Corr in aghaidh an cham

De réir an chuir síos, is úrscéal de dhéagóirí seo. Is fada ó bhí mé i mo dhéagóir. Is scéinséir den scoth atá anseo, faoi conas a éiríonn daoine gafa le cultas creidimh, agus an pota gliomaigh ina éiríonn siad gafa nuair a théann siad domhain go leor san scéal. 

Ní mian liom an scéal a mhilleadh, ach is mian liom é a mholadh. Cás deacair! Insítear an scéal go héifeachtach ó dearcthaí éagsúla agus san dóigh sin léirítear an rud ina iomláine. Agus léirítear freisin gur solas na poiblíochta an frithnimh is éifeachtaí i gcoinne an dreama a thagann i dtír ar laigí daoine eile d'fhonn a cuid nirt féin a chothú. Gur féidir arm mharfach a dhéanamh as na nithe is uaisle - creideamh, dóchas is grá. 

Meabhraíonn sé dom freisin aiste C.S. Lewis faoin bhfáinne laistigh a mbíonn cathú láidir ar gach duine - go háirithe daoine atá faoi leithcheal san saol mór - íobairtí agus gníomhartha suaracha a dhéanamh d'fhonn bheith istigh leis an dream ceart.

Fiú má tá na déaga fágtha i do dhiaidh agat na déaga ó shin, mar atá agamsa, beidh tairbhe san úrscéal seo duit.

Éanna Corr
Antain Mac Lochlainn
136 lch., clúdach bog, 

ISBN : 978-1-913814-59-5

Bis orat qui bene cantat, athuair

Bhí mé i lár na cathrach luath Dé Céadaoin seo caite, agus bheartaigh mé buaileadh isteach i séipéal an tSlánaitheora ar Sráid Dominic tar éis dom greim bia a fháil i lár na cathrach. Bhí sé ar an mbealach go háras na scríbhneoirí, cineál agus stad luas lámh leis. Bhí mé ann uair amháin cheana, ach sa charghas tráth a raibh gach dealbh clúdaithe le fallaing corcra. 

Nuair a shroich mé an áit bhí tráth na heaspartan á chanadh ag na manaigh - mar a thuigfeá ó ainm na sráide, ord na seanmóirí a bhunaigh San Dominic Guzman atá lonnaithe ann. 

Bhí bhféidir fiche manach ar an altóir, i ndá sraith ag amharc ar a chéile. Níos mó ná mar a bhí súil agam óg agus Éireannach. 

Tá cáil na cantaireachta ar ord na nDoiminiceach. Agus is ag canadh a bhí siad. As Béarla. Ina suí, ina seasamh, agus nuair a bhí ainm an Tiarna á rá ag umhlú. Uaireanta bhí sraith amháin ag umhlú don sraith eile - ní raibh mé chluasa sách géar chun aithint cad a bhí i gceist ansin. Beirt ag canadh ina n-aonar uaireanta, nó bráthair ag léamh. 

Ag deireadh iad ag siúl go sollúnta ón altóir. 

Bhí cúpla nóiméad agam le hamharc ar an séipéal. Dealbha de Doiminicigh canónaithe. Claochlú an Tiarna sa bhfuinneog gloine os cionn na haltóra. Dealbh álainn de Mhuire banríon an Phaidrín. Ise a bhronn agus a spreag San Doiminic chun an deabhóid a scaipeadh. 

Regina sa­cra­tíssimi Rosárii, ora pro nobis. 

 

Briseann briathra srónacha

 

John Maguire, Tadhg Mac Dhonnagáin,
Sinéad Ní Scolaí Barzaz, Antain Mac Lochlainn

 

Oíche Céadaoin bhí mé in Áras na Scríbhneoirí do sheoladh Tír Bheag, aistriúchán Antain Mhic Lochlainn ar Petit Pays le  Gaël Faye. 

Tá Barzaz ag athghaibhniú naisc na nGaeil le litríocht an bhfrancafón. Litríocht ina bhfuil guthanna na pobail faoi chois le clos ann chomh maith le guthanna La Grande Nation.  Francach ó thaobh a athair, Tútsaí ó thaobh a mháthair é Gaby, atá bunaithe go scaoilte ar Gaël Faye féin.  Corr scáfar ina scéal briseadh amach faltanas a chruthaigh agus a chothaigh na coilínithe. 

Thug John Maguire, a sheol an leabhar, léargas dúinn ar an gcúlra staire. Ladar na nGearmánach, na Beilgigh agus na Francaigh sa scéal, iadsan a chruthaigh agus a chothaigh deighilt eitneach san áit nach raibh ann dáiríre ach deighilt aicmeach. Ladar ag na Francaigh fós sa scéal, iad ag iarraidh an Francafóin a chosaint ar leathnú an Bhéarla - teanga a bhí tógtha chucu féin acu siúd a theith go dtí Uganda.  

Fuaireamar blaiseadh freisin de cheol Gaël Faye. Chuala duine den aos liteartha thall na hamhráin céanna agus d'aithin an mianach iontu. Spreag sí Gaël Faye le tabhairt faoina scéala scríobh; scríobh sé an t-úrscéal cumhachtach seo.

Tá leisce orm an scéal a mhilleadh, mar sin ní habróidh mé ach go bhfuil níos mó na teacht in inmhe ghnáth déagóra meánaicmeach i gceist - go bhfuil tragóid ceantar na Locha Móra, atá fós ag dul ar aghaidh, léirithe i saol an déagóra céanna.

Bildungsroman a thug John Maguire ar an saothar; ach tá níos mó na Bildung (i. oideachas, tógáil, oiliúint, múnlú) i gceist. 

Tá fiacha troma orainne san Eoraip, a bharr buntáiste as an gcoilíniú agus atá fós ag cuir ladar i scéal na hAfraice. Ar a laghad ba cheart dúinn aithne a chuir ar thoradh ár ngníomhartha agus gníomhartha ár sinsir. (Ní ghéillim go bhfuil Éireannaigh saor ón smál - cinnte, rinneadh coilíniú orainne - ach bhí amhais Éireannacha ann. Agus misinéirí. Bhí cuid acu báúil leis na cultúir dúchais; ach cuid eile acu scaip siad doiscéal feabhas an chine ghil agus a chultúir. 

Caithfear léamh!

Garbh, graosta, glic, greannmhar...

Bhí mé ann i 2018 nuair a scuab Kneecap na gradaim leo ag Gradaim Nós i gClub an tSiúcra. Ní raibh mé tógtha lena gcuid ceoil - go deimhin níor shíor mé ceol a bheith acu. Ach ba léir a bhfuinneamh, a ngliceas agus féith iontach margaíochta. Ní raibh J.J. leo an uair úd - bhí sé tamall eile sular rugadh DJ Próvaí (a thug, dar liom, instealladh láidir ceoil don bhfiontar).

Bhí easurraim agus greann mar thréith ag Kneecap ón tús - iad sásta bolgáin mórtais agus sollúntacht a phléascadh gan trócaire.  Máistrí iad ar an margaíocht éifeachtach trí na húdaráis - cuma cé hé féin - a chuir le báiní. Is minic an DUP agus na Tóraithe ag déanamh gar dóibh!

 

Bhí súil á choimeád agam ar a gcuid eachtraí agus spéis agam san scannán a bhí á dhéanamh acu/fúthu/leo.  

Nuair a d'oscail a scannán sna pictiúrlanna abhus áfach, ní raibh mé féin ar fónamh agus ní raibh fonn orm dul. Táim feabhsaithe go mór ó shin. Agus ó tharla go raibh mé i lár na cathrach do seoladh leabhair, a bhí thart timpeall a hocht, agus go raibh an scannán fós le feiceáil i Savoy Shráid Uí Chonaill, thapaigh mé an deis. Chuir sé áthas orm a fheiceáil go raibh an firín ciné beag a bhíodh ag seasamh ós comhair an Screen i Sráid Chnoc na Lobhar. Ó tharla go bhfuil rith sách fada ag an scannán bhí an léiriú i pictiúrlann beag - uimhir 12 - agus dornán daoine i láthair. Ach bhí sé glan, compordach agus bhí an scáileáin measartha mór - díreach ceart don faid a bhí mé uaidh.

B'é an rud is mó a chuir iontas orm ná an méid Béarla a labhair Liam Óg (a bhí ag tráchtaireacht ón cúlra!) agus Naoise. Ach tá neart Gaeilge sa scannán, fiú leis na hamhráin as an áireamh. Tá greann graostacht gairbhe agus gliceas san insint atá bunaithe ní ar fíorscéal na leaideanna, ach ar na pearsana a chruthaigh siad ina n-amhrán. Is cinnte go bhfuil ball seirce ag Liam Óg, ach maidir leis na geasa ar a bhod - níliosam....

Collaíocht, drugaí, tuilleadh drugaí, agus hip-hop. Péas ar mire. Easaontóirí i n-aghaidh drugaí - seachas más iad atá ag baint brabach astu.

Déantar spior spear ar sollúntacht - na bpéas, na Gaeil ceartchreidmheacha, na heasaontóirí poblachtacha. Laoch de chuid na gluaiseachta é athair saolta Naoise - Gearóid Ó Cairealláin - Gluaiseacht na Gaeilge áfach seachas na Poblachta. Tá Arló (a thiocfaidh) iontach greannmhar mar phearsa áfach. 

Tá drogall orm mórán a insint faoin scannán - seans go bhfuil Gael fánach éigin amuigh ansin á léamh seo nach bhfuil an scannán feicthe aige - fós.

Tapaígí an deis. Gheobhadh sé cúig réalta uaim, murach nach dóigh liom gur orm atá sé dírithe. Ceithre réalta, dá réir.

 Aguisín ag eascairt as plé le Lorna ar Bluesky. 

Tá bua ag na boic sin an Ghaeilge a dhéanamh spéisiúil lasmuigh de phobal na Gaeilge. Fáisceadh as iad, murab ionann agus leithéid Des Bishop. Agus tá sí beo fóinteach acu seachas marbh gleoite mar a bhíonn ag Manchán.

Níl spéis agam ina gceol ach m'anam go gcuireann an rath atá orthu gliondar orm.

