríomhar agus lán de imeartas focail a bhainfidh leanaí an-sult astu – iad ilteangach, Fraincis sa chumasc chomh maith. Tá léaráidí ghleoite de chuid Ríbó ar gach leathanach.

Tá an leabhar oiriúnach le léamh ós ard, ach bainfidh léitheoirí neamhspleácha an-tairbhe as freisin.


Údar: Biddy Jenkinson
Léaráidí: Ribó
Foilsitheoir: Coiscéim
Raon aoise: 9-12 years

Foilsithe i dtosach 13 Nollaig 2016 ar Gobblefunked.com

2019-04-26

Raidió na Gaeltachta agus mise

Le roinnt blianta anois ní éistim dáiríre ach le raidió na Gaeltachta. Anois is arís (ag an deireadh seachtaine nuair atá spórt ar RnaG nó má tá mé i gcarr mo nuachar agus clár cainte ar siúl) bíonn Lyric FM ar siúl. Ach ó thaobh eolas de is Raidió na Gaeltachta amháin a fhaigheann cluas éisteachta uaim.

Na polaiteoirí féin, is lú bladar a chloistear astu as Gaeilge (ceal cleachtadh is dócha).

An rud atá suntasach domsa áfach go bhfágann an riachtanas duine le Gaeilge a aimsiú gur iondúil gur duine le heolas faoi leith agus dearcadh úr ionraic a chloistear san agallamh.

Seachas iriseoir iompaithe ina chomhairleoir caidreamh poiblí, ag fuineadh agus ag múnlú teachtaireacht ar mhaithe lena mháistrí.

Fear cathrach mise agus níl fréamhacha ná dáiríre nasc Gaeltachta pearsanta agam. Is fíor go mbíonn saoire bhliantúil á chaitheamh againn in Iarthar Dhuibhneach le blianta fada, ach is de thaisme a tharla sin. Agus is an tírdhreach dáiríre is cúis lenár oilithreacht bhliantúil.

Lochtaítear RnaG go minic as bheith "ró áitiúil".

Ní aontaím.

Is é láidreacht Raidió na Gaeltachta gur raidió pobail atá ann, agus a cuid craoltóirí ina dhlúth agus inneach sa phobal. Iad go minic gníomhach i ndul chun cinn a pobail. Tuiscint dá réir acu ar mhianta agus riachtanais a bpobail.

Cinnte, pobail bheaga scoite amach atá i gceist. I bhfad amach ó Bhaile Átha Cliath na cinntí agus cumhachta. Tá gach polaitíocht áitiúil áfach agus tugann na cláracha áitiúla ardán don bpobal a chloistear scaití san ardchathair.

Ní minic a chloisim féin leithéidí Iris Aniar, Barrscéalta nó an Saol ó Dheas de bhrí go mbím ag obair le linn dóibh bheith ar an aer.

Ach cloisim scaití iad. Agus is fiú cluas éisteachta dóibh. Ba ola ar mo chroí mar shampla na comhráití samhraidh a bhíodh idir Michelle Nic Grianna agus an gasúr Hiúdaí Mac Gairbheith.

Bhí eachtra cosúil leis le déanaí nuair a bhuail Helen Ní Shé saol ó dheas, laoch de chuid RnaG, le leanaí ó Scoil Naomh Erc a raibh cinneadh déanta acu rothaíocht ar scoil.

Bíonn comhráite níos troime ann - agallamh tuisceanach Helen Ní Shé le hEmma mac Mathúna, abair, beannacht Dé lena hanam.

Scéalta áitiúla ar scéalta náisiúnta iad. Is mór agam leathanach Gaeilge RTÉ, áit a tharraingíonn Siún Ní Dhuinn m'aird ar seoda a bheadh caillte agam.

Ar ndóigh (agus tá an chlú sin orm de dheasca an iliomad teachtaireacht liom a léitear amach) is móidín de chuid Tús Áite mé. Agus Cormac ag a  Cúig roimhe. Agus Glór Anoir roimhe sin.

Tuigim go bhfuil go leor nua chainteoirí agus Gaeil uirbeacha nach sásaíonn RnaG iad.

