Píosaí liom in áiteanna eile:

2022-02-02

Tréanna eile

Tri primcherda h-Erenn .i. Tassach la Patric & Conlaed la Brigit & Daig la Cíaran. & tri epscuip insin. Trí príomhcheardaí Éireann i. Tassach le Pádraig, Conlaed le Brighid agus Daig le Ciarán, & trí easpag ansin.
 

Tri filid in domain .i. Homer o Grecuib. & Fergil o Laetnaib. Et Ruman o Gaedelaib.

Trí fhile an domhain, i. Homer na nGréagach agus Fearghal (i. Virgil) na Laidinigh agus Ruman na nGael.

De Generibus Sanctorum Clainde Lugdach.

Chuir mé ceist ar Twitter maidir le Ruman. Deir @chronhib (David Stifter) liom gur beag eolas atá faoin bhfile; ach tá dán amháin curtha ina leith - Anbthine mór ar muig Lir.
Tá fáil ar an dán ó CELT anseo (aistriúchán agus réamhrá Béarla anseo agus an t-eagarthóir Meyer ag maíomh nach bhféadfadh gur Ruman a chum de bharr gnéithe teanga. Níl mé cinnte an é sin an staid is déanaí scoláireachta )

Dúirt an Dr Eoin Ó Donnchadha liom go bhfuil dhá thagairt in Annála Uladh:
AU747: Ruman m. Colmain, poeta optimmus, quieuit.
AU821: Ceann Faelad m. Rumain, scriba & episcopus & ancorita, abb Atho Truim, dormiuit.

Tagann siad seo leis an tagairt agus an tré i LL.

Chuaigh mé sa tóir ar na tréanna toisc go bhfuil an chéad tré luaite i plé ar Bheatha Brighide i dtráchtas Ostarach ( Hochegger, Karina, “Untersuchungen zu den ältesten Vitae sanctae Brigidae”) a d'aimsigh mé via na tagairtí i Van Hamel. As Béarla a bhí an tagairt, agus "The Triads of Ireland" luaite leis. Tá Gaeilge curtha agam cheana ar Trecheng Brethre Féne, agus níor chuimhin liom ceachtar tré a bheith ina measc. Ach tá an dá tré thuas luaite i réamhrá Meyer i measc dornán eile tré as a chnuasach féin - agus Leabhar Laighean luaite mar fhoinse. D'éirigh liom teacht ar na bunleagan ansin - féach na nascanna thuas go CELT.