  

FOLÚNTAS Oifigeach Pleanála Teanga An Bruach Thoir Gaillimh

 

AN DUINE CRUTHAITHEACH, FUINNIÚIL, SPREAGÚIL TÚ? AN CÁS LEAT TODHCHAÍ NA GAELTACHTA? AN BHFUIL TAITHÍ AGAT AR THIONSCADAIL & IMEACHTAÍ A EAGRÚ

 DEIS A BHEITH MAR OPT I NGAELTACHT OIRTHEAR CHATHAIR NA GAILLIMHE 

OBAIR FHIÚNTACH 

OBAIR THAIRBHEACH 

OBAIR SHÁSÚIL 

RIACHTANAIS DON PHOST 

• EOLAS AR SHAOL AGUS AR CHULTÚR NA GAELTACHTA

 • SCILEANNA MAITHE CHUMARSÁIDE, COMHORDAITHE & IDIRPHEARSANTA 

• TUISCINT AR FHORBAIRT POBAIL ARDCHAIGHDEÁN GAEILGE

 SPRIOCDHÁTA DÉ LUAIN 11 SAMHAIN @ 5PM

 SEOL CV AGUS LITIR CLÚDACH CHUIG: anbruachthoir@gmail.com

 TUILLEADH EOLAIS www.bruachthoir.com

 

Ní intleacht uathoibriú ná aithint patrún

Talking to AI 2.0 by Yutong Liu & Kingston School of Art

Le caoga éigin bliain tá fáithe an IS ag fógairt nach fada uainn intleacht shaorga ghinearálta. Anois is arís, osclaíonn an dóchas a léiríonn siad sparáin na caipitlithe fiontair. Ach dream iadsan atá ag lorg brabús gasta. Níl siad foighneach, agus leanann mallmhuir an rabharta. Eascraíonn geimhreadh IS as sin, i. tréimhse nach bhfuil maoiniú ann don taighde. Creidim féin, ainneoin an bhúis reatha faoi samhail teanga mhór, nach fada uainn geimhreadh eile. Tá na comharthaí sóirt le feiceáil ar na stocmhalartán, praghas scaireanna na déantóirí slis ag ísliú.

Ag an t-am céanna tá fáithe an IS glórach ag fógairt gur bagairt eisiach atá san IS. Agus gur gá airgead flaithiúil a bhronnadh orthu féin chun an bagairt a sheachaint.

Tá a nguthanna glóracha ag múchadh guth an dreama ar mian leo aird a dhíriú ar an dochar atá á dhéanamh ag na pearóid stocastacha cheana féin. Ní toisc go bhfuil intleacht acu, ach cionn is go bhfuil an fuath agus claontacht atá slogtha acu ón idirlíon á scaipeadh arís acu ach cuma na hoibiachtúlachta air de dheasca an Dúrthóireacht bhaochta.

Tá deiseanna san uathoibriú - i réimsí ina dtuigtear an fhadhb. Ach ní thuigtear intleacht ná iomas ná comhbhá an duine. Bainfear, ar an ndrochuair, feidhm as "an ríomhaire" mar leithscéal do drochchinntí agus falsacht na nÚdarás idir príobháideach agus poiblí.

Agus is baol ann féin an chaipitleachas faire atá ag slogadh sonraí chun arracht a chruthú ina dtóir ar an órchloch. 

Uirlis is ea ríomhaire. Tig le huirlis duine a ghortú de thimpiste nó d'aon ghnó. Ach is ag an duine a bheartaíonn atá aon intleacht atá i gceist.

As lor liom ꝗ laḃrꝫ de sin

Go fóill, cibé. 

Dúisigí, arsa an Tiarna

Ní abhaile a chuaigh mé ar an Satharn ón mbád, ach go tigh m'athair arís - chun cinntiú go mbeadh sé in am chun dul linn go Loch Garman. Bhí Fionn imithe romhainn.

Ar imeall Féile Opera Loch Garman, bíonn ceolchoirm ag Wexford Festival Singers - cór amaitéarach.  Bhíomar breá luath agus fuaireamar greim lóin in Cappucinos - gar don séipéal.

Bhí aiféala orainn nár thugamar cúisíní linn! Níl binsí eaglaise ró chompordach.

Wachet auf! le Bach agus Dixit Dominus Scarlatti a bhí ar an gclár, agus ceathrar amhránaí faighte acu do na páirt aonair - Soprano, alt, tenor agus dord - Fionn s'againne. Ceoltóirí acu freisin.

 

 Téacsanna bíobalta - ceann Bach bunaithe go háirithe ar Laoi na Laoithe, Íseáia 52:8 agus parabal na maighdeana stuama agus místuama. Laoi na Laoithe ina mheafar ar ghrá Dé don anam, agus cuardach an anama. 

D'fhoilsigh an Tiarna do mo thiarnasa: “Bí i do shuí ar mo dheis go gcuirfidh mé do naimhde mar stól faoi do chosa.” '

Salm 110:1

Caithréim an Tiarna bunús píosa Scarlatti agus an ceol dá réir múscailteach.  

Tá mó dhóthain Laidine agam le ciall éigin a bhaint as sin - agus bhí leagan Béarla (seachas aistriúcháin) ar an gclár.  Agus ar ndóigh thuig mé an Gearmáinis (agus bhí Fionn tar éis ceachtanna foghraíochta a thabhairt don Soprán agus teanór a bhí á chanadh leis - níor goineadh mo chluasa dá réir!)

 

Tráthnóna taitneamhach. Chuireamar clabhsúr leis, ar an mbealach abhaile, le béile in The Kitchen i nGuaire (áit a mholaim - cúpla béile caite againn ann, agus iad i dtólamh maith).

Sruth an Eallaigh, Páirc an Leasrí agus Dochtúir Buile

Mise san amharclann, Fionn ⁊ Tom Butler (Wozzeck),
marbhshruth an bháid, cuntar tábhairne,
siopa 24 uair a chlog i gKilburn

Thug mé sciurd gairid ar Londain an tseachtain seo. Tá máistreacht bainte amach ag Fionn san amhránaíocht Opera, agus tá sé i mbun cúrsa dhá bhliana breis oiliúna. Toisc gur dord atá ann, tá breis forbairt de dhíth air.

Mar chuid den oiliúint, cuirtear radhairc as réimse Opera ar stáitse, mar a rinne mé cuir síos air sa bhlagmhír deireadh. 

Bhí mo shonuachar i láthair ag an ceolchoirm a rinne sé do dheireadh na máistreachta, inar chan sé i sé teanga agus ghnóthaigh céad onóracha. A bhuí le togra Dairíne Ní Mheadhra Tionscadal na nAmhrán Ealaíne Gaeilge bhí an Ghaeilge ar aon chéim ann le Iodáilis, Rúisis, Gearmáinis agus Sacs-Bhéarla. Thug John Kinsella cead do Fionn an trí amhrán a rinne sé féin a chóiriú dá ghuth - agus chan sé Bóithre Fada Bána Eoin Ó Tuairisc dá réir. (Bhí téama fánaíochta aige tríd síos)

Thug mé féin na bóithre orm féin. Ní raibh fonn eitilte orm, agus shocraigh mé ar bhád agus iarnród a úsáid arís. (112€ ar an dturas fillte as BÁC go Londain. Ní bheadh eitilt mórán níos saoire, cé go mbeadh sé níos gaiste.)

Bhí an bád ag seoladh um 08:00. Cé go mbeadh sé indéanta é a bhaint amach ó Bhaile an Chinnéidigh tríd bus luath a fháil, bheadh éiginnteacht agus strus i gceist leis sin. Shocraigh mé an oíche roimh ré a chaitheamh tí m'athair i dTír an Iúir. Luaigh mo nuachar liom go raibh Glasbhealach oscailte timpeall an chalafoirt. Os rúd é 

1. gur mhúscail mé an-luath
2. go raibh sé tirim
3. go raibh gealach lán ann
4. Go dtéann bus as tír an uair go dtí an Trá Thuaidh
   

shocraigh mé - ag an nóiméad deiridh - siúl ón Trá Thuaidh seachas bus eile a fháil ó lár na cathrach. Bhí neart ama agam toisc a luaithe is a mhúscail mé. Fuair mé bus 15 ó Thír an Iúir go dtí Droichead Newcomen.

Bhí mé tar éis éirí den mbus rud beag luath - is an Canál Ríoga seachas an Tulcha a thrasnaíonn an droichead. Ach bhí fuílleach ama agam. Lean mé orm suas an bhóthair go dtí gur shroich mé an Tulcha. Ar dheis fán mbruach ansin, chomh fada le Bóthar Alfie Byrne. Trasna an droichead. Thug aicearra tríd Páirc mé chomh fada le Park gnó an pointe thoir, agus tús an ghlasbhealaigh. Bhí taithí agam ar an gcosán cúng ar imeallbhord na páirce. Bhí mé ag obair sa pháirc gnó ar feadh roinnt blianta, agus ba chúrsa an cosán m'aclaíocht am lóin. Ainneoin na gealaí, bhí sé dorcha go maith idir na crainn. Bhí sé ina lagthrá, agus bhí glaocha diamhaire na éin mara ag cuir leis an uaigneas. Bhí cúpla lóchán ar an gcosán. 

Bhain mé deireadh na páirce gnó amach faoi dheireadh. Cosán nuadhéanta a bhí anois fúm, leathan go leor do choisithe agus rothaithe. Agus soilsithe go maith. 

Ceapacha bláthanna ar an imeall, neart poipíní. Fógraí eolas nár thug mé mórán aird orthu. Dónall Ó Conaill ina measc!

Ní fada go raibh mé ag an mbád, ticéad faighte, mála droma scaoilte isteach i mbolg an bháid agus mé ag ithe céadphroinn friochta ar boird. 