Nach dá toighis na cláracha ceoil (is breá liomsa iad. Seachas nuair atá barraíocht Ceol Tíre....)

Is aoibhinn le mo nuachar iad. Agus le m'iníon a thugann Raidió na Blabarála air nuair a mheasann sí barraíocht cainte bheith ann.

Tá spás do chineálacha eile raidió as Gaeilge. Ach ní lagú ar na rudaí atá láidir anois an freagra.

Tá féidearthachtaí sna cainéil dhigiteacha.

Tá ceannródaíocht léirithe ag an bpodchraoladh Beo ar Éigean freisin. (móidín mé).

Ach fágtar ag pobail na Gaeltachta a raidió pobail. (agus cuirtear acmhainní cuí ar fáil).

Sin mo racht go n-uige seo.

2019-04-25

Síolscéalta


Sraith teilifíse gleoite atá anseo. Chaith Paula Kehoe agus a foireann bliain leis an ngarraíodóir Aonghus Chóil Mhaidhc agus é siar is aniar idir a gharraí féin in Indreabhán, tollán ar cíos sa Spidéal agus margaí agus bialanna chun luach saothair a bhaint amach. Baill teaghlaigh agus spailpíní deonacha idirnáisiúnta WWOOF ag saothrú na talún leis go cúramach ar an sean dóigh. Aoileach agus feamainn mar leasú. Spléach ar an aimsir (agus cráite ag triomach an tsamhraidh!) 

Grá domhain don ithir ar tógadh air é, fillte ón gcoigríoch diongbháilte slí beatha a fháisceadh as an mórchuid cloch is gannchuid cré. Leas a phobail agus na cruinne a dhéanamh. Idéalach ach stuama. 

Scannánú cúramach aireach. Gan mórán ceoil. Tírdhreach álainn. 

Lón machnaimh! 

Tá súil agam go mbeidh rath ar streachailt Aonghusa agus go mbeidh ar a chumas tollán dá chuid féin a thógáil go luath agus bonn níos fearr a chur faoina ghnó! 





Síolscéalta — Saoi Media

Nóinín stoite

Scéal dhá leath, reicthe i saorvéarsaíocht ag beirt reacaire. 

Sa chéad leath, cloisimid ó Nóinín. Gnáth déagóir. A mhothaíonn faoi chúng ag an scoil. Faoi chois ag na cailíní áille. Ach tá cara maith aici, Eimear. Agus tá a fón aici agus an idirlíon. 
Castar buachaill uirthi ann. Blaisimid a sceitimíní agus an spéis agus an grá ag bláthú. Grá gan choinne mar go mothaíonn sí ró ghnách, le hais na cailíní áille. Ach seo anamchara a thuigeann í. Cuireann an chaidreamh nua ding sa chairdeas le hEimear. Is deacair grá a roinnt... 

Fonn uirthi buaileadh lena searc san fíor saol, feiceáil an féidir an aisling a fhíorú... 

Ag Eimear atá an reacaireacht anois, an aisling iompaithe ina thromluí agus Nóinín ar iarraidh. 

Bíonn Eimear báite sna mothúcháin dorcha ar fad a leanann tubaiste. Eagla, fearg, brón, ciontacht. 

Ach aimsíonn sí misneach freisin. 

Tá an saol contúirteach. 

Is maith liom an tátal a bhaineann Máire Zepf tríd Eimear as. Tá baol ann. Ach ní ar íospartaigh atá an locht. Tá gá le hairdeall ach ní le cúlú faiteach eaglach. Dóchas le súile oscailte. 

Mar sin féin, cé gur do m'iníon a cheannaigh mé an leabhar, is dóigh liom go bhfanfaidh mé bliain nó dhó, go dtí go mbeidh sí níos giorra d'aois Nóinín is Eimear sula dtugaim di é. 

Tá píosa spéisiúil scríofa ag Máire féin ar writing.ie faoin leabhar.

Fáiltím roimh an leabhar seo. Tá easpa leabhair do dhéagóirí as Gaeilge agus seo saothar dea-scríofa tráthúil.







