Trecheng Breth Féne : Trí hamra

236	Trí hamra Glinne Dalláin i tír Eogain: Torcc Dromma Leithe, is ass rochin ⁊ is dó-side forfhéimid Finn ní, co torchair im Maig Lii la aithech búi hic tírad, ut dixit Finn: “Ní mad biadsam ar cono, Ní mad ríadsam ar n-echa, Tan is aithechán átha Romarb torcc Dromma Letha.” Míl Leittreach Dalláin, cenn duine fair, dénam builc gobann olchena .i. ech usci robói isind loch i tóeb na cille, is hé dochúaid ar ingin in tsacairt co dergene in míl frie. Dam Dili in tres ingnad. Asind loch cétna táinic a athair co ndechaid for boin do búaib in brugad robói i fail na cille, co ndeirgenai in dam de.	Trí hamhra Glinne Dalláin i dTír Eoghain: Torc Dhroim Léith, is ann a rugadh é agus theip ar Fionn rud ar bith a dhéanamh ina choinne, gur thit i Má Lí le haitheach a bhí ag tíoradh, agus dúirt Fionn Ní maith a bheathaigh muid ár gcon Ní maith a riadh ar n-eacha Tan is aitheachán áithea mharbh Torc Dhroim Léith Míol Leitir Dalláin, ceann duine air, agus déanamh bolg gabhainn seachas sin .i. each uisce a bhí sa loch ar thaobh na cille a luí le hiníon an sagairt agus a ghin an míol léi. Damh Dile an treas ionadh. As an loch céanna a tháinig a athair agus chuaigh in airde ar bhó de bha an feirmeora a mhair gar don gcill agus ghin an damh léi. Luaitear Daimh Dil, iníon Mil nó Legmannair, sa Dindsenchas, No. 44 and 111 (Rev. Celt. xv.).
237	Trí hamra Connacht: lige nÉothaili ’na thrácht. Comard hé frisin trácht. Intan atraig in muir, comard hé fria lán. Dirna (.i. cloch) in Dagdai, cia fochertar im-muir, cia berthair hi tech fo glass, dodeime a tiprait oca mbí. 2021-06-14 Tá léamh eile ar an sliocht seo ina réamhrá ag Meyer ó LSS eile:  cia focearta im-muir, cia beirthear hi tech fo glass no do theine, dogeibther occan tiprait In dá chorr i n-Inis Cathaig, nocha légat corra aili leo inna n-insi ⁊ téit in banchorr isin fairrgi síar do duth, co tóet cona heisínib essi ⁊ nocon fagbat curaig eolus cia airm in doithi. Féach #107	Trí hamhra Chonnacht: uaigh Eochaidh ar a thrá. Tá sé ar chomhairde leis an trá. Nuair a thuileann an muir tá sé ar chomairde leis an lán mara. Díorna (i. cloch an Dagda), cé go gcaithfí sa mhuir é, cé go gcuirfí faoi ghlas i dteach é, nó i dtine, faightear é san tobar ina raibh sé.  Dhá chorr Inis Cathaigh, ní ligeann siad corra eile leo ar an inis ⁊ téann an banchorr siar i bhfad sa bhfarraige chun gor agus fillean lena gearrcaigh ⁊ níl eolas faighte ag curraigh ar an áit a nide.

Nótaí:

OG 14115 druim leithi trí hamhra 14115 druim leithi trí hamhra Glinne Dalláin i Tír Eogain, i. torcc Dromma Leithi, míl Leitrech Dalláin agus dam Díli, H. 2, 16, pp. 242, 243, O’D Supp. 571, YBL 242 = 1482*Tri hamra Glinne Dalláin i Tír Eogain: torcc Dromma Leithe; is ass ro-chin ... co torchair i mMaig Lii la haithech buí ic tirad, ... Míl Lettrech Dalláin, Dam Dili, Triads (ed. Meyer), §236*; tl. Drumlea, p. Bodoney, b. Strabane Upper, nr Omagh, c. Tyrone; one of the 3 dromanna of Ireland, UM 190a2, YBL 237, H. 2. 17, 183, col. 4; al. Druim Lethe, BB 42, i. torcc Dromma Leithi, míl Leitrech Dalláin agus dam Díli, H. 2, 16, pp. 242, 243, O’D Supp. 571, YBL 242 = 1482*Tri hamra Glinne Dalláin i Tír Eogain: torcc Dromma Leithe; is ass ro-chin ... co torchair i mMaig Lii la haithech buí ic tirad, ... Míl Lettrech Dalláin, Dam Dili, Triads (ed. Meyer), §236*; tl. Drumlea, p. Bodoney, b. Strabane Upper, nr Omagh, c. Tyrone; one of the 3 dromanna of Ireland, UM 190a2, YBL 237, H. 2. 17, 183, col. 4; al. Druim Lethe, BB 42

Liomsa na leagnacha Nua Ghaeilge, cuid de thogra Trecheng Breth Féne. Tá nascanna freisin le teanglann.ie agus dil.ie.
Nuair atá áit i gceist tá nascanna le Logainm curtha agam - níl mé cinnte go bhfuil siad uilig cruinn! Tá tochailt áirithe déanta agam in Onomasticon Goedelicum le Edmund Hogan, coigeartithe ag Donnchadh Ó Corráin maidir le logainmneacha.
Fáilte roimh ceartúcháin nó breis eolais chuig aonghusoh@gmail.com.