 

Thart ar meán lae a bhaineamar Caer Gybi amach. Bhí beartaithe agam traein díreach ó thógáil go Euston - ach is amhlaidh go raibh fuarlaigh thart ar Crewe agus moill ar traenacha, nó iad ar ceal ar fad. D'fhág príobháidiú na n-iarnróid san Ríocht Aontaithe na comhlachtaí éagsúla i bhfeighil codanna éagsúla, agus deacrachtaí cumarsáide dá réir. B'é an comhairle is fearr a bhí ar fáil ná dul ar an dtraein chomh fada le Caer agus comhairle a lorg ansin! Bhí dornán de na coisithe ón mbád ag tabhairt faoin aistear céanna, agus is mar mheitheal a bhogamar ar aghaidh. I gCaer dúradh linn dul i dtreo Leeds chomh fada le Warrenpoint Bank Quay. Leathuair d'fhanacht ansin, agus ansin traein (plódaithe) go Euston. De shiúl na gcos ansin go dtí Acadamh Ríoga an Cheoil, áit a raibh mé díreach in am eochair a fháil ó Fionn sula raibh air dul ar stáitse.

 

 Thóg mé bus ansin go dtí Kilburn, agus lóistín Fhinn, d'fhonn fáil réidh leis an mála droma. Faoin am a d'fhill mé ar RAM bhí an ceolchoirm thart agus chuaigh Fionn is mé féin le roinnt de hoirfidigh eile chun béile a fháil. Comhrá mar anlann leis. Ar ais go dtí lóistín Fhinn ansin, buidéal leanna ón mBeilg agus leaba. 

Maidin Aoine ansin, Fionn fós ina thromshuan, chuaigh mé ag lorg céadphroinn. Phrioc an t-ainm d'Accord m'fhiosracht nuair a d'fhiafraigh mé do Google cá bhfaigheann bricfeasta. Bhí dhá chupán caife agam, ceapaire agus croissant. Agus comhrá deas bríomhar leis an Spáinneach agus an duine de bhunadh na hÉireann a bhí i bhfeighil. An sméar mullaigh leis an ceapaire - síotaicé briosc triomaithe. 

Shiúl mé na sráideanna tamall ansin, agus d'éist Aifreann a deich. Sagart ón India, pobal ó gach cearn. Faoin am sin bhí Fionn ina shuí. Bhí mé tar éis suntas a thabhairt do siopa beag níocháin, agus fiosrú faoi léine a fháil glanta agus smúdáilte in am don gceolchoirm tráthnóna. Rinneadh amhlaidh ar 5£, agus síneadh láimhe de punt a shíl mé bheith ag dul dó toisc gur chuir mé faoi bhrú é bheith ullamh roimh a haon. Bhailigh Fionn leis le ullmhú don gceolchoirm um a trí, agus d'fhan mise tamall go dtí go raibh sé in am an léine a bhailiú. Ghléas mé mé féin ansin i gcasóg agus bríste a fuair mé ar iasacht ó Fionn, agus mo léine agus carbhat féin.

Ar aghaidh liom ansin de shiúl na gcos. Tá ard bhóthair Kilburn (Sruth an Eallaigh na Sacsan seachas Cill Uí Bhroin Gaelach) lán le siopaí beaga ilchineálacha - bia, éadach, leictreonaic. Chonac siopa éisc le humar amháin lán gliomaigh agus ceann eile lán portán. Siopaí eile agus cairn móra arda de ghlasraí agus torthaí úra lasmuigh agus an iliomad earra tirim istigh. Chuaigh mé ag póirseáil i siopa amháin arbh geal le pluais Aladin é - seilfeanna arda, dorchlaí a bhí ar éigin ar leithead duine agus earraí ó bhonn go barr ó gach cearn den domhan. Cheannaigh mé roinnt féiríní ann.

Ar aghaidh liom ansin i dtreo RAM, ag gearradh tríd Páirc an Leasrí. Bhí an lá go hálainn. Sráideanna deasa tithe sraithe, ag dul i ngalántacht de réir mar a dhruid mé le Páirc an Leasrí. Bhí mé in am maith le mo shuíochán a ghlacadh don taibhiú - cuir síos déanta agam ar sin anseo.

In dhiaidh sin threoraigh Fionn mé chuig siopa ar leith chun peann nua a cheannach don déagóir, agus ansin chuamar ag ól! Agus ar deireadh in éineacht le compánach dá chuid ag ithe, san YMCA Indiach. Líonadh goile ar bheagán airgid. An dóigh cuí le n-ithe foghlamtha ag Fionn ó chomhscoláire - chloí mise le sceanra agus nós an Iarthair! 

Piúint eile san Jackalope agus ansin bhí sé in am ag Fionn brostú chuig an aerfort. Chuaigh mise ar ais ag an lóistín agus chodail. An maidin dar gcionn bhí sé ag ceobhrán. Thóg mé an Bus go Sráid Baker agus shiúil as sin go Euston. Ba cuimhin liom ó mo chamchuairt deiridh go raibh bricfeasta ar fáil lámh leis an stáisiúin.  Líon mé mo ghoile, agus d'fhan ar a traein díreach go Caer Gybi - ní raibh aon deacracht an uair seo. Cuireadh moill bheag ar an traein cgl ach ní raibh aon bhaol ann nach mbeinn in am don bád. 

Bhí an uain iontach agus bhí radharcanna maithe ar Chualann, Beann Éadair agus Cuan Duibhlinne agus muid ag druidim le ceann scríbe. Bhí an bus imithe faoin am ar éirigh liom tuirlingt den mbád. Fuair mé tacsaí agus Aifreann 18:30 i Seipéal San Seosamh ar an mBalla Thoir. Sagart ón India arís - ach bheannaigh sé as Gaeilge, agus dúirt Kyrie agus Paidir as Gaeilge freisin.

Ag sin eachtra Aonghusa i Londain

Idir shúgradh agus dáiríre....

Fionn Ó hAlmhain (Doktor)
⁊ Tom Butler (Wozzeck)

Tá máistreacht san ceol Opera críochnaithe ag mo mhac Fionn agus tá sé anois i mbun cúrsa oiliúna dhá bhliain in Acadamh Ríoga an Cheoil i Londain Shasana (mar ar bhain sé amach an máistreacht) 

Tá aisteoireacht chomh maith le ceol i gceist, agus neart oibre. Ar mhaithe le snas a chuir ar an obair seo, agus chun obair na n-ábhar amhránaithe a thaispeáint, eagraítear taibhiú ar radhairc as Opera éagsúla. A leithéid sin a thug go Londain mé. 

Roghnaítear na míreanna chun guthanna a léiriú agus chun dúshlán a thabhairt do na daltaí. Seacht gcinn de radhairc a bhí i gceist.

 

 

1. Giacomo Puccini (1858-1924)
   Radharc as Gníomh 4 de La bohème 
2. Gioachino Rossini (1792-1868)
   Gníomh 4, No. 20 & 21 as Guillaume Tell
3.  Alban Berg (1885-1935)
   Gníomh 1, Radharc. 4 as Wozzeck
4.  Vincenzo Bellini (1801-1835)
   Cavatina & Cabaletta as Gníomh 4 Radharc 1 de La sonnambula
5.  Albert Lortzing (1801-1851)
   Dísréad No. 2 as Der Wildschütz
6. Giacomo Puccini (1858-1924)
   Dísréad as Gníomh 2 of Madama Butterfly
7. Leoš Janáček (1854-1928)
   Dísréad as Gníomh 2  The Cunning Little Vixen

Tá amharclann ar leith i RAM, agus bhí suíochán breá agam san dara sraith, i lár báire. Seachas ceolfhoireann, bhí an tionlacan ar fad ar phianó (Leon Ruiyang Chen). Bhí an dearadh stáitse thar a bheith simplí - bord agus dhá chathaoir, agus cúpla mion phrapa eile. Na ceoltóirí iad féin a bhog na prapaí de réir mar ba ghá, é fite isteach san aisteoireacht nó iad ag teacht thar stáitse, fós "i gcarachtar" chun an chéad radharc eile a ullmhú. Bhí an soilsiú an-éifeachtach. Ag pointe amháin bhí iontas orm na hamhránaithe a fheiceáil le I-Padanna, Ceoltóirí ag léamh a gceol? Gan na focail ar eolas acu? Ach ar ndóigh bhí - ní raibh sna i-padanna ach cleas chun a n-aghaidh a shoilsiú ó thíos faoi sa chaoi is go raibh na cloigne gan colainn ar foluain sa dorchadas.

Ar an mórgóir bhí na feistis an-mhaith freisin , cé gur shíl mé go raibh sé thar fóir éide campa géibhinn a bheith ar Wozzeck - saighdiúir atá ann, ní brá. Bhí aontas idir stíl na feistis agus chabhraigh sin leis an leanúnachas idir na drámaí atá an-éagsúil dáiríre. 

Bhí na ceoltóirí uilig an-mhaith; ach chuaigh cuid acu i feidhm orm níos mó ná a chéile. 

 

Ar ndóigh, táim claonta, ach ní mise amháin a shíl Doktor Fhinn a bheith uafar éifeachtach. Agus Wozzeck Tom Butler foighneach éadóchasach faoi láimhseáil chruálach an dochtúra. Fiú iadsan nár thuig na focail Gearmáinise, thuigfeadh siad an t-olc agus an bagairt ón aisteoireacht agus an ceol.

Mheall sionnach baineann Caroline Blair mé - í idir mealltach agus cúthail agus dísréad rince, mothúcháin agus ceol idir í agus sionnach Ruby Bak. Iad ag teacht gar dá chéile ach ag léim siar ag an nóiméad deiridh. Mealltacht téisiúil gan aon agó.

Bhí gné eile den imirt céanna san allagar idir Gretchen Abigail Sinclair agus Baculus Theodore McAlindon. Ise ag éileamh, eisean ag gealladh - go pointe. Siar agus aniar, suas agus síos. Mealltacht agus dalbacht Gretchen ag cuir Baculus faoi bhrú, toisc a imní faoin toice sa chaisleán agus éad air féin.

Bhí sé níos fusa orm an canadh as Gearmáinis (Wozzeck, Wildschütz) agus Béarla a leanadh ná an Iodáilis - go háirithe do Guillaume Tell agus La sonnambula  - ceal eolas ar an bplota ginearálta. (Bhí sé de cheart agam amharc níos luaithe ar an gclár agus m'obair bhaile a bheith déanta agam).

B'fhiú an turas (fada) thar muir agus tír an ócáid cinnte!