Máire Zepf
Nóinín
Cois Life
ISBN: 978-1-907494-94-9

2019-04-24

De labore Proinsias

Fuair
mé blaiseadh den úrscéal seo ag ócáid san siopa leabhar. Spreagadh goile a spreag mé chun cuairt a thabhairt ar eaglais San Pietro in Montario áit a bhfuil eachtra tábhachtach sa scéal. 

Scéinséir den scoth atá anseo. Is léir an taighde a rinne Proinsias mar go gcloíonn an scéal tríd síos le fíor stair. Ach go bhfuil rud sa bhreis curtha aige leis, casadh nó sonra ar mhaithe leis an scéil. Dhá eagraíocht comhcheilge in adharca a chéile. Dream acu fréamhaithe in idéil na hEaglaise Ceiltí agus ag iarraidh an pápacht a scrios. Na Céilí Dé baiste acu orthu féin. An Nobilita Nera (na hUaisle Dubha) ina gcoinne, ag saothrú faoi rún chun an pápacht a chosaint. Gnáth pholaitíocht eaglasta freisin. Tairngreacht Malachy mar snáithe tríd. A thuarann deireadh go luath leis an bpápacht.... 

Iriseoir Éireannach ar sos gairme a thagann ar eachtra gan choinne agus a bhíonn idir na frontaí. Sáite ann dá ainneoin, mar fhinné ar taca é do dhream acu ach contúirt do dhream eile. Ach é amhrasach fúthu uilig. 


Cúl scéal iontach faoi Cholm Chille agus a faoistin, a aimsítear agus a chuireann corr sa scéal. 

Deireadh drámata agus na cairdinéil atá bailithe chun comharba Pheadair a roghnú tar éis éirí as Benedict faoi ionsaí. 

Ionsaí a chloítear ar éigin. 

Blas na féidearthachta agus fírinne ar an scéal ar fad ainneoin eachtraí taibhsiúla. Gan ann ach nithe a d'fhéadfadh titim amach mar a tharla. 

Pléisiúr iontach. 

Mothófá ciontach ag slogadh saothar na mblianta d'aon alp chraosach amháin. Mar a rinne mé. Á léamh ar dart. Beag nár chuaigh mé thar an stáisiún, bhíos chomh sáite san insint. 

Táim cinnte áfach go bhfillfidh mé ar an scéal arís le fonn. 

Scéinséir comhcheilge den scoth. 

(bhain an tagairt san iarfhocal don dóchúlacht go bhfuil comhad ramhar ag roinnt gníomhaireachtaí faisnéise ar Phroinsias de thoradh an chineáil taighde a bhí ar bun aige miongháire asam. Tá súil agam go mbeidh cúpla leabhar eile uaidh sula dtagann siad chomh fada leis.) 


Tairngreacht
Proinsias Mac a'Bhaird
Leabhar Comhar










2019-04-16

Cú Uladh

Roinnt blianta ó shin phléigh mé Laoch na Laochra, cnuasach chuimsitheach Réamoinn Uí Chiaráin ar eachtraí Chú Chulainn. Seod de leabhair lán maisiúcháin le Dara Vallely agus saibhreas scéalaíochta fuinte as an litríocht ag Réamoinn. Leabhar téagartha, trom scaití. 

Sa leabhar seo tá sé i bpáirt le Dara Vallely arís, agus croí eachtraí scéal Con Chulainn athinste ar dhóigh beagáinín níos éadroime soléite. Óige, eachtra an Chú, oiliúint in Albain, Cú Roi ag bronnadh an Curadh Mhír air, scéal truamhéalach Aonfhear Aoife, ár fuilteach na Tána, bás Con Chulainn agus an díoltas a bhain Conall Cearnach amach. 

Tá ruthaig na litríochta ann, agus na cuir síos taibhsiúla ar éide agus cuma laochra. Blaiseadh agus bealach isteach don seanlitríocht. Simpliú, oiriniú gan coilleadh. 

Saothar a bheidh inláimhsithe ag líon níos leithne léitheoirí a bheadh ag streachailt le saibhreas Laoch na Laochra. (Ach tá súil agam go meallfaidh sé sciar acu tabhairt faoi!) 

