161 | Trí nát fuigletar cia beith ar a ngáes: fer adgair 7 adgairther 7 focrenar fri breith. | Triúr nach dtugann breithiúnas cé go bhfuil gaois acu: fear agartha na cúise, an fear a bhfuil an cúis ina choinne, fear a ghlac breab chun breithiúnas a thabhairt. Maireann agair mar thearma teicniúil dlí. |
162 | Trí fors ná tuit aititiu ’na ré: bás, anfis, anfaitches. | Tríur nach dtiteann a aithne lena ré: bás, ainbhios, neamh-aire. |
163 | Trí foimrimme ná dlegad díre: homan, robud, toxal foimrinne: usucaption nó Ersitzung atá ag Meyer toxal = asportation nó Wegnahme | Trí gabháil seilbhe nach dlítear íoc astu: uamhan, rabhadh, tógail chun siúl |
164 | Trí duilgine conrannat gníaid: duilgine coiri, duilgine muilinn, duilgine tige. | Trí thuarastal a roinneann lucht a déanta: tuarastal coire, tuarastal muilinn, tuarastal tí. |
165 | Trí nóill doná dlegar frithnóill: nóill mná fri húaitni, nóill fir mairb, nóill díthir. | Trí mionn nach dlitear séanadh dóibh: mionn mná i luí seoil, mionn fir mairbh, mionn díthreabhach. |
Ciallaíonn frithnóill mionn eile a bhréagnaíonn an chéad mionn. Brí an tré ná nach bhfuil a leithéid de dhíth mar nach bhfuil seasamh ag an bhfianaise ar aon nós | ||
166 | Trí gráda coillte túath inna ngói: gói ríg, gói shenchada, gói bretheman. | Trí gráda a choilleann tuatha lena ngó: gó rí, gó staraí, gó breithimh gó = bréag Nóta (ó comhrá le Trevor Herbert ar Twitter): Bhí ról an senchae níos leithne go mór ná staraí an lae inniu; chuimsigh sé fios ar seilbh talún, dleachtanna dlite do rí agus cé hiad baill an derbfhine a thogh an rí nua agus a tháiniste. Ar mhaithe leis an eolas a mheabhrú déanta dánta as eolas fearacht ginealach, teorainn agus araile - rud a fhágann an t-eolas againn sna lámhscríbhínní. |
167 | Trí sóir dogníat dóeru díb féin: tigerna renas a déiss, rígan téite co haithech, mac filed léces a cheird. | Triúr saor a dhéanann daor díobh féin: tiarna a dhíolann a thalamh, ríon a théann go haitheach, mac file a ligeann uaidh a cheird. aitheach = tionónta bocht Mac file nach dtéann le filíocht |
168 | Trí ruip conberat duinechinaid: cú áraig, reithe lonn, ech daintech. | Trí beithíoch ar ionann a gcion agus cion duine: cú ceangailte, reithe lonn, each a alpann cion: 3 = coir |
169 | Trí ruip ara tíagat cinta: cú foilm[n]ech, sleg caille, slissén chomneibi Níl aon sampla eile de chomneibi dar le Meyer - " hapax legomenon" atá ann. | Trí rud a íocann as a gcionta: cú ar iall, sleá coille, slis ? Lean mé Meyer maidir le "cú ar iall" ce gur "tugtha do léimt" is brí le foilmnech. |
170 | Trí imuscrenat: saill, imm, iarn, fechemnas toisc leimmid eicsi. | Trí ní a mhalartaítear ar a chéile?: saill, im, iarann ? Níl aon brí tugtha ag Meyer ar imuscrenat - lean mé an iontráil i DIL. Tá an cuid deiridh "doiléir agus as riocht is dócha" dar le Meyer. |
Nótaí:
Liomsa na leagnacha Nua Ghaeilge, cuid de thogra Trecheng Breth Féne. Tá nascanna freisin le teanglann.ie agus dil.ie.
Nuair atá áit i gceist tá nascanna le Logainm curtha agam - níl mé cinnte go bhfuil siad uilig cruinn! Tá tochailt áirithe déanta agam in Onomasticon Goedelicum le Edmund Hogan, coigeartithe ag Donnchadh Ó Corráin maidir le logainmneacha.
Fáilte roimh ceartúcháin nó breis eolais chuig aonghusoh@gmail.com.
Nuair atá áit i gceist tá nascanna le Logainm curtha agam - níl mé cinnte go bhfuil siad uilig cruinn! Tá tochailt áirithe déanta agam in Onomasticon Goedelicum le Edmund Hogan, coigeartithe ag Donnchadh Ó Corráin maidir le logainmneacha.
Fáilte roimh ceartúcháin nó breis eolais chuig aonghusoh@gmail.com.