---

La bohème

• Rodolfo Owen Lucas
• Marcello Tom Butler
• Schaunard Anton Kirchhoff
• Colline Mikayel Sargsyan

Guillaume Tell

• Mathilde Abigail Sinclair
• Jemmy Caroline Blair
• Hedwige Charlotte Clapperton

Wozzeck

• Doktor Fionn Ó hAlmhain
• Wozzeck Tom Butler

La sonnambula

• Rodolfo Mikayel Sargsyan

Der Wildschütz

• Gretchen Abigail Sinclair
• Baculus Theodore McAlindon

Madama Butterfly

• Cio-Cio-San Grace Hope-Gill
• Suzuki Charlotte Clapperton

The Cunning Little Vixen

• Vixen Caroline Blair
• Fox Ruby Bak

Reathaithe Neimhidh

Tá an fear a reáchtálann an dá chiorcal comhrá i mBaile an Chinnéidigh a fhreastalaím orthu gníomhach i neart grúpaí eile, ceannródaíoch go minic. Ghoill sé air siúd freisin go raibh an baile sna ceannlínte de dheasca agóid lucht fuatha nuair a bhí caint ar champa d'iarrthóirí tearmann a lonnú sa bhaile. Rud a rinneadh ainneoin na hagóidí.

Tá sé gníomhach sna Sanctuary Runners, dream a théann ag rith uair sa tseachtain in éineacht le teifigh. Luaigh sé go dtéann roinnt daoine ag siúl seachas ag rith - rud a d'fheilfeadh níos fearr domsa. Bheartaigh mé dul agus féachaint inné. Tá an campa píosa lasmuigh den mbaile, agus ní raibh mé cinnte cén fhad a thógadh sé orm siúl. Mar sin bhí mé i bhfad ró luath agus ag crochadh thart tamaill. Níl cosán ár bith ar feadh cúpla céad méadar roimh an ionad.

Tá cuma thar a bheith gruama ar an áit. Balla miotail go maith thar m'airde. Dath donn. Tuilsoilse. Ceamaraí. Campa géibhinn, shílfeá. Ach ansin thug mé faoi ndeara gur amach a bhí soilsí agus ceamaraí dírithe. Cosaint dóibh istigh seachas faire orthu...

Trasna an bhóthair, comhartha sóirt ar an gcúis go raibh an cosaint de dhíth. Scrín fuatha. Réabann sé mo chroí mo theanga agus bratach mo thíre a fheiceáil á mhí úsáid mar sin.

D'fhan mé thart, sách míchompordach ag mothú, ar feadh leathuair nó mar sin. Faoi dheireadh tháinig triúir ban an treo, agus aithne agam ar dhuine acu - bean mo dhochtúra teaghlaigh, bean ón Fhrainc atá gníomhach i scata grúpaí pobail, coiste na mbailte slachtmhara mar shampla. 

Faoi dheireadh, osclaíodh an gheata de bheagán agus tháinig thart ar cúigear déag fear óg amach diaidh ar ndiaidh. Tá geata CLG píosa ón campa, agus ba ansin a chruinnigh muid. Agus muid i mbun grianghraif a ghlacadh stop veain mór bán in aice linn, agus ghlaoigh fear ann as a ainm ar duine de na mná. Bhí comhrá éigin eatarthu ar feadh seal. Dúirt sí liom ar ball gur bhain sé siar aisti bheith glaoite as a hainm ag duine nach raibh aithne aici air, agus gur bhain an comhrá le líomhain faoi duine de na teifigh a bheith tar éis gruaig chailín óg a chuimilt ar an mbus gan a toil. Ní raibh uaidh féin, gan amhras, ach an síocháin a choinneáil.... Is féidir gur tharla an eachtra, ar ndóigh - ach faighimse boladh bréan cait ite Springfield OH as.

 

 Mar a tharlaíonn, fonn reatha seachas siúil a bhí orthu ar fad agus fágadh mise agus beirt bhan ag siúl gan iad. Timpeall an bhaile - ar bhóithre sách nua in áiteanna, tá tithe dá thógáil as éadan. Bhí píosa siúlta againn nuair a tháinig teifeach inár ndiaidh - bhí sé mall agus chaill sé tús na hócáide. Ní fheadfadh sé rith cibé, ní raibh de choisbheart ag an gcréatúr ach flip-flops. De bhunadh Ibo ón Nigéir. Tráthúil go leor, bhí an siopa carthanachta ar ár slí agus níos tráthúla fós bhí péire bróga reatha den mhéid ceart dó acu.

Tá leac cuimhneacháin ar Chath Bhaile an Chinnéidigh ag deireadh an mbaile. Is ansin a tháinig deireadh leis an rith, agus diaidh ar ndiaidh thosaigh na reathaithe ag teacht. Agus muid ag bailiú ansin chuaigh beirt leaids óga tharainn i ngluaisteán, gothaí graosta agus béicíl ar bun acu. Bhí sé místuama is dócha, ach thug sé pléisiúr leanbaí dom "Gabh thusa abhaile, a phleidhce" a scairteadh ar ais.

 

 As sin shiúlamar ar ais go dtí an campa. Bhí deis agam beagán comhrá a dhéanamh le roinnt acu, ón Céinia agus ón Nigéir. Bhíos fiosrach faoi cúrsaí teangan. Bhí beirt Chéinia ag labhairt Svahaílis eatarthu féin, cé go raibh teanga baile i gcoitinne acu - cé nach bhfuil mé cinnte go raibh sí ar dtoil acu agus ní cuimhin liom a hainm. Ibo eile agus fear as Beinin a labhair mé leo freisin.

Ag an crosaire deiridh d'fhiafraigh bean de mná dom an raibh sé i gceist agam siúl chomh fada leis an gcampa. Dá mbeadh, rachadh sise freisin - ach bhí drogall uirthi siúl ar ais ón gcampa léi féin ar an mbóthar chúng. Agus muid ag siúl ar ais d'inis sí dom go raibh ní hamháin í féin ach a clann agus clann a clainne ag fáil drochíde ar líne de bharr a cuid oibre leis na teifigh. Gur batráladh í le linn agóid fríth-ciníochais i lár na cathrach agus nach raibh sí ag freastal ar a leithéid níos mó.

Ar ball, ag an gciorcal comhrá, bhí mé ag caint le bean atá lonnaithe sa bhaile ó na 1970í. Dhearbhaigh sí mo thuairim - go raibh scoilt sa bhaile ag dul i bhfad siar. Go raibh mionlach míshásta, ag ceapadh go raibh siad thíos le daoine thar bhaile isteach. Gur chuir sé as don drong glórach úd go raibh gnó rathúil crua earraí ag a fear sa bhaile sna 1980í nuair a bhí rudaí go dona.

Fuair duine den dream úd 6% sna toghchán áitiúla nuair a sheas sé faoin mana "Newtown says no" agus scata teoiric comhcheilge á scaipeadh aige ina ábhar toghcháin.

Bhain mé taitneamh mar sin féin as an maidin. Níl fhios agam cén dóigh an scoilt a leigheas, go háirithe agus lucht mioscaise tar éis na ceist na dteifeach a úsáid mar dhing chun an scoilte a doimhniú. I bhfianaise scéal na mná, táim sásta go bhfuil mo chlann fásta - ach ní rabhadar ar scoil abhus ar aon nós. 

Bailíonn brobh beart is dócha, ach nuair atá an Taoiseach féin ag glacadh le reitric lucht mioscaise faoi nasc idir teifigh agus easpa dídine, tá sé deacair bheith dóchasach.

Comhairle an seanóra don té atá ag lorg poist...

I rith na seachtaine, ar iarratas ón rannóg pearsanra, bhí mé i gCOBÁC ag caint le hábhar ríomhchláraitheoirí, idir fochéimithe agus daoine i mbun máistreacht. Bhíomar ag iarraidh duine nó beirt a mhealladh le tabhairt faoi intéirneacht (cuid dá gcúrsa) le súil is go bhfaigheadh muid fostaí buan amach anseo. Tá sé déanta le cúpla bliain againn. (Tá réchonn ag an príomhfheidhmeannach, agus aithníonn sé gur gá féachaint chuig an todhchaí, tá sciar againn ag druidim i dtreo aois pinsin!) . Cé gur ar intéirneacht a bhí an ócáid dírithe dúirt  muid lena linn go bhféachfaimis ar CV a seoladh chuig an comhlacht, agus dá mbeadh na scileanna ag teacht le gá éigin sa chomhlacht, go raibh gach seans ann go mbeadh post ar fáil.

Dúramar r-phost a sheoladh chuig careers@airtel-atn.com. Ach tháinig ceann chugamsa ó aosánach nach raibh i láthair ar chor ar bith. Ag lorg eolas faoi na postanna a bhí ar fáil. (Níl, mar a dúramar, post ar bith fógartha...). D'fhreagair mé dá réir, agus dúirt go gcuirfinn CV ar aghaidh. Chuir sé CV agus litir clúdaigh chugam. Rud a spreag mé le seo a rá ar BlueSky....

Níl a fhios agam an bhfuil éinne i measc mo leantóirí ag lorg poist. Ach má tá, i gcuntas Dé, ná seol litir chuig "Dear Hiring manager". Más mian leat obair linn, léirigh go bhfuil buntaighde fúinn déanta agat.

As lor liom ꝗ laḃrꝫ de sin

Is cosúil gur thug mé m'éitheach leis an nath deiridh sin, mar seo mé ag scaoileadh mo racht anseo. 

Mar a tharlaíonn, ní raibh mise i mo Hiring Manager ach uair amháin, agus i gcoinne mo thola an uair sin féin. Tugadh treoir dom céimí a fhostú. Ní theastaigh uaim. Níor chreid mé go raibh obair ann dóibh. (Bhí an cheart agam. Laistigh de bhliain bhíomar uilig iomarcach...  ). Níl cuimhne agam ach ar bheirt a chuir faoi agallamh as an carn mór CVanna. Fear agus bean. Bhí an fear sotalach agus seachas dul i bhfeidhm ormsa agus an bhean ón rannóg pearsanra, is amhlaidh a ghlac muid col leis. Níor léirigh sé de spéis sa chomhlacht ach sa mhéid is go raibh sé fiosrach faoi cé mhéad scair-roghanna a mbeadh teideal aige orthu. Fuair an bhean an post. Rud a bhí ina chúis imní orm ar ball, toisc gurb as an India í agus a teideal cónaí in Éirinn ceangailte leis an bpost. Shíl mé nuair  a fuaireamar uile bata agus bóthar go raibh sin caillte aici. Ar ámharaí an tsaoil, ní raibh. Fuair sí, de réir mo thuisceana, post maith le hAccenture. Ach ó tharla gurbh de sainaicme ard í, bhí a cleamhnas déanta i bhfad roimhe, agus chuaigh sí as radharc cúpla bliain ina dhiaidh sin. Táim ag seachaint an taobh sin de bhainistíocht ó shin, ar cúpla cúis. Táim sásta bheith i mo bhainisteoir teicniúil, ag riaradh agus stiúradh obair. Ach níl scil agam i gceisteanna pearsanra. Dhá rud a bhí ina eire orm nuair a bhí mé i mo bhainisteoir. Fostaí lag, go raibh cathú orm léim isteach agus an obair a dhéanamh mé féin. Nó fostaí sciliúil agus éirimiúil - ach a shíl gur aige seachas an bhainistíocht a bhí fios fátha na hoibre. Is annamh sin fíor, toisc go mbíonn eolas níos leithne agus radharc níos faide ag an ard mbainistíocht - sin nó tá an fiontar chun dul go tóin poill cibé. 

 Ar aon nós, gheall mé comhairle. Chuir an "Hiring Manager" úd cantal orm toisc go bhfuil ainmneacha na bainistíochta agus a gcúraimí le fail laistigh de dhá chlic ar shuíomh na comhlachta.

1. Bíodh do thaighde déanta agat. Mura bhfuil eolas éigin agat ar an gcuideachta, conas tá fhios agat gur mian leat obair ann?
   
   
2. Bíodh idir CV agus litir clúdaigh in oiriúint don bpost. Murar fiú duitse dua a chuir ort féin leis sin, ní fiú dúinne am a chuir amú ort.
   
   
3. Glac leis go bhfuil pé innealtóir a bhfuil tú ag plé leis gnóthach. Mura bhfuil, b'fhearrde tú gan post a fháil ón gcuideachta: ní mhairfidh sé!
   
   
4.  Glac leis, má fuair tú scairt go dtí agallamh, go bhfuil an chuideachta den tuairim go bhfuil an cumas ionat. Tá an agallamh ann le féachaint an bhfuil scileanna sóisialta oibre agat. An réiteoidh tú leis an meitheal?
   
   
5. Cuirfear ceisteanna theicniúla. Ach ní an freagra ceart atá á lorg, ach tuiscint agus cuir chuige stuama chun fadhb a réiteach.
   

As lor liom ꝗ laḃrꝫ de sin

 
(Dáiríre, an uair seo. Tá súil agam ... )

Síochánaithe, dar leo féin...

 Pax Romana, Pax Americana, Русский мир, دارالسلام

Ar son na síochána atá siad ar fad, dar leo féin. Níl uathu ach leas an phobal. Ach is léamh ar leith atá acu air:

Auferre trucidare rapere falsis nominibus imperium, atque ubi solitudinem faciunt, pacem appellant.

Tugann siad an t-ainm bréagach impireacht ar ghoid, creachadh agus ár, agus nuair a chruthaíonn siad fásach tugann siad síocháin air.

    Calgacus
athluaite ag Tacitus in Agricola

 

Beidh síocháin agat, má ghéilleann tú dá n-údarás. Beidh cearta ag cách. Mura ghéilleann áfach - error non habet ius (Níl cearta ag earráid). 

 

Síocháin na haonghné amháin atá ar fáil. Déanfar teir agus toirmeasc ar aon rud eile, ainneoin e pluribus unum.

Das war ein Vorspiel nur, dort wo man Bücher
Verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen.

Ní raibh ansin ach réamhrá, san áit a dóitear leabhair
Dóitear daoine faoi dheireadh.

Heinrich Heine
Almansor

Níl impireacht le moladh thar aon cheann eile. Tá deireadh le cuir leo uilig.

As lor liom ꝗ laḃrꝫ de sin

 

Conair na mianadóirí

Bhuail taom éigin san samhraidh mé, agus d'fhág in ísle brí ar feadh i bhfad mé. Agus mé ar ais i mo shláinte, bhí mé amuigh inné leis na Cnocadóirí. Ainneoin an drochshíon thug dáréag againn faoi Chonair na mianadóirí i nGleann Abhlach. Thosaigh muid ag Loch Uachtar Ghleann dá Locha. Bhí ceobhrán ann, ach ní raibh gaoth agus go deimhin bhí sé bogthe.

Leanamar an bóthar coille ar chiumhais an locha uachtaraigh go dtí iarsmaí sráidbhaile na mianadóirí. Ba léir go raibh neart fearthainne tar éis titim. Ba eas gach feadán sléibhe. Thugamar aghaidh ar an cosán nathrach suas go barr an ghleanna. Bhí sé fós ag ceobhrán. Ba cláideach láidir Abhann Ghleann Abhlach, na heasanna ann dár mbodhrú. Ach domsa ba gheall le hinstealladh lúcháire a bheith amuigh faoin spéir agus neart an dúlra a mhothú le mo chéadfaí ar fad.

Ar an slí go bharr an ghleanna bhí boc ag seasamh lámh leis an gcosán, gan aird aige ar na daoine ag siúil thairis - bhí níos mó ná muid féin ann ainneoin na haimsire. (Bíonn an ceantar thart ar Ghleann Dá Locha i gcónaí plódaithe, daoine ann ó gach cearn den chruinne. Thóg mé grianghraif do ghrúpa - Eabhrais a labhair a nguthán liom). Toisc go mbíonn an plód daoine ann, tá cuma agus caoi coinnithe ag lucht an Pháirc Náisiúnta ar na cosáin - céimeanna cloiche nuair atá an fána géar agus clochán thar srutháin (cé go raibh cuid acu sin faoin uisce). Droichid nuair ba ghá. Ar ball, ciseacha thar an bportach. Plainc a bhí tráth ar an iarnród. Bocóideach uaireanta. Seachas sin is ar bhóithre coille a bhíomar, ag leanúint Slí Chualann Nua.

Tá an turas rianta agam anseo ar OnTheGoMap.

 

 

Nior lean an ceobhrán ar feadh na siúlóide. Ba thaithneamhaí dá réir an siúil ar ais go Gleann Dá Locha.

Crosbhóthar troda, siogairlín na n-uaisle, agus anois ardchathair Eorpach

 

Cúrsa oiliúna a thug go Lucsamburg mé an tseachtain seo. I Sligeach a thosaigh m'aistear. Ó tharla go raibh bus ó Sligeach ag freastail ar Aerfort Átha Cliath, bheartaigh mé an bhus sin a ghlacadh chun go mbeadh mo nuachar in ann filleadh abhaile gan timpeall chun an aerfort a dhéanamh - bheadh trácht le sárú. Bhí mé i bhfad ró luath san aerfort, ar ndóigh. Ní áit aerfort ar maith liom. Ach d'éirigh liom dul tríd an seiceáil slándála sách gasta. Caith mé béile, agus ansin chuaigh mé ar tóir an ngeata. Toisc gur eitleán beag a bhí i gceist fuair mé mé féin i gcúinne iargúlta den aerfort i bhfad ó fothragadh na siopaí. Bhí sé deas ciúin. Bhí deis agam leabhar a léamh (ar mo ghléas ilfheidhmeach ar a dtugtaí tráth fón póca, mar a tharlaíonn). Faoi dheireadh bhí sé in am aghaidh a thabhairt an an eitleán. Cúpla uair d'eitilt agus bhaineamar Lucsamburg amach.

Ní raibh mé baileach cinnte cén bus a thógáil go lár na cathrach, agus ní raibh treoir Google soiléir. Ach bhí beirt a chuala mé i mbun Gaeilge san aerfort i mBaile Cliath suite i mbus. Lorg mé a gcomhairle. Bus & tram mhol siad. Tá iompar poiblí saor in aisce ar fud stáitín Lucsamburg!

Bhain mé an t-óstán agus mo leaba amach gan dua. Seomra beag aonair a bhí curtha in áirithint agam, agus tháinig sé lena thuairisc. Ní raibh an seomra mórán níos leithne na faid an leaba aonair. Ach bhí sé glan agus ciúin - fuinneog a d'oscail ar chlós inmheánach.

 

Bhuail mé le mo chomhghleacaí a bhí tar éis eitilt níos luath a fháil ar an Luain ag an céadphroinn. Buifé flúirseach ar an nós Eorpach - arán, cáis is ispín agus araile. Agus uibheacha cruabhruite. 

Bhaineamar amach an ionad oiliúna gan dua ar bith ar bhus. Tar éis an lae oiliúna, d'fhágamar na ríomhairí glúine ar ais san óstán agus chrom ar siúl.

 

Má bhí mé sa Lucsamburg riamh cheana is fadó a bhí sé, agus mé i mo ghasúr óg. Níl aon chuimhne agam air. Ní raibh aon taighde déanta agam. Bhí cuid den gcathair feicthe againn ón mbus. Tá gleann domhain gaineamhchloch i lár na cathrach agus cosáin deasa siúlóide tríd agus tarbhealaigh go hard os a gcionn. Siúlamar ar bhun an ghleanna tamaill, agus ansin suas go dtí lár na cathrach. Ní raibh an ardeaglais ar oscailt faraor. 

Bhí foirgnimh cuanna gnó agus riaracháin thart, cuid mhór acu sa gaineamhchloch geal. Bhur ndúshlán Teampall a aithint thar banc sa phictiúr thuas! 

Tharraing an “Gëlle Fra”  (Bean órga) ar bharr colún ár n-aird. Cuimhneachán cogaidh, don chéad ár Eorpach i dtosach. Tógadh i 1923 é. Agus an Lucsamburg gafa ag na Naitsithe san dara ár Eorpach, rinneadh é a scrios. Bhí sé ró fhranc-bhách do na húdaráis nua. Bhí imní ar an péas rúnda go spreagfadh a scrios agóidí, agus cuireadh ar an méar fhada é tamall. Ach fuair na húdaráis an lámh in uachtar ar an Sicherheitsdienst. Leagadh an cuimhneachán. Scaip ceannairc i measc aos léinn (Caitliceach don mórchuid) agus Roude Léiw erwech A Leoin Dearg, múscail. (Tagairt d'armas an Groussherzogtum Lëtzebuergesch - Ard-Diúcacht Lucsamburg) Atógadh tar éis an chogaidh é, má thuigim i gceart é is cóip den bhean órga atá air agus an bunchóip in iarsmalann éigin. Rud a bhain siar asam beagán ná go raibh Cogadh an dá Chóiré luaite. Bhí dearmad déanta agam go raibh trúpaí faoi scáth na Náisiúin Aontaithe páirteach ansin. Bhí baicle as an Lucsamburg ann mar chuid den grúpa Beilgeach, agus fuair dornán acu bás.

Ó tharla go Lucsambuirgis na samplaí atá tugtha agam thuas, is mithid cúpla focal maidir le cúrsaí teanga. 

 

Canúint den Ghearmáinis is ea Lucsambuirgis - samhlaím féin é mar leathbhealach idir Gearmáinis agus Ísiltíris - ach tá tionchar láidir ón bhFraincis air. Agus mé ag seiceáil isteach phléigh mé cúrsaí teanga leis an doirseoir oíche (arbh móidín de chuid troda Conor McGregor é, cé go ndúirt sé go raibh col aige lena charachtar lasmuigh de sin). Dar leis Mundart - canúint labhartha amháin - is ea Lucsambuirgis. Ach chonaic mé neart di scríofa. Tá stair rialaitheoirí Lucsamburg ón gCúnta Siegfried ar aghaidh anseo. Ba mhinic gurb seilbh tánaisteach a bhí i gceist, ach clocha eile níos mó ar phaidrín an prionsa. Is iondúil gurb Fraincis a bhí mar theanga riaracháin.  Is ea fós. Ach chuala mé Lucsambuirgis á labhairt.  

Ní léir dom cé na cúinsí a roghnaítear teanga fógraíochta thar a chéile ann. I gcásanna áirithe, go pragmatach feictear dom - bhí Gearmáinis ar chnaipí agus araile ar an mbus. Is dócha gur ceannaíodh ann é. Chonaic mé fógraí Fraincise freisin ar an mbonn céanna. Ach bhí Lucsambuirgis measartha coitianta sna fógraí freisin.

 

Níor aimsigh muid proinnteach le biachlár áitiúil, agus faoi dheireadh d'ith muid béile Iodálach, ach beoir áitiúil leis. 

 

Siopadóireacht is mó a rinneamar tar éis an chúrsa Céadaoin agus bhíomar i mbialann Gréagach.

Tá roinnt forais de chuid an AE i Lucsamburg - An Banc Infheistíochta, riaracháin na Parlaiminte agus an Chúirt. Tá ceathrú Eorpach ann lán foirgnimh móra taibhsiúla - chuaigh muid tharstu toisc go bhfuil an ceathrú sin idir lár na cathrach agus Kirchberg áit a raibh an cúrsa. Go leor ar dhath an óir, neart gloine agus araile. Sráideanna ainmnithe as leithéidí Konrad Adenauer na Gearmáine nó Robert Schumann & Jean Monnet na Fraince.

Turas tairbheach ar go leor bealaí.

Is bách iad lucht aon cheirde

Bhí mé ar chúrsa oiliúna i Lucsamburg i rith na seachtaine. Traenáil maidir le conas rialacháin nua Eorpacha a chuir i bhfeidhm - ó táimid ag plé le haerthrácht, tá sábháilteacht, iontaoibh agus slándáil tábhachtach do idir crua agus bogearraí.

D'fhéadfadh ualach oibre eascairt as rialacháin dá leithéid, go háirithe má sé dréachtaithe go holc agus cuir agus cúiteamh faoi cén tuiscint a bhaint as. Tá col ag innealtóirí le hobair in aisce dá leithéid nach gcuireann dáiríre le iontaofacht an táirge. Baineann an rialachán le crua earraí agus bogearraí araon, ach ba líonmhaire an dream inár measc a bhí ag plé le bogearraí, nó ar a laghad le córais a bhfuil bogearraí lárnach ina fheidhm. 

Tá deacrachtaí ar leith le bogearraí. Is féidir crua aire a láimhseáil, a mheá, a thomhas. Is féidir píosa amháin as sraith a phromhadh go pointe a scriosta, más gá, agus bheith muiníneach go mbeidh iompar gach píosa sa sraith déantúsaíochta a bheag nó a mhór díreach mar an gcéanna. Is féidir modh staitistiúil a chuir i bhfeidhm. Tá corpas mór taithí agus eolais ann maidir le hiompar crua earraí agus éifeacht teasa agus araile orthu. 

Ní hamhlaidh do bhogearraí. Is rud ar leith gach córas bogearraí. Má tá fabht ann, beidh an fabht sin ann gach uair a bhíonn na cúinsí mar an gcéanna. 

Ach go háirithe i gcás bogearra a mbíonn paraiméadair i gceist lena chumrú. Tá sé nach mór dodhéanta gach iomalartú agus teaglaim a phromhadh, agus is beag ciall a bheadh ina leithéid, mar is líon ana bheag de na teaglaim a úsáidfear. Abair go bhfuil 10 paraiméadar ann. Agus 10 luach féideartha ag gach ceann. Mar sin is féidir iad a chuir le chéile ar 100! bealaí (mura bhfuil botún i mo réasúnaíocht). Sin 

9.332622e+157 (9 agus 157 náid ina dhiaidh!) promhadh a bheadh de dhíth.... Ach is codán fíor bheag a bheadh i gceist, agus tharlódh pé acu na paraiméadar a bheith iomlán neamhspleách ar a chéile, nó dlúthcheangal a bheith eatarthu sa dóigh is go mbeadh srian ar luachanna féideartha ceann de bharr luach cinn eile. Is féidir, agus is gá anailís a dhéanamh ar sin. Mar sin féin, d’fhéadfadh úsáideoir luach neamhbhailí a chuir i gcrích. Tá srian ar an méid gur féidir leis an dearthóir a dhéanamh chun sin a chosc, toisc nach féidir réchonn foirfe a bheith ag an dearthóir. 

Ba fir riaracháin an dream a chum na rialacháin, agus is iad a bhí i mbun teagasc. Ba mo leithéidí, faolchon liath le taithí na blianta ar dearadh, promhadh agus cáipéisíocht bogearraí. Coilm againn uile ó bheith ag iomrascáil le caighdeáin, agus riarthóirí agus níos measa fós iniúchóirí a bhí dall ar ár obair agus iadar a ndícheall pionna cearnógach an bogearra a dhingeadh i bpoll cruinn an crua earra.

 

Réitigh muid go seoigh le chéile dá réir. An greann dóite céanna i gcoitinne againn. Bhain mé an-súp as an cuir agus cúiteamh agus na comhráite cois caife agus lóin.

 

Bhí réimse spéisiúil cúraimí i gceist - toisc réimse comhlachtaí agus údaráis a bheith i láthair.

 

Bhí cineál trua agam d'ionadaí na háisíneachta - déarfainn gur bhreac sé níos mó nótaí ná an chuid eile againn le chéile! Is iomaí ceist go raibh ar a fhreagairt a chuir ar athló chun dul i gcomhairle lena chomhghleacaithe (arbh é an locht is mó atá orthu ná nach bhfuil a dóthain acu ann chun an cúram a dhéanamh go tráthúil)

 

 Is féidir méid áirithe a dhéanamh le comhdháil ar líne, ach níl sárú ar bheith in aon seomra, go háirithe nuair a bhíonn deiseanna an do chomhrá thar chaife (nó leann!)

 

Agus bhí deis agam idir Gearmáinis agus Spáinnis a labhairt! 

"Deutsche Einheit noch nicht vollendet"

Níl bailchríoch curtha fós le haontú na Gearmáine. Ní mise a dúirt, ach Seansailéir reatha na Gearmáine, Olaf Scholz, ag ceiliúradh cothrom an lae tríocha ceathair bliain ó shin, nuair a cuireadh tús le hathaontú. Mar a scríobh mé anseo cheana, bhí mé ar faiche an Reichstag agus bratach na cónaidhme á chrochadh.

Bhí foráil sa Grundgesetz, Bunreacht poblachtach Cónaidhme na Gearmáine, i. An Ghearmáin Thiar, faoina bhféadfadh na críocha thoir agus Cathair Bheirlín ceangal leis an cónaidhm. (Ní raibh an Bheirlín Thiar sa chónaidhm - bhí sé riartha ag airm SAM ó dheas, na Fraince ó thuaidh agus an Ríocht Aontaithe thiar. Spandau mar a raibh mise ag cuir fúm ina measc. Bhí fógraí Do oifigigh amháin ar roinnt de na tithe tábhairne! I lár na cathrach a chuaigh mé féin ar ragairne). Bhí rialtas áitiúil 

Na Fünf neue Bundesländer - Mecklenburg-Vorpommern (mhaígh Bismarck tráth go rachadh sé ansin dá mbeadh deireadh an domhain tuartha toisc go dtarlaíonn gach rud céad bliain níos déanaí ansin). Brandenburg - (croí Ríocht na Prúise tráth. Nuair a bheartaigh Toghdóir na Brandenburge coróin Rí a bhaint amach dó féin, sciob sé tailte a bhí bhí choróin na Polainne roimhe.). Sachsen. Sachsen-Anhalt. Thüringen. 

Tá níos lú cathracha thoir, agus níos lú tionsclaíocht. Agus na tionscal a bhí ann, bánaíodh formhór acu nuair a dhíol an Treuhandanstalt ar phinginí suaracha iad lena iomaitheoirí ón iarthar. Ar bheag spéis a bhí acu iad a fhorbairt dá réir. Ba eisceacht fostóir s'agamsa - bhí an fairsinge a bhí san oirthear de dhíth orthu. Ba bheag maoin a bhí acu in iarthar na cathrach. Is amhlaidh gur dhún siad an monarcha agus na hoifigí a bhí acu thiar i Spandau agus bhog suas an bhóthair go Hennigsdorf.

An toradh a bhí air sin ná gur bhog aosánaigh siar. Nós atá buanaithe anois. Ó 1991 i leith, tá ar an iomlán 727 míle duine idir aois 18 agus 29 tar éis bogadh siar (nó níos faide). Tá éifeacht líonra i gceist, mar a bhí do mo leithéid sna 90í. Agus atá fós is dócha. Tuige fanacht ag baile nuair atá do chairde agus comhaoisigh ar fad imithe? 

Mar gheall ar sin, tá sciar níos mó den daonra scothaosta. Agus an daonra féin tite go leibhéal 1907. Tá éifeacht níos troime dá réir ag bánú na tuaithe - atá ag tarlú trasna na hEorpa - ar an Oirthear. Tá na tábhairní agus siopaí grósaera a bhíodh sna sráidbhailte ag leá mar sneachta maidin earraigh. 

Tá bearna ollmhór i seilbh maoine idir thoir agus thiar freisin. Toisc an chumannachais, ní raibh maoin - réadmhaoin nó airgead - ag dul le hoidhreacht ó ghlúin go glúin. Pé airgead a bhí spáráilte, scuab tomhaltachas na nóchaidí go leor de chun siúl. 

Inniu fós tá bearna 824€ sa mhí san tuarastal meánach roimh cáin thoir agus thiar. 

Toisc gur córas polaitiúil, dlí, riarachán agus geilleagair an Iarthair a cuireadh i bhfeidhm scun scan thoir d'fhulaing bunadh an Oirthir, mar a d'admhaigh Scholz ina óráid 

"eine Entwertung ihres Wissens, ihrer Erfahrungen und ihrer Lebensleistung" 

Díluacháil ar a gcuid eolais, taithí agus an méid a bhí bainte amach acu le linn a saol. 

Ní hionann ach oiread an dóigh a chuaigh an scothaicme thiar agus thoir i ngleic le hiarmhairtí an Treas Reich ach oiread. Thiar cé go raibh go leor den sean scothaicme(*) a dhein na cumhachtaí iartharacha dínaitsiú orthu, mar dhea, fós i gcumhacht tar éis an chogaidh, rinne a gclann éirí amach sna 60í agus bhí cuir agus cúiteamh faoi smál na staire ar a dteaghlaigh. Níl deireadh iomlán tagtha leis an cuir agus cúiteamh - de réir mar atá na seanfhondúirí ag dul ar shlí na fírinne tá a gclann ag amharc go géar agus ag admháil ciontacht a gcuid comhlachtaí. (Is comhlachtaí atá faoi smacht teaghlach cuid mhór de na gnólachtaí is bisiúla sa Ghearmáin. Agus ní dóigh liom go bhfuil ceann ar bith acu slán ó smál teacht i dtír ar dúshaothrú príosúnaigh nó goid maoine Giúdaigh nó namhaid eile - trí cheannach éigeantach ar phraghas íseal nó ar mhodhanna níos suaraí.

Bhí na Rúisigh agus ina ndiaidh níos radacaí - ag coigistiú maoine, beag beann ar stair an sealbhóra. Formhór an scothaicme, is mar teifigh sa Rúis a chuaigh siad tríd an chogaidh. Ghlan siad na róbaí poiblí, mar dhea, ag maíomh gurb iad an dea Ghearmáin, saor ó smál an Naitsíochas.

Bhí an Iarthar spléach ar na Gastarbeiter ó na 1960í. Iodáiligh, Iúgslavaigh agus ach go háirithe Turcaigh. Is beag cathair thiar nach bhfuil ceantar Turcach ann, agus siopaí agus gnólachtaí agus ionaid pobail ann. Agus cé gur chruinnigh a leithéid i gceantair dá gcuid féin, bhíodar fite fuaite sa phobal ainneoin na bearnaí teanga agus cultúr agus reitric polaitíochta faoi Deutsche Leitkultur (cultúir treorach na Gearmáine). 

Bhí eachtrannaigh thoir freisin, ó na Bráthair tíortha sóisialacha. Ón Afraic agus an Vítneam go háirithe. Ach bhíodar scoite amach ón bpobal, i lóistín a bhain lena gcuid oibre nó Ollscoile. Ba bheag taithí dá réir ag an mórphobal ag daoine ó cultúr eile. Agus is amhlaidh fós, cuid mhór.

Bhí na húdaráis ag maíomh seasta go raibh siad frith-faisisteach. Rud a rinne gothaí faisisteacha dóibh siúd sna déaga ar mhian leo éirí amach.

Cé go bhfuil cúpla glúin iomlán tagtha ar an saol agus in inmhe ó 1990, tá an coimhthíos le sócúl agus sotal an Iarthair, buaiteoirí na staire, ag dul ó ghlúin go glúin agus ina ábhar síoraí plé sna nuachtáin agus irisí - ar gach eite.

Tá bealach fada le dul, agus ní imeascadh aon treo an réiteach ach cumasc agus comhghéilleadh agus obair meithle le comhmheas. Útóipe sin, is dócha. 

Tá ceachtanna le foghlaim, dar liom, d'aontú oileán s'againne cé nach hionann gan amhras na cúinsí stairiúla ná cultúrtha. 

Tá greann dóite ag muintir an Oirthir. 

Der Fuchs ist schlau 

Und stellt sich dumm 

Beim Wessi ist es 

Andersrum. 

Tá an sionnach glic 

Is cuireann cuma na baoise ar féin 

Droim ar ais atá cás an  Iartharaigh. 

(*) Fuair baintreach Freising, breitheamh míchlúiteach an Volksgericht a dhaor go leor de freasúra na Naitsíoch chun bás i trialacha éagóracha, pinsean flaithiúil de bhrí, dar leis na breithiúna, go mbeadh gairm ard fós ag a fear sa Phoblacht cónaidhme murach gur maraíodh sa bhuamáil é. Mar shampla. 

An der schönen blauen Donau

Ag tús mhí Iúil chaith mé cúpla lá i Vín. Bhí córas dar gcuid le cuir faoi thástáil inghlacthachta ar an láthair ag an soláthraí seirbhíse aerthráchta thall. Ach seachas ag an aerfort, is i lár na cathrach a bhí an seomra ríomhaireachta (agus na stiúrthóirí aerthráchta). D'eitil mé amach an lá roimh ré, agus bhí mé ag cuir fúm in óstán i bhfoisceacht fiche nóiméad siúlóide den ionad.

Ní raibh bialann san óstán agus bhí sé sách mall agus mise sach ocrach - ní raibh eitilt dhíreach ar fáil. Chuaigh mé ag lorg proinntí.

D'aimsigh. Bhí an biachlár breac leis an bhfocal Eierschwammerl. Focal deisceartach, mar a thugann an iarmhír -erl le fios. Focal nach raibh agam, dá réir. Cantarnaid (cineál beacáin). Bhí eierschwammerlgulasch agam. Agus mar mhilseog palatschinken Boihéamach (pancóg beagáinín ramhar). Blasta. Leann leis. Chodail mé go sámh. 

Ní raibh bricfeasta san áireamh san óstán. Bhí 20€ ar an mbuffet. Bhí an-amhras orm go mbeadh ar mo chumas díol 20€ de bhia a chaitheamh don céadphroinn. Ar ámharaí an tsaoil bhí bácús béal dorais. Ceapairí agus cácaí agus caife ar fáil. Fuair mé dhá ceapaire blasta, ciste agus caife ar leath costas an óstáin. D'fhoghlaim mé focal nua i. Verlängerter espresso. Espresso agus fad curtha leis. An rud ar a dtugann Iodáiligh go díspeagúil americano air. 

Bhí mé réidh don obair. Cúpla nóiméad siúl tríd fásach stroighne, go leor tógáil ar bun. Léarscáil Google á leanúint agam. Mearbhall orm. Bhí lána ar an léarscáil ar theip orm é a aimsiú. Go dtí gur thuig mé gurbh gá dom dul tríd an stáisiúin U-bahn. Bhí scríobaire spéire agus fógra Austro Control romham. Sheol mé tcht chuig an té a raibh mé le bualadh leis, agus isteach liom. Sheol an concierge suas go dtí an fiche naoú urlár mé. Ach ní raibh tuairim ag an bhfáiltiú ansin céard le déanamh liom. Agus ní raibh siad cinnte faoi ainm mo dhuine fiú. Fuair mé tcht ansin uaidh ag fiafraí cá háit go baileach a bhí mé. San foirgneamh mícheart. Ní raibh sascríobaire spéire ach aos riaracháin. Foirgneamh íseal ó na seachtóidí ar thaobh eile an bhóthair a bhí mise ceaptha a aimsiú.... 

D'éirigh linn dul tríd na tástálacha riachtanacha gan mórán stró. Idir eatarthu bhí lón blasta againn. Bhíomar réidh le clár an lae go luath, rud a thug deis dom roinnt oibre a dhéanamh ar thogra eile (Is maith ann idirlíon agus líonra fíorúil príobháideach). Rud a laghdóidh an carn a bheadh ag fanacht orm ag baile. Bhí misean tugtha ag mo nuachar dom, mar sin thart ar a ceathair thug mé aghaidh ag lár na cathrach agus siopa leictreonach. Turas in aisce a bhí ann, ar an ndrochuair. Thug mé aghaidh ansin ar Ardeaglais Stiofáin. Agus mé ag iarraidh dul isteach i gcorp na hEaglaise fiafraíodh díom an chun Aifreann a éisteacht a bhí mé ann. Thapaigh mé an deis. Féile Thómais Aspal a bhí ann, agus ceol cóir agus orgain leis an Aifreann. Deirtear gur faoi dhó a dhéanann an té a chanann go maith (Bis orat qui bene cantat). Níor dheonaigh an Tiarna bua an cheoil dom, ach ardaíonn ceol sollúnta eaglaise mo chroí is m'anam. (Is annamh ceol maith i séipéil na hÉireann agus is fíor annamh comhcheoil an lucht freastail. Íarmhairt ar na péindlíthe, dar liom. Fearacht an easpa leithéidí Ardeaglais maisithe álainn Stiofán - ardú anama eile. 

Bhí misean eile tugtha dom ag bainisteoir na hoifige. Dul chuig siopa ar leith agus trí bhosca de rogha milseáin an Bhanimpire Sissi a chrochadh liom di. Thug sí fainic dom go raibh siad daor ach gheall sí íoc astu. Bhí leis. Trí bhosca 45g de shailchuacha siúcraithe ar 50€....