Idir Laoch na Laochra, aithinsint Darach Ó Scolaí ar an Táin, úrscéalta grafacha Paul Bolger (aistrithe ag Leabhar Breac) agus anois Cú Uladh, tá saibhreas leaganacha Nua Ghaeilge de scéal Chon Chulainn. Síolchuir samhlaíochta, a thabharfaidh fómhair saibhir le cúnamh na Béithe! 


Cú Uladh – Scéal Chú Chulainn
Réamonn Ó Ciaráin agus Dara Vallely      
Gael Linn                       

(Cóip léirmheasanna a fuair mise) 




2019-04-12

Prós Direánach

Blianta ó shin léigh mé Feamainn Bhealtaine, cnuasach próis leis an Direánach a foilsíodh faoina stiúir féin. Tá an chnuasach seo, in eagar ag Siobhra Aiken ag tarraingt as go leor foinsí éagsúla agus níos leithne dá réir. 

Tá idir súgradh agus dáiríre ann. Plé ar cheist na Gaeilge, na filíochta, na drámaíochta. Aistí i nguth Ruairí Beag a mheabhródh Myles na gCopaleen nó b'fhéidir Amaidí a dheartháir Ciaráin dhuit. Aor fíochmhar. Tá greann is gean le sonrú sna haltanna eile freisin, a foilsíodh ar thréimhseacháin éagsúla. 

Ina réamhrá léiríonn Siobhra Aiken an tslí gur fhuin Ó Direáin na smaointe céanna i bprós agus filíocht go minic, go raibh siar is aniar ann. 

Mura bheadh ann ach sin díol spéise atá sa chnuasach. 

Ach tá i bhfad níos mó ann. Ní saothair tánaisteach ag fónamh don bhfilíocht atá anseo ach saothair téagartha a seasann leo féin. A léiríonn smaointe agus saol. Duine is dearcadh. 

Táim lánsásta gur cheannaigh mé é! 

Bheadh fonn orm breis a léamh ó Ruairí Beag ach go háirithe! 




An Chuid eile díom féin - aistí le Máirtín Ó Direáin

2019-04-04

Cuimhní Seanghasúir


Seo iad cuimhní cinn Joe Steve ar comharsana tús a shaoil, Pádraic Chóil ach go háirithe. Comharsana a raibh geanúlacht, carthanas, deisbhéil agus diabhlaíocht ag baint leo. Cé go bhfuil sonas sna scéalta is amhlaidh is mó a chuaigh an cruatan agus an bochtaineacht a bhí ina saol i bhfeidhm orm. Triúr fágtha leo féin, máthair agus beirt mhac. Cláiríneach duine acu, beo ar éigean ar beagán gréasaíocht. Beirt deirfiúracha imithe uathu seachas corr litir um Nollaig nó cuairt ghairid. Deartháir eile imithe gan taisc ná tuairisc. Faighimid amach sa deireadh gur i dteach na ngealt atá an athair, díbeartha as cuimhne a chlann go gcuirtear fios ar Phádraic agus a athair ar leaba a bháis. Roimhe sin deartháir i dtosach agus ansin máthair imithe ar shlí na fírinne. Agus na deirfiúracha freisin, duine ar dhuine. 

Pádraic Chóil fágtha uaigneach i ndeireadh a shaoil i mbaile tréigthe taobh le scil atá imithe ó úsáid. 

Murach Joe Steve féin is a nuachar, atá sa cheantar cé nach bhfuil siad sa bhaile. 

Taifead ar stair, ar seanchas, ar deisbhéil. Ach saol a raibh sciar maith den achrann, cruatan agus uaigneas ag baint leis. 

Nó sin a chonaic mise ann! Ainneoin gur léir go bhfuil cuimhní sona ag baint le heachtraí ann, agus cúis gáire go minic sa diabhlaíocht agus comhluadar. Ní leabhar gruama ná éagaoineadh atá ann, ainneoin lorg domhain bás athair Joe Steve féin agus é an óg ar an scéal. 

Ní bhíonn sonas gan donas ina órlaí tríd. Ach tá sonas le fáil sna heachtraí agus sa dúlra don té a bhfuil croí oscailte aige. 


Leabhar maith. 


Mar a bhí ar dtús : cuimhní seanghasúir
Joe Steve Ó Neachtain
Cló Iar-Chonnachta