Ba luach níos fearr ar airgid an Kaiserschmarrn le plumaí a bhí ar fáil san siopa céanna. Ach níorbh leor é sin chun m'ocras a mhúchadh. Thosaigh mé ag siúl ar ais i dtreo an óstáin, bialanna fán mbealach á iniúchadh agam. Bhí fonn orm bia na háite, nach bhfuil fáil sa bhaile a ithe. Bhí fúm Leberknödelsuppe (Brat le meall ae) agus Wienerschnitzel (gearrthóg laofheola buailte ána thanaí agus clúdach grabhróga aráin air). Bhí toradh ar mo thóraíocht. Bhain mé sult as an mbia agus an coirm rua áitiúil. Sailéad fataí in ola (seachas maonáis a bhfuil gráin agam air) mar anlann leis an Schnitzel. Agus roinnt duilleoga úra. Shiúl mé ar ais go dtí an óstán síoch sách sásta. 

Tár éis céadphroinn ón mbácús arís chuaigh mé ar ais chun na hoifige. Bhí tástáil níos leithne, chun an idirphlé leis an gcóras iomlán ina raibh an freastalaí le bheith mar chuid de. Chuige sin bhí nasc le déanamh ó samhail de stáisiún oibre stiúrthóir aerthráchta i Vín, tríd trealamh s'againne go dtí saotharlann promhaidh Eurocontrol i mBretigny na Fraince. Áit a raibh saineolaí agus samhail eitleáin faoi smacht aici. Arís, d'éirigh thar barr leis an gclár promhadh. Tar éis lóin bhí deis agam obair de mo chuid féin a dhéanamh, cuireadh seomra ar fáil dom. Bhí seomraí eile timpeall, leapacha iontu do na stiúrthóirí aerthráchta. Tá fiacha orthu sos a ghlacadh cúpla uair le linn an seal oibre - tá sé mós tuirsiúil bheith ar tinnil i gcónaí, agus ní ceadmhach go gclisfeadh ar airdeall stiúrthóra, atá freagrach as eitleáin a choinneáil fad sábháilte óna chéile. 

Rinne mé roinnt oibre, agus thug aghaidh arís ar an Stefansdom. Is amhlaidh go raibh an túr díreach tar éis iamh nuair a tháinig mé amach as an Aifreann an tráthnóna roimhe. Mar sin d'fhéach mé chuige go raibh mé ann luath go leor chun an 343 céim suas a chuir díom, agus anuas arís. Bhí mé ag bárcadh allais faoin am a bhain mé an barr amach. B'fhiú an radharc é. Bhrostaigh mé síos an staighre bhíseach arís, baiclí ag dul tharam ar an slí agus gan ach slí ar éigin dul timpeall orthu. 

D'éist mé Aifreann arís. 

Shocraigh mé ansin go mba cheart dom féachaint an abhainn mar a tuairisc an Danóib álainn gorm. Seachas siúil léim mé ar u-bahn. Agus nuair a bhí an Danóib bainte amach agam lorg mé proinnteach ar a bruach. Bhí ceann gan a bheith ró fhada. Bia idirnáisiúnta seachas áitiúil, ach bhí ocras orm agus ba chuma liom. 

Ba fíon Ostarach a bhí agam leis, áfach, Grüner Veltliner, fíon geal tirim, an cineál is ansa liom. 

Bhí an radharc go deas thar géag den abhainn chuig oileán fada ina lár. Nuair a bhí ite agam, thug mé aghaidh arís ar an óstán. U-bahn i dtús báire. Tharla gurb é Schottenkirche, i. Eaglais na nGael ceann scríbe an u-bahn. Amach liom dá réir chun amharc thart. Bhí sé ró mhall, ar ndóigh, le dul isteach. Ach chonaic mé eaglais agus Mainistir ón dtaobh amuigh. 

Ar ais agus a luí ansin. 

Ba ardtráthnóna an lá dár gcionn a bhí m'eitilt, ach m'obair ann i gcrích. Tar éis céadphroinn ón mbácús rinne mé roinnt oibre i mo sheomra (arbh árasán aon seomra é dáiríre, le mionchistin, bord agus araile. Agus cathaoir ámóige...) 

Chun an aerfoirt ansin. 

Scroid eadra - Leberkäs, cineál builín feola ae, i Semmel (builín Ich beag aráin) agus Apfelschorle (cumasc sú úill agus uisce súilíneach). 

Eitleán, bus, bus eile, baile. 

Ag seo críoch eachtra Aonghusa cois Danóibe. 

I bpoll sa talamh.....

“I bpoll sa talamh a bhí cónaí ar hobad. Níor pholl gránna, salach, fliuch é, lán le giotaí de phéisteanna agus le boladh láibe. Níor pholl tirim, lom, gainmheach a bhí ann ach an oiread, gan aon rud ann le n-ithe ná le suí síos air; poll hobaid ab ea é agus is ionann sin agus compord.”

Bhí iomrá faighte ag an déagóir ar Poill Hobad glampáil Mhaigh Eo. Agus an áit roghnaithe mar sprioc don gcamchuairt againn. 

Thug bus chomh fada le Caisleán an Bharraigh muid. Ach bhí an ionad deich gciliméadar as sin. Tacsaí dá réir.... 

Clachan beag tithe saoire, cúpla poll hobaid. Cúpla botháin eile, cuma éagsúla orthu - díon géar. An ríchathaoir iarainn mar leithreas i mbothán eile! 

Bhí ár bpoll hobaid cluthar. Bhí cistin san ionad chomh maith le seomra ceathanna agus tobán te nó dhó.

Daoine gnaíúil an úinéir, an clachan turasóireachta tógtha aige chun breis ioncaim a aimsiú don bhfeirm. 

Chomh maith leis an cistin bhí oigheann dóite adhmaid aige agus réitigh sé Pizza dúinn agus do roinnt eile a bhí ann. Clann as Árainn ar saoire deireadh seachtaine le teaghlach eile ó tír mór, lánúin de bhunadh deisceart na hIndia, lánúin ón Fhrainc agus leanbh óg.

Tar éis dúinn an Pizza a chaitheamh chuamar go dtí ár poll hobaid. Isteach sa leaba linn. Ba de dhéantús Samsung an teilifís ar an mballa. Rud a d'fhág ar ár gcumas scannán a chaitheamh air ón guthán glic. Ceann éigin aicsean as ceárta Marvel a bhfuil an déagóir tugtha dóibh. 

Chodail muid go sámh san ionad teolaí cluthar.

An maidin dár gcionn thug an úinéir ina charr muid agus ár bagáiste chomh fada le Músaem saol na Tuaithe. Bagáiste sa chúinne. Céadphroinn sa bhialann ann, agus ansin cuairt ar an Músaem. Nithe spéisiúla ann. Troscán agus trealamh déanta as tuí. Taispeántas ar leith faoi bheacha. Móg! Giuirléid agus troscán ó chineáil éagsúla tithe tuaithe agus gairmeacha beatha éagsúla.

Chaitheamar cúpla uair taitneamhach ann. Bhí sé beartaithe againn an bus Nasc áitiúil a fháil go Caisleán an Bharraigh. Bhí sé ceaptha fágáil ó gheata an Mhúsaeim. Ach ní raibh sé soiléir cén áit go baileach - ní raibh stad bhus le feiceáil. Agus muid ag fanacht (bhíomar ann i bhfad roimh am) d'fhiosraigh muid an cheist le bean a bhí tagtha ag siúl a madra i bPáirc an Tí Mhóir ina bhfuil an músaem. Ní raibh fhios aici, ach dúirt sí go raibh sí ag dul go Caisleán an Bharraigh cibé agus dá mbeadh muid fós ann nuair a bhí an siúlóid déanta go dtabharfadh sí síob dúinn.

Bhíomar, agus rinne - cé go ndúirt sí linn agus muid ag tuirlingt ag an stáisiún traenach gur thug sí a héitheach - gur san treo eile a bhí sí ag dul!

Traen go Heuston. Luas go Busáras. Bus abhaile. 

Agus críoch leis an gcamchuairt agus an saoire. 

Finit. 

Cathair na dTreabh

D'fhágamar Inis Meáin um ardtráthnóna agus thug aghaidh ar Ros a Mhíl. Turas níos faide ná aon ceann eile de na turais báid ach bád níos mó agus an fharraige, buíochas le Dia, ina léinseach. Thart ar uair an chloig más buan mo chuimhne an trasnú. Bhí fanacht orainn ansin ar an mbus go Gaillimh. Ach faoi dheireadh tháinig an bus agus bhaineamar an Gealchathair amach. Thugamar aghaidh ar an mbrú agus d'fhág an bagáiste ann.

Fuaireamar dinnéar i mbialann Áiseach lámh leis an mbrú.

Bhí socrú déanta agam le Cathal Seoighe casadh leis i dtábhairne agus go mbeadh fidil leis chun go bhféadfadh an déagóir seinm san seisiúin cheoil. Fad a bhí, bhí comhrá agam le Cathal, a chomhghleacaí Fintan agus dís ó Chymru.

Bhí seomra ceathrar sa bhrú againn dúinn féin. Leabaí bhunc. Bhí sé go deas gan a bheith ag codladh ar an talamh chrua.

An mhaidin dár gcionn chuamar ag lorg bricfeasta Éireannach chun go gcoinneoidh sé ag dul muid. Agus fuaireamar. 

Ceann de na cúiseanna go raibh an Ghaillimh ar ár gcúrsa beartaithe ná go raibh fonn le fada ar an déagóir cuairt a thabhairt ar Halla an Iarla Rua, iarsma ó na meánaoiseanna. Aon uair eile a bhíomar sa Ghaillimh bhí an áit iata. Sásaíodh an mian sin. Agus bhí an áit spéisiúil go deimhin.

Ní raibh aon éalú ansin ó siopa Charlie Byrne's. Nuair a bhí ár sáith póirseála déanta agus cúpla leabhar an duine ceannaithe, shiúl muid thart píosa agus fuair caoineog le n-ól.

Ar ais ag an mbrú ansin chun an bagáiste a fháil agus ansin fanacht ar bhus Cathair na